Tiền Giang: Để thực hiện được vườn mẫu lớn cho cây ăn trái

Nguồn tin: Tiền Giang, 16/03/2012
Ngày cập nhật: 18/3/2012

Xây dựng khu vườn mẫu lớn cho cây ăn trái đạt tiêu chuẩn an toàn (VietGAP, GlobalGAP) là điều kiện quan trọng giúp trái cây Việt Nam thâm nhập mạnh vào thị trường các nước trên thế giới với giá trị kinh tế cao hơn, thế nhưng cho đến nay, cây ăn trái của Việt Nam chỉ dừng lại ở mô hình thí điểm, diện tích nhỏ hẹp...

Sau gần một năm đề xuất, vườn mẫu lớn cho cây ăn trái vẫn hụt hơi. Trong ảnh là nông dân Tổ hợp tác chôm chôm VietGap xã Tân Phong, huyện Cai Lậy (Tiền Giang) thu hoạch sản phẩm.

Sau gần 2 năm tham gia dự án "Sản xuất chôm chôm theo quy trình thực hành nông nghiệp tốt (VietGAP)" do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tiền Giang phối hợp với Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam tổ chức thực hiện, 34 hộ dân thuộc Hợp tác xã chôm chôm Tân Phong, huyện Cai Lậy đã nhận được giấy chứng nhận sản xuất tuân thủ quy trình VietGAP do Công ty Cổ phần Giám định và khử trùng FFC cấp. Tuy nhiên, diện tích chôm chôm đạt tiêu chuẩn này rất hạn chế, chỉ 16,6 héc ta.

Không chỉ chôm chôm, nhãn tiêu da bò tại Tổ hợp tác nhãn Nhị Quí, huyện Cai Lậy cũng đã đạt chứng nhận VietGAP, nhưng với diện tích khá khiêm tôm, chỉ hơn 15 héc ta. Đây cũng là dự án do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Tiền Giang phối hợp với Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam tổ chức thực hiện.

Ngoài ra, còn rất nhiều loại cây ăn trái khác được công nhận đạt tiêu chuẩn thực hành sản xuất nông nghiệp sạch như: Vú sữa Lò Rèn, xã Vĩnh Kim, huyện Châu Thành hay thanh long, ca cao huyện Chợ Gạo. Tuy nhiên, tất cả các diện tích được chứng nhận này rất hạn chế, chỉ dừng lại ở mô hình sản xuất thử nghiệm.

Ông Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam cho biết, mục đích của việc xây dựng những mô hình thí điểm nhỏ này là điều kiện để bung ra làm lớn hơn theo dạng "khu vườn mẫu lớn". Đây là điều kiện để cây ăn trái được cấp "visa" xuất khẩu sang các nước vì họ chỉ nhập khẩu trái cây của Việt Nam khi đã có "visa".

"Mỗi một cây, một vùng đều phải làm (làm thí điểm sản xuất theo VietGAP-PV), vì nếu chôm chôm của Chợ Lách (Bến Tre) được chứng nhận thực hành nông nghiệp tốt thì chỉ có chôm chôm Chợ Lách mới có "visa", đủ điều kiện xuất khẩu chứ chôm chôm các tỉnh khác thì không. Chính vì vậy việc xây dựng mô hình điểm dựa trên những loại cây ăn trái đặc sản của từng địa phương là rất quan trọng" - ông Châu khẳng định.

Dù thực hiện bao tiêu hơn 200 héc ta bưởi da xanh đạt tiêu chuẩn VietGAP, nhưng ông Đàm Văn Hưng, Giám đốc doanh nghiệp Hương Miền Tây, huyện Mỏ Cày Bắc, Bến Tre - đơn vị vừa đầu tư hệ thống xử lý đóng gói và bảo quản bưởi da xanh theo tiêu chuẩn an toàn, khép kín phải thừa nhận: "Gần đây có nhiều đối tác ở Châu Âu đến cơ sở của tôi đặt vấn đề nhập khẩu bưởi với số lượng lớn. Tuy nhiên, tôi vẫn không dám nhận lời vì nguồn cung bưởi sạch hiện rất khan hiếm. Đây là cái khó cho trái cây của Việt Nam vì một khi ta đầu tư được công nghệ xử lý rồi mà chưa có được vùng nguyên liệu sạch, ổn định thì cũng chào thua".

Xác định việc xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, an toàn là điều kiện giúp trái cây Việt Nam đi xa nên vào cuối tháng 5/2011, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã tổ chức hội thảo: "Hiện trạng sản xuất và tiêu thụ cây ăn trái tập trung theo VietGAP" nhằm tìm ra hướng đi mới cho cây ăn trái.

Ông Nguyễn Minh Châu cho biết, tại hội thảo năm ngoái, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam đã giới thiệu ý tưởng thành lập vườn mẫu lớn cho cây ăn trái, giống như việc xây dựng cánh đồng mẫu lớn đối với cây lúa đang được thực hiện rất thành công tại ĐBSCL.

Muốn thực hiện được khu vườn mẫu lớn cho cây ăn trái, ngoài việc có chính sách hỗ trợ người dân về cây giống, Nhà nước phải tổ chức tập huấn, cử cán bộ thường xuyên đến hỗ trợ bà con về kỹ thuật, thông tin đầu ra, xây dựng thương hiệu... Quan trọng nhất vẫn là đầu vào (vườn mẫu lớn), nếu không có thì nó cũng phát triển, chẳng hạn từ năm 2003 đến nay, xuất khẩu rau quả của Việt Nam đều tăng. Đặc biệt là 2011, tăng rất rõ và đạt kim ngạch xuất khẩu đến 650 triệu đô la Mỹ so với con số 470 triệu đô la Mỹ đạt được năm 2010. Tuy nhiên, nó vẫn không ổn định được, cho nên muốn ổn định phải làm rất căn cơ, có vườn mẫu lớn, có sự hợp tác với nông dân giống y như Bình Thuận đang làm đối với cây thanh long. Còn bây giờ cứ để nông dân tự đầu tư có thể thu nhập cũng tăng nhưng sẽ không ổn định.

Ông Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam nói: "Muốn phát triển cây ăn trái phải có người phụ trách chuyên biệt về vấn đề này. Từ Trung ương đến địa phương đều phải có cán bộ chuyên về cây ăn trái, chứ không thể như hiện nay, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt hay Phó Giám đốc phụ trách trồng trọt (thuộc các sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh) lo là xong. Vì một người mà lo cây lúa, cây màu, cây mì, cây ăn trái... thì làm sao phát triển nổi?".

Trung Chánh