Bắc Kạn: Phát triển cây dưa hấu ở Khuôn Bang cần gắn với thị trường tiêu thụ ổn định

Nguồn tin: Báo Bắc Kạn, 03/06/2009
Ngày cập nhật: 4/6/2009

Từ lâu người tiêu dùng đã biết đến sản phẩm dưa hấu Cẩm Giàng, Nguyên Phúc (Bạch Thông)…Gần đây, ở Chợ Mới, sản phẩm dưa hấu Khuôn Bang (Như Cố -Chợ Mới) cũng được thị trường tiêu thụ trong và ngoài huyện chấp nhận, trở thành hàng hoá góp phần xoá đói giảm nghèo cho nhiều hộ dân ở địa phương. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra hiện nay là với hiệu quả kinh tế cao kéo theo nhiều hộ dân có nhu cầu mở rộng diện tích, nhưng để mở rộng diện tích thì phải có thị trường tiêu thụ lớn và ổn định.

Hiệu quả kinh tế cao

Mấy năm gần đây, cây dưa hấu đã được đưa vào trồng ở Khuôn Bang. Do đây là loại cây trồng mới nên ban đầu chỉ có một số hộ dân thực hiện trồng với vài trăm mét vuông, phục vụ nhu cầu tự cung tự cấp cho gia đình. Sau năm đầu trồng thử nghiệm, nhận thấy giống cây mới thích nghi với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, bà con đã mở rộng diện tích và chuyển từ tự cung, tự cấp sang bán ra thị trường.

Ông Vũ Xuân Hồng, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Khi mới đưa vào trồng ở địa phương, bà con chủ yếu sử dụng giống dưa An Tiêm. Đây là loại dưa tròn, năng suất khoảng 300-400 tạ/ha, nhiều nước, rất phù hợp với điều kiện của địa phương. Nếu gặp năm điều kiện thời tiết thuận lợi, nắng nhiều, cộng thêm chăm sóc tốt thì quả to cũng được 12-13kg, còn trung bình đạt khoảng 6-7kg/quả”. Đến năm 2007, xuất phát từ thị hiếu của người tiêu dùng, người trồng dưa đã chuyển sang trồng loại dưa Thái có chất lượng hơn hẳn giống dưa cũ. Mặc dù quả nhỏ nhưng ngọt hơn giống dưa cũ nên loại quả này đã nhanh chóng được thị trường chấp nhận. Hiện nay toàn xã Như Cố có khoảng 7,5ha, trong đó chủ yếu tập trung ở thôn Khuôn Bang với hơn 6ha.

Cũng giống như giống dưa An Tiêm, đối với giống dưa Thái, nếu gặp điều kiện thời tiết thuận lợi thì quả sẽ cho năng suất, chất lượng cao. Với quả to cũng được 5-6kg/quả, trung bình khoảng 3-4kg/quả, năng suất đạt 200-280tạ/ha. Với giá thị trường 5.000-6.000 đồng/kg (đầu vụ), 3.000-4.000 đồng/kg (chính vụ), người dân cũng thu nhập trên 70 triệu đồng/ha/năm. Từ hiệu quả kinh tế đó, nhiều hộ dân đã mở rộng diện tích. Bình quân mỗi hộ dân ở Khuôn Bang trồng khoảng 1.000-2.000m2, hộ trồng nhiều khoảng 5.000m2. Điển hình như gia đình: Dương Văn Đạt, Hà Văn Thưởng, Ma Văn Thới...đều trồng 3.000-5.000m2 dưa hấu. Anh Dương Sỹ Hải cho biết: “Mặc dù mới chỉ trồng dưa hấu được vài năm nhưng cho hiệu quả kinh tế cao nên cuộc sống gia đình tôi đã ổn định hơn. Khi trồng dưa hấu trong vụ xuân, luân canh với lúa mùa và hoa màu vụ đông cũng cho thu nhập hàng chục triệu đồng/năm. Đặc biệt, giờ đây sản phẩm dưa hấu của chúng tôi không chỉ bán ở trong huyện mà còn được mở rộng ra thị trường trong và ngoài tỉnh”. Từ hiệu quả kinh tế thu được, nhiều hộ dân ở Khuôn Bang đã dần ổn định cuộc sống, thoát khỏi đói nghèo. Hiện cả thôn chỉ còn 6 hộ nghèo, giảm đáng kể so với trước kia.

Cần chú ý khai thác thị trường tiêu thụ, tiến đến xây dựng thương hiệu sản phẩm Mặc dù là loại cây trồng cho hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, bước đầu được thị trường chấp nhận, nhưng cũng như nhiều sản phẩm nông sản khác, dưa hấu Khuôn Bang cũng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh trên thị trường. Như đã nói ở trên, hiện nay toàn xã Như Cố trồng hơn 7ha dưa hấu, trong đó diện tích ở Khuôn Bang vào khoảng 6ha. Với diện tích như vậy chưa phải lớn, chỉ chiếm hơn 5% diện tích đất nông nghiệp của toàn xã nhưng người trồng dưa hấu thì luôn phải “chạy đôn, chạy đáo” đưa sản phẩm nông sản của mình ra thị trường. Dù được mùa hay mất mùa thì người trồng dưa hấu cũng luôn phải đối mặt với tình trạng thị trường tiêu thụ không ổn định. Qua tìm hiểu tại địa phương cho thấy, phần lớn các hộ dân phải mang dưa ra chợ bán, hoặc bị tư thương ép giá với lí do chất lượng không bằng dưa nhập từ nơi khác về. Ông Vũ Xuân Hồng cho biết thêm: “Sau nhiều năm cây dưa hấu được đưa vào trồng ở địa phương, bước đầu đã tăng thêm thu nhập cho nhiều hộ dân. Với hiệu quả kinh tế đã thu được, rất nhiều hộ dân có nhu cầu mở rộng diện tích, dần chuyển sang độc canh cây dưa hấu trong vụ xuân, nhưng do đầu ra cho sản phẩm không ổn định nên các hộ dân có tư tưởng ngại, dẫn đến diện tích dưa hấu của toàn xã chỉ giao động khoảng 7-8ha/năm. Mặc dù đã tìm hiểu, liên hệ nhưng chính quyền địa phương cũng chưa thể tìm được giải pháp nào cho đầu ra của cây dưa hấu, nên việc mở rộng diện tích theo đó cũng chưa thể thực hiện được”.

Còn nhớ, trên địa bàn huyện Chợ Mới nói riêng, tỉnh ta nói chung, thời gian qua nhiều hộ dân đã phải đối mặt với tình trạng không có đầu ra của một số cây trồng như: sắn, vải thiều, mía...Do vậy, nhiều hộ dân có tư tưởng ngại khi mở rộng diện tích trồng dưa hấu là điều dễ hiểu. Để cây dưa hấu thực sự trở thành cây mũi nhọn trong việc xoá đói giảm nghèo cho người dân, tiến đến xây dựng dưa hấu trở thành một thương hiệu thì rất cần sự vào cuộc của các cấp, ngành trong việc tìm đầu ra cho sản phẩm./.

P.V