Bắc Giang: Vui, buồn ở vùng vải sớm

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 03/06/2009
Ngày cập nhật: 4/6/2009

Mùa hạ về, khi lúa chiêm chín vàng trên đồng ruộng thì những vườn vải sớm cho thu hoạch. Những trái vải ngọt đầu mùa chất chứa bao vui, buồn của người trồng vải. Năm nay, vải thiều sớm được giá, tuy nhiên, thu nhập của bà con không cao bởi sản lượng vải giảm mạnh.

Đã từ nhiều năm nay, nông dân xã Phúc Hoà (Tân Yên - Bắc Giang) chú trọng phát triển vải thiều sớm. Toàn xã trồng hơn 300 ha, chủ yếu là giống vải sớm Thanh Hà cho quả to, vị ngọt đậm, thường có giá bán cao nhất trong các loại vải sớm. Đang vào thời điểm thu hoạch rộ vải thiều, con đường qua trung tâm xã tấp nập người, xe qua lại. Từ sáng đến chiều tối, những chiếc xe máy liên tục chở vải thiều ra thôn Lân Thịnh, khu vực tập trung nhiều điểm cân vải. Ở đó có hàng chục xe ô tô trọng tải lớn đang chờ đưa vải thiều đi tiêu thụ ở các tỉnh xa. Theo nhiều thương lái đang thu mua vải thiều tại đây, giá vải thiều sớm vụ này tuy biến động song nhìn chung tăng cao hơn so với cùng kỳ năm ngoái. Những ngày đầu thu hoạch có giá từ 11-12 nghìn đồng/kg, sau đó giảm dần còn 5 nghìn đồng/kg. Tuy nhiên, từ ngày 25-5 đến nay, giá vải tăng trở lại. Thương lái hiện mua vải với giá 9-10 nghìn đồng/kg. Tại một số vườn được chăm sóc tốt, quả đẹp, nông dân vẫn bán 12-14 nghìn đồng/kg. Ông Nguyễn Tiến Sự, thôn Hoà Làng, xã Phúc Hoà cho biết: "Gia đình tôi vụ này thu được hơn 4 tấn vải sớm, tiêu thụ khá thuận lợi. Những ngày qua có lúc giá vải xuống thấp nhưng tính bình quân từ đầu vụ đến nay vẫn đạt 8 nghìn đồng/kg, tăng khoảng 1.000 đồng/kg so với năm ngoái". Tuy nhiên, cũng theo ông Sự, dù giá vải tăng nhưng thu nhập của gia đình không cao hơn năm ngoái bởi nhiều cây vải trong vườn bị sâu làm rụng quả ngay thời điểm sắp thu hoạch. Trên địa bàn xã Phúc Hoà, hàng loạt hộ khác cũng bị mất 30-50% sản lượng vải do sâu bệnh. Chỉ một số ít hộ không bị thiệt hại bởi phun thuốc phòng, trừ kịp thời, đúng cách. Đến gia đình ông Nguyễn Đình Vụ, thôn Hoà Làng, chúng tôi thấy tất cả các cây vải trong vườn quả rụng phủ kín gốc. Ông Vụ nói: "Hiếm có vụ nào vải ở Phúc Hoà sai quả như vụ này, chúng tôi đã hy vọng được mùa. Thế mà đến lúc sắp được thu hoạch thì vải bị sâu đục cuống quả hoành hành. Gia đình tôi đã phun thuốc nhiều lần nhưng không trừ được sâu. Nếu vải không bị rụng, gia đình tôi có thể thu được 4 tấn, nay thì chỉ còn hơn 1 tấn, thiệt hại hàng chục triệu đồng". Tình trạng sâu đục cuống quả xuất hiện với mật độ cao, gây hại nặng xảy ra tại hầu hết các xã có trồng vải sớm trên địa bàn huyện Tân Yên. Sản lượng vải thiều toàn huyện giảm mạnh, chỉ đạt 3.500 tấn trong khi sản lượng ước sơ bộ vào thời điểm 15-5 đạt khoảng 5.500 tấn.

Cùng với Tân Yên, thời điểm này nông dân Lục Nam cũng đang tập trung thu hoạch vải thiều sớm. Toàn huyện có 1.300 ha, nằm rải rác ở nhiều xã trong huyện. Giống vải sớm trồng trên địa bàn có 4-5 loại, chất lượng khác nhau nên giá bán cũng khác nhau. Giống U hồng, U trứng, Thanh Hà có giá từ 7-13 nghìn đồng/kg, U gai chỉ bán được giá 3-4 nghìn đồng/kg. Chị Lê Thị Loan, thôn Trại Mít, xã Đông Hưng (Lục Nam) cho biết: "Gia đình tôi trồng toàn vải sớm Thanh Hà, giá bình quân năm ngoái được khoảng 7 nghìn đồng/kg. Vụ này, vải chín đúng vào dịp Tết mùng 5-5 nên tôi bán giá hơn 10 nghìn đồng/kg. Chỉ tiếc là vải mất mùa, cả vườn 200 cây chỉ thu được chừng 2 tấn". Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, năm nay tỷ lệ vải sớm, đậu quả rất thấp. Một phần diện tích có quả thì bị sâu đục cuống gây hại nặng từ đầu tháng 5. Sản lượng vải sớm toàn huyện ước đạt 4 nghìn tấn, giảm 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Tại huyện Lục Ngạn, Yên Thế, sản lượng vải sớm cũng giảm 40-70%.

Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, xảy ra tình trạng trên có nhiều nguyên nhân. Do ảnh hưởng của đợt mưa lũ cuối tháng 9 năm ngoái nên tại một số huyện như Yên Thế, Lục Ngạn, Lục Nam, nhiều vườn vải sớm không ra hoa. Cũng vì diện tích vải có quả thu hẹp nên mật độ sâu, bệnh tăng cao, đặc biệt là sâu đục cuống quả. Sâu nở rải rác, kéo dài, không tập trung thành 1-2 đợt như những năm trước nên nông dân khó nắm bắt đúng thời điểm phun thuốc thích hợp. Theo dõi tình hình phòng trừ sâu bệnh trên vải sớm cho thấy mặc dù đã được khuyến cáo về thời gian phun thuốc song một số hộ đã phun thuốc quá sớm hoặc quá muộn so với thời điểm sâu nở rộ, chọn bộ thuốc chưa phù hợp, pha lẫn lộn nhiều loại thuốc với nhau không theo chỉ dẫn trên bao bì nên hiệu lực phòng trừ thấp. Những hạn chế từ vụ vải thiều sớm năm nay là điều mà các hộ trồng vải nên rút kinh nghiệm, khắc phục kịp thời trên vải thiều chính vụ. Ông Phạm Văn Hoành, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) khuyến cáo: "Thời gian tới, sâu đục cuống quả sẽ phát sinh gây hại trên vải thiều chính vụ. Nông dân cần hết sức chú trọng phòng trừ loại sâu này. Từ đầu tháng 6 cần kiểm tra vườn vải thường xuyên, từ ngày 5-10 tháng 6 tập trung phòng trừ tích cực bằng thuốc Regent 800WG, Padan 95SP, nhóm Emamectin…". Cũng theo ông Phạm Văn Hoành, hiện nay Chi cục BVTV đã huy động toàn bộ lực lượng tại Chi cục và các Trạm BVTV cấp huyện liên tục theo dõi, giám sát tình hình sâu bệnh tại cơ sở. Tuy nhiên, để phòng trừ hiệu quả, chính quyền xã, cán bộ đoàn thể ở thôn, xóm tại những huyện trọng điểm trồng vải thiều cần thông tin kịp thời, cụ thể tới từng hộ nông dân những hướng dẫn, khuyến cáo của cơ quan BVTV.

Thy Lan