Từ sau 1-7 sẽ “Kê khai lý lịch” cho trái cây xuất khẩu

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 30/06/2009
Ngày cập nhật: 1/7/2009

Bắt đầu từ ngày 1-7 trở đi, 5 loại trái cây gồm chuối, nhãn, vải thiều, dưa hấu và thanh long của Việt Nam xuất sang Trung Quốc bắt buộc phải có chứng nhận nguồn gốc vùng trồng, cơ sở thu mua, bao gói trên bao bì các lô hàng theo danh sách mà Bộ NN-PTNT Việt Nam gửi sang cho Tổng cục Giám sát chất lượng, thanh tra và kiểm dịch Trung Quốc. Để hiểu rõ hơn, PV Báo SGGP 12 Giờ đã có cuộc trao đổi với ông Phùng Hữu Hào - Phó Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản (Bộ NN-PTNT) về vấn đề này.

- Thưa ông, có phải việc Trung Quốc đưa ra yêu cầu các loại trái cây Việt Nam xuất sang nước họ phải có nguồn gốc rõ ràng là một rào cản xuất khẩu?

Ông PHÙNG HỮU HÀO: Thực ra đây không phải rào cản mà chính là cơ hội để các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản hoàn thiện mình, nâng cao chất lượng vì xu hướng chung trong thời gian tới là xuất khẩu bất cứ nông sản nào cũng cần phải có chứng nhận nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo chất lượng.

Chẳng hạn, nhờ việc đăng ký, chứng nhận vùng trồng, cơ sở bao gói 5 loại trái cây Việt Nam đang xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ giúp cơ quan thẩm quyền của cả hai nước có thể quản lý tốt hơn chất lượng nông sản. Hơn thế, nhờ các loại trái cây được ghi xuất xứ rõ ràng trên bao bì có thể giúp cho người tiêu dùng ở mỗi nước yên tâm hơn khi sử dụng.

Người Trung Quốc cũng giống như người Việt Nam, sẽ e dè, lo ngại khi bắt gặp loại trái cây mà họ cũng không biết rõ là được trồng ở đâu, thu hái, bảo quản ra sao?

- Vậy để đăng ký thì các doanh nghiệp phải làm thế nào?

Thực ra cách làm rất đơn giản chứ không phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ. Theo yêu cầu, các doanh nghiệp muốn xuất khẩu 5 loại trái cây trên sang Trung Quốc chỉ cần đăng ký với sở NN-PTNT các tỉnh, thành theo biểu mẫu đã có sẵn, sau đó các đầu mối này có trách nhiệm gửi cho chúng tôi để tổng hợp rồi gửi sang cho nước bạn.

Tuy nhiên, trên bao bì các lô hàng xuất sang Trung Quốc phải ghi rõ tên và địa chỉ của cơ sở thu gom, bao gói và cả địa chỉ vùng trồng 5 loại trái cây theo đúng danh sách đã đăng ký với nước bạn. Ngoài ra, còn thêm một yêu cầu bắt buộc là phải được cơ quan kiểm dịch thực vật của Việt Nam cũng như của Trung Quốc cấp giấy chứng nhận chất lượng khi xuất khẩu vào mỗi nước. Ở Việt Nam, cơ quan kiểm dịch là Cục Bảo vệ thực vật.

- Thế nhưng khi thực hiện quy định mới này sẽ gây khó khăn cho các thương lái xuất khẩu nông sản qua đường tiểu ngạch…

Mục tiêu của chúng ta là phải hướng tới xuất khẩu chính ngạch vì xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sẽ gặp nhiều khó khăn, rủi ro hơn. Trước đây, khi các loại nông sản của chúng ta đưa lên cửa khẩu để xuất theo đường tiểu ngạch thường phải bốc xuống, chia thành nhiều lô nhỏ lẻ, rồi lại gồng gánh, thồ gùi sang bên Trung Quốc, sau đó lại phải đóng vào thùng, hộp lớn, thậm chí còn phải mang nhãn mác của Trung Quốc. Tuy nhiên, sau 1-7, khi các lô hàng đều phải ghi nguồn gốc rõ ràng mới được nhập khẩu thì sẽ không thể làm như vậy được.

- Có thông tin cho rằng, mặc dù nước đã đến chân song các địa phương thực hiện kê khai “lý lịch” cho trái cây đang rất chậm?

Cách đây 1-2 tuần thì chậm, song trong những ngày qua, việc đăng ký đã được triển khai nhanh hơn. Theo danh sách mới nhất mà chúng tôi có thì hiện đã có gần 50 tỉnh, thành gửi danh sách báo cáo về cục, trong đó có 43 tỉnh đã có danh sách các doanh nghiệp đăng ký xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc và kê khai lý lịch các vùng trồng cụ thể. Các địa phương không báo cáo là những địa phương không trồng 5 loại trái cây kể trên.

Hiện Cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản đang khẩn trương dịch danh sách ra tiếng Anh để gửi cho phía cơ quan chức năng Trung Quốc để cả hai nước đều có thể áp dụng bắt đầu từ ngày 1-7. Cơ bản, danh sách các doanh nghiệp của Việt Nam xuất khẩu 5 loại trái cây sang Trung Quốc đã được chốt lại.

Tuy nhiên, việc chốt danh sách không phải là “đóng” hoàn toàn, vĩnh viễn mà sau 1-7 vẫn sẽ tiếp tục được cập nhật thêm, yêu cầu các địa phương và doanh nghiệp còn làm chậm khẩn trương tiếp tục gửi danh sách đăng ký về để cục hoàn thiện.

- Trái cây Việt Nam xuất sang Trung Quốc thì như vậy. Còn trái cây của Trung Quốc xuất sang Việt Nam sau ngày 1-7 sẽ ra sao?

Trong thỏa thuận đã ghi rõ, cả hai nước đều có quyền kiểm tra, kiểm soát lẫn nhau đối với các loại trái cây nhập khẩu. Và trái cây của Trung Quốc khi xuất khẩu sang Việt Nam cũng phải tuân thủ các quy định tương tự. Nhờ việc đăng ký nguồn gốc vùng trồng, cơ sở bao gói, thu mua mà kể từ sau 1-7, nếu phát hiện trái cây Trung Quốc có vấn đề về chất lượng thì chúng tôi sẽ căn cứ theo địa chỉ trên bao bì để truy xuất nguồn gốc, thậm chí có thể lập đoàn sang tận Trung Quốc kiểm tra hoặc áp dụng các biện pháp cứng rắn, không cho nhập loại trái cây không đảm bảo vào Việt Nam.

- Phía Trung Quốc phải kê khai địa chỉ của những loại trái cây nào?

Chúng ta chưa thống kê chính xác những loại trái cây nào Trung Quốc đang xuất nhiều sang Việt Nam nên chúng tôi đã đưa ra yêu cầu Trung Quốc cung cấp địa chỉ tất cả các loại trái cây xuất sang Việt Nam.

- Hiện những loại trái cây nào Trung Quốc đang xuất nhiều sang Việt Nam?

Theo thống kê mới nhất thì đó là táo, lê, cam, quýt, đào… Hiện Cục Quản lý chất lượng đã có nhiều công văn gửi cho Tổng cục Giám sát chất lượng, thanh tra và kiểm dịch của Trung Quốc, đề nghị nước bạn sớm có danh sách, địa chỉ cụ thể của các trái cây sẽ xuất khẩu sang Việt Nam.

- Cảm ơn ông!

Phúc Hậu