Cây dưa hấu trên đất Đại Từ (Thái Nguyên)

Nguồn tin: Báo Thái Nguyên, 16/06/2009
Ngày cập nhật: 19/6/2009

Dự án “Ứng dụng khoa học công nghệ thực hiện mô hình trồng dưa hấu” của Sở Khoa học – Công nghệ Thái Nguyên được triển khai trên địa bàn huyện Đại Từ từ vụ mùa năm 2008 đến vụ xuân năm 2009 đã đạt được những kết quả khả quan. Qua Dự án, không những tư duy, nhận thức của người nông dân thay đổi theo hướng sản xuất hàng hóa mà còn tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống của người dân...

Dự án trên được huyện Đại Từ tổ chức triển khai tại xóm Rừng Lâm (xã Bản Ngoại) và xóm Làng Hưu (xã Hoàng Nông) với tổng diện tích cả 2 vụ là 8 ha. Đây là 2 xã trọng điểm của huyện Đại Từ những năm gần đây luôn tích cực chuyển dịch cơ cấu cây trồng, đưa những ứng dụng khoa học công nghệ mới vào đồng ruộng. Giống sử dụng đưa vào gieo trồng là giống dưa hấu Hắc Mỹ Nhân do Công ty TNHH Trang Nông (T.P Hồ Chí Minh) cung ứng. Tham gia Dự án, người nông dân được chuyển giao khoa học kỹ thuật KHKT và hỗ trợ 60% giá giống, 40% giá vật tư phân bón. Sau khi khảo sát, điều tra, lựa chọn trên 100 hộ dân của 2 xóm có điều kiện về đất đai, lao động và khả năng tiếp thu, ứng dụng kỹ thuật mới, Ban chủ nhiệm Dự án đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp &PTNT, Trạm Khuyến nông huyện Đại Từ, UBND xã Bản Ngoại, Hoàng Nông mở lớp tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ nông dân.

Ông Lục Văn Tự, Trưởng xóm Rừng Lâm là một trong những hộ tham gia dự án cho biết: Từ những năm 2004, gia đình tôi đã bắt đầu trồng dưa hấu với diện tích khoảng 6 sào. Cơ duyên này là do người em trai tôi đi làm ăn xa ở Nha Trang (Khánh Hòa) về mang theo giống dưa hấu trồng thí điểm. Ngày đó, chưa được ai hướng dẫn kỹ thuật trồng, gia đình trồng theo kỹ thuật “học mót” của người em trai. Sau gần 3 tháng, gia đình cũng thu hoạch được 4,5 tấn, bán giá 1.800 đồng/kg, trừ chi phí đi cũng thu được 13 triệu đồng. Từ đó, gia đình tôi chuyển sang trồng dưa hấu. Đến năm 2008, có Dự án “ứng dụng khoa học công nghệ thực hiện mô hình trồng dưa hấu” về triển khai tại địa phương, gia đình tôi mạnh dạn đăng ký trồng tới 0,5 ha. Bởi qua nhiều năm trồng dưa hấu tôi thấy giống cây này thực sự có hiệu quả kinh tế cao, nay lại được trang bị KHKT đầy đủ thì không có lý tôi không trồng với diện tích lớn hơn. Sau khi làm đất, xử lý đất và tiến hành trồng dưa, chúng tôi phải chăm sóc theo đúng quy trình hướng dẫn qua từng giai đoạn sinh trưởng phát triển của dưa. Là cây trồng mới trên đồng đất địa phương nên người dân cũng có tâm lý “e ngại”, thêm nữa cán bộ chuyên sâu lại không có, hầu như cả cán bộ kỹ thuật và nông dân đều cùng... học và làm.

Ngoài ra, dưa hấu là loài cây có tỷ lệ mắc bệnh cao với hầu hết các bệnh của cây trồng đều xuất hiện trên cây dưa hấu như: héo rũ, héo xanh, mốc xương, nứt thân chảy nhựa... Khi cây đã mắc những bệnh này thì... chỉ có trồng lại, nên chúng tôi phải thường xuyên có mặt ở trên ruộng để theo dõi tình hình sâu bệnh với phương châm phòng là chính. Sau gần 3 tháng “trông trời, trông đất, trông mây”, toàn bộ diện tích trồng dưa của gia đình cho thu hoạch với năng suất trên 1tấn/sào, thu nhập đạt trên 50 triệu đồng/ha. Thấy thu nhập cao, vụ xuân năm 2009 vừa qua, gia đình tôi đã mở rộng diện tích trồng dưa hấu lên 0,7 ha cho thu nhập khá cao, gấp 6-7 lần so với trồng lúa...

Sau 2 vụ thực hiện Dự án trên đất Đại Từ, kết quả, với thời gian sinh trưởng từ 70 đến 75 ngày, năng suất dưa đạt trung bình 8-9 tạ/sào, trọng lượng quả đạt 2,5-2,8kg/quả, quả to đạt 4,5-5kg, số lượng đạt 320 đến 340 quả/sào, chất lượng dưa ngon, vị đậm, không kém các loại dưa hấu hiện đang tiêu thụ trên thị trường. Sản phẩm thu hoạch đến đâu được các tư thương trong và ngoài tỉnh (Hà Nội, Tuyên Quang, Hải Dương... ) tìm về mua tại ruộng hết đến đó với giá bán trung bình từ 4 nghìn đến 5 nghìn đồng/kg. Sau khi trừ chi phí giống, vật tư, phân bón, công lao động, các hộ trồng dưa thu được gần 54 triệu đồng/ha (khoảng 2 triệu/sào). Niềm vui và nụ cười rạng rỡ xuất hiện trên gương mặt người nông dân. Bởi trước đó, chưa bao giờ người nông dân lại mơ ước cầm vài chục triệu đồng trong vòng 2-3 tháng. Tuy nhiên, ở vụ xuân năm 2009, do thời tiết rét kéo dài, lượng mưa nhiều, ẩm độ cao, sâu bệnh hại xuất hiện nhiều làm ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây dưa hấu khiến một số diện tích mới trồng bị chết nên các hộ dân phải trồng lại. Như vậy, qua 2 vụ triển khai mô hình trồng dưa hấu tại 2 xã Bản Ngoại và Hoàng Nông cho thấy hiệu quả kinh tế từ việc ứng dụng KHCN trồng dưa hấu thu được trong vụ mùa đạt gần 54 triệu đồng/ha, vụ xuân đạt khoảng 43 triệu đồng/ha, tổng thu nhập đạt gần 100 triệu đồng/ha. Nếu trên cùng diện tích đó, người nông dân trồng lúa thì chỉ thu được trên 11 triệu đồng/ha/vụ. Như vậy có thể khẳng định trên cùng một diện tích đất nông nghiệp nếu dùng để sản xuất dưa hấu Hắc Mỹ Nhân sẽ cho thu nhập cao hơn trồng lúa từ 31 đến 42 triệu đồng/ha/vụ.

Đồng chí Lê Thanh Sơn, Trưởng phòng Nông nghiệp & PTNT huyện Đại Từ cho biết: Tuy đạt hiệu quả kinh tế cao nhưng diện tích trồng dưa không ổn định bởi sau mỗi vụ trồng dưa phải đổi chân đất cấy để hạn chế sâu bệnh. Do vậy việc quy hoạch trồng dưa tập trung ở địa phương gặp nhiều khó khăn. Huyện cũng chưa có cán bộ kỹ thuật có trình độ chuyên môn sâu về trồng dưa hấu. Khắc phục những nhược điểm trên, chúng tôi vẫn khuyến cáo bà con nông dân phát triển trồng dưa hấu trên diện rộng đặc biệt là những chân ruộng đất cát, cát pha, đất thịt nhẹ, đất 1 vụ không chủ động nước. Không chỉ là cây trồng có thời gian sinh trưởng ngắn, thu hoạch gọn trong 1-2 ngày, lại cho thu nhập cao, hiệu quả hơn nhiều so với nhiều cây trồng khác và bà con có thể đưa vào luân canh, tăng vụ, chuyển dịch cơ cấu cây trồng ở địa phương...

Minh Phương