Hậu Giang: Tạo đột phá từ cây ăn trái

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 24/09/2012
Ngày cập nhật: 25/9/2012

Hậu Giang kể từ khi tái lập là tỉnh nghèo, sản xuất nông nghiệp vẫn là thế mạnh. Những năm qua, Đảng bộ Hậu Giang xác định: nông nghiệp, nông dân, nông thôn là vấn đề đặc biệt quan trọng đối với sự ổn định và phát triển của tỉnh. Tỉnh đã tập trung mọi nguồn lực đầu tư phát triển nông nghiệp, chuyển giao và ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, xây dựng nông thôn mới, qua đó đa dạng hóa và nâng cao chất lượng hạt lúa, các loại nông sản, thực phẩm, thủy sản, cây ăn trái.

* Thế mạnh chưa được phát huy

Theo ông Nguyễn Văn Đồng, Giám đốc Sở NN&PTNT Hậu Giang: Tuy có thế mạnh về nông nghiệp, nhưng phần lớn diện tích cây có múi của Hậu Giang chỉ mới được công nhận nhãn hiệu chứ chưa có thương hiệu. Công nghệ sau thu hoạch còn kém. Chuỗi sản xuất đến tiêu thụ còn nhiều hạn chế. Toàn tỉnh mới chỉ có 42,8 ha bưởi Năm Roi đạt tiêu chuẩn GlobalGAP… Cam sành Ngã Bảy tuy khá nổi tiếng, nhưng chủ yếu chỉ tiêu thụ nội địa, giá cả bấp bênh. Diện tích bưởi Năm Roi mỗi năm ở huyện Châu Thành và TX.Ngã Bảy cho thu hoạch khoảng 50.000 tấn trái, chiếm gần 30% sản lượng trái cây cả tỉnh. Nông dân rất hăm hở với kiến thức mới về khoa học kỹ thuật và tiếp thu nhanh sự chuyển giao kỹ thuật từ các nhà khoa học. Tuy nhiên, nguồn cung ứng cây giống vẫn là nỗi trăn trở của nhà vườn. Đa số bà con cho rằng, họ phải mua cây giống trôi nổi mà chưa tìm được địa chỉ tin tưởng, xác đáng.

Cây giống, yếu tố quyết định đến chất lượng trái cây xuất khẩu.

Cùng với lãnh đạo tỉnh Hậu Giang, chúng tôi về khảo sát thực tế vùng cây ăn trái TX.Ngã Bảy và huyện Châu Thành là nơi có diện tích vườn cây ăn trái lớn nhất tỉnh. Gặp nông dân Huỳnh Văn Minh (TX.Ngã Bảy), ông yêu cầu cơ quan chức năng sớm giúp xây dựng thương hiệu “Cam sành Ngã Bảy”, bởi hàng hóa muốn xuất khẩu tốt thì phải có thương hiệu đàng hoàng. Ông Ba Thành, ở xã Phú Tân, huyện Châu Thành - nhà vườn chuyên trồng bưởi Năm Roi truyền thống, cho rằng: Muốn nâng cao chất lượng trái, giá trị thương phẩm của bưởi Năm Roi, ông đã nghĩ và tạo hình ra trái bưởi hồ lô để bán vào dịp tết, nâng giá trị lên gấp hơn chục lần. Tuy mới thành công bước đầu, nhưng bưởi hồ lô ở vùng Phú Hữu, Phú Tân đã được nhiều người biết đến. Ông Ba Thành cho rằng, Nhà nước cần tiếp tay với nông dân để xây dựng thương hiệu và phát triển mạnh loại trái cây đặc sản này. Ngoài ra, bà con nông dân cần liên kết với nhau mới có đủ sản lượng cung ứng cho thị trường.

Sau chuyến khảo sát, ông Trần Công Chánh, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang cho rằng, muốn trái cây Hậu Giang xuất khẩu căn cơ thì “4 nhà” (Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp, nhà nông) phải chung sức nâng chất sản phẩm. Chủ trương của tỉnh không khuyến khích tăng diện tích cam, bưởi mà ủng hộ cho việc tăng chất lượng sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP. Nông dân vùng chuyên canh cây có múi của tỉnh phải vào HTX, giống sạch bệnh được xác nhận, kỹ thuật canh tác tiên tiến áp dụng trong hợp tác xã (HTX). Diện tích cam, bưởi của HTX sẽ được hỗ trợ đầu tư đê bao vượt lũ, bơm tưới hoàn chỉnh và được vay vốn ưu đãi của Nhà nước để phát triển bền vững. Tuy nhiên, trong liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm, nhà nông, nhà doanh nghiệp cần phải luôn giữ chữ tín. Có vậy, sự gắn bó mới bền lâu. Bưởi hồ lô tung ra bán dịp Tết Nguyên đán cho thu nhập rất cao là một điển hình của trái cây Hậu Giang. Nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp sẽ cùng nông dân đồng hành để đẩy mạnh sản xuất sản phẩm cùng nhau làm giàu.

* Lối ra cho nhà vườn

Tiến sĩ Lương Ngọc Trung Lập (Viện Cây ăn quả miền Nam), cho biết: Viện đã cho ra đời giống bưởi không hạt, cam không hạt. Viện cũng đã chuyển giao cho Trung tâm Giống cây trồng các tỉnh lượng cây giống rất lớn. Nông dân có thể liên hệ với các trung tâm để được đáp ứng. Còn theo tiến sĩ Nguyễn Thị Xuân Thu (Trường Đại học Cần Thơ), bưởi Năm Roi hiện đã xuất khẩu được sang thị trường nhiều nước. Riêng cam sành thì chưa xuất khẩu được là do da cam còn sần chưa thật sự bóng láng, màu sắc chưa hấp dẫn thị hiếu khách hàng. Hiện nay, Trường Đại học Cần Thơ đã nghiên cứu ra chất làm tăng độ bóng láng, không gây độc hại cho da cam sành. Trường cũng đã nhân được giống quít đường không hạt. Những kỹ thuật mới này chắc chắn sẽ giúp ích rất nhiều cho việc đưa cam, quít ra nước ngoài. Nông dân trồng cây có múi muốn phát triển bền vững thì phải vào HTX. Mô hình HTX này các nước hiện áp dụng rất thành công.

Tỉnh Hậu Giang đang triển khai dự án cải tạo vườn tạp theo tuyến Quốc lộ 61, từ Cầu Xáng kéo dài đến giáp ranh TP.Vị Thanh, thuộc địa bàn 6 xã: Tân Bình, Hòa An và thị trấn Kinh Cùng (huyện Phụng Hiệp), xã Long Bình (huyện Long Mỹ), xã Vị Thắng, Vị Trung (huyện Vị Thủy). Hơn 500 ha vườn tạp thuộc các xã trên sẽ được cải tạo trồng mới các loại cây ăn quả có giá trị kinh tế cao như: măng cụt, sầu riêng, dừa Thái, bòn bon và các loại cây có múi sạch bệnh khác như: bưởi Năm Roi, cam mật, quít... Đây là dự án trồng cây ăn trái kết hợp với nuôi trồng thủy sản nước ngọt có hiệu quả kinh tế cao cho các hộ nông dân nhằm tăng thu nhập cho nông dân tỉnh Hậu Giang tại hai bên tuyến Quốc lộ 61 và tạo cảnh quan môi trường xanh - sạch - đẹp trên tuyến quốc lộ này. Trong quy hoạch nông nghiệp, nông thôn Hậu Giang đến năm 2020, phương hướng phát triển nông nghiệp của tỉnh là hướng tới một nền sản xuất nông nghiệp toàn diện, hiệu quả và bền vững nhằm phát huy lợi thế so sánh, tăng năng suất, tăng chất lượng, tăng giá trị gia tăng, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, góp phần quan trọng bảo đảm an ninh lương thực quốc gia. Trong lĩnh vực cây ăn trái, tỉnh quy hoạch vùng chuyên canh bưởi Năm Roi Phú Hữu, xoài Ngã Bảy, cam Châu Thành, khóm Cầu Đúc, quít đường Hậu Giang, đồng thời xây dựng các mô hình sản xuất rau quả an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP. Theo Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư Hậu Giang, thông qua các cuộc tập huấn kỹ thuật, nông dân đã chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi khoảng 60%.

Ông Nguyễn Văn Đồng, Giám đốc Sở NN&PTNT Hậu Giang, khẳng định: Trong giai đoạn 2011 - 2015, sẽ tập trung xây dựng vùng sản xuất cây ăn trái chất lượng cao, có quy mô lớn với các cây ăn trái chủ lực như: bưởi Năm Roi, cam, quít, xoài, măng cụt... Xây dựng vùng khóm đặc sản gắn với cơ sở chế biến ở Long Mỹ, Vị Thanh; tăng cường áp dụng quy trình kỹ thuật sản xuất cây ăn trái an toàn như VietGAP, GlobalGAP; tiếp tục xây dựng thành công thương hiệu “bưởi Phú Hữu Hậu Giang” và “khóm Cầu Đúc Hậu Giang”. Ngay từ khi chia tách, tỉnh đã chọn “5 cây, 5 con” có thế mạnh để đầu tư phát triển theo chiều sâu, tập trung để tạo bước đột phá cho ngành nông nghiệp. Đã hình thành những vùng nguyên liệu nông sản chủ lực như: vùng lúa chất lượng cao xuất khẩu 32.000 ha, vùng mía nguyên liệu 13.000 ha, vùng nguyên liệu khóm Cầu Đúc đặc sản 1.500 ha, vùng trồng cây ăn trái 22.000 ha, vùng nuôi trồng thủy sản 10.000 ha, vùng trồng rau màu 12.000 ha. Nhiều đặc sản của Hậu Giang đã có tiếng vang được nhiều người biết đến như: bưởi Năm Roi Phú Hữu, khóm Cầu Đúc, cá thát lát, lúa Hậu Giang 2...

LÊ QUỐC KHÁNH