Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam ứng dụng khoa học tiên tiến giúp các tỉnh phía Nam phát triển kinh tế vườn

Nguồn tin: Tiền Giang, 10/11/2012
Ngày cập nhật: 11/11/2012

Được thành lập vào năm 1997, cách đây 15 năm, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam (SOFRI) nhanh chóng tiến những bước dài, trở thành cánh chim đầu đàn trên lĩnh vực ứng dụng khoa học tiên tiến, giúp nhà vườn các tỉnh phía Nam thâm canh có hiệu quả vườn cây ăn trái.

PGS.TS Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam cho biết, đơn vị tập trung cho các mục tiêu nghiên cứu giải quyết những vấn đề khoa học công nghệ về cây ăn trái, rau, hoa và cây cảnh cho các tỉnh miền Nam. Trên cơ sở đó, tích cực chuyển giao qui trình kỹ thuật, tiến bộ khoa học mới vào các khâu: Chọn tạo giống, nhân giống, kỹ thuật canh tác, bảo vệ thực vật, thu hái, bảo quản và chế biến xuất khẩu... Ngoài ra, Viện còn đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn nhân lực về nghiên cứu ứng dụng khoa học vào lĩnh vực thâm canh cây ăn trái cho các tỉnh, thành phía Nam nhờ vào lực lượng cán bộ khoa học hùng hậu của đơn vị.

Còn nhớ lúc mới thành lập với cơ sở vật chất, trang bị hạn chế,... đơn vị gặp nhiều khó khăn, ngày nay, SOFRI đã có mối quan hệ hợp tác quốc tế chặt chẽ với nhiều cơ quan nghiên cứu khoa học chuyên ngành trên thế giới, khẳng định vị trí trong nền khoa học nông nghiệp nước nhà với các thành tựu nổi bật.

Tính đến nay, đơn vị đã lai tạo được hàng chục giống cây ăn trái, giống hoa màu, cây cảnh chất lượng cao, có ưu điểm nhiều mặt, được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận. Nổi bật phải kể đến giống cam mật không hạt, giống thanh long ruột đỏ Long Định 1, giống thanh long ruột tím hồng LĐ 5, giống dưa leo Long Định 7, giống hoa cúc vàng đột biến Long Định 9, giống hoa đồng tiền Long Định 10...

Đặc biệt, theo ông Nguyễn Văn Chí, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đánh giá, giống thanh long ruột đỏ từ quê hương miền Nam được đưa ra miền Bắc, sinh trưởng, phát triển tốt và cho năng suất hiệu quả kinh tế cao, có thể mở rộng diện tích trên các vùng đất đồi gò, phù hợp qui hoạch những vùng cây ăn quả tập trung của Hà Nội.

Có giống mới chất lượng tốt đáp ứng nhu cầu sản xuất mang lại tin vui cho người nông dân một nắng hai sương kiên trì mục tiêu phát huy thế mạnh kinh tế vườn rẫy nhằm xác lập nền nông nghiệp hàng hóa chất lượng cao. Không dừng lại ở đó, SOFRI còn thông qua nghiên cứu chuyển giao kỹ thuật canh tác, trên lĩnh vực bảo vệ thực vật, công nghệ thu hoạch và sau thu hoạch nhằm nâng cao vị thế nghề làm vườn tại các tỉnh phía Nam tương xứng với tiềm năng lớn vốn có.

Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam đi tiên phong trong việc chuyển giao sản xuất theo mô hình GAP trong hàng chục năm qua đã mang lại kết quả tốt, tạo bước ngoặc trong chương trình kinh tế vườn các tỉnh phía Nam với 3 mô hình đạt tiêu chí Global GAP đầu tiên trên cây thanh long Bình Thuận, xoài cát Hòa Lộc (Nông trường Sông Hậu), chôm chôm Vĩnh Long và 11 mô hình rau quả đạt tiêu chí Viet GAP.

Điểm nổi bật nữa là Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam đã nghiên cứu thành công và chuyển giao chế phẩm phòng trừ ruồi đục quả SOFRI-Protein, qui trình trồng cam xen ổi hạn chế rầy chổng cánh, xác định thời điểm thích hợp trong năm để trồng cây ăn quả có múi nhằm đối phó bệnh vàng lá Greening một cách hữu hiệu... Ngoài ra, Viện cũng đúc kết thành công qui trình xác định độ chín thích hợp để thu hoạch xoài, thanh long, sầu riêng, măng cụt đúng thời điểm bảo đảm phẩm chất trái khi đưa ra thị trường tiêu thụ, nghiên cứu tăng được thời gian bảo quản quả thanh long từ 30 ngày lên 60 ngày, chuẩn hóa qui trình xử lý hơi nóng diệt trứng ruồi trên thanh long, xoài, măng cụt phục vụ chương trình xuất khẩu nông sản...

PGS.TS Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng SOFRI đúc kết được nhiều bài học thành công trong công tác nghiên cứu chuyển giao cũng như quá trình trưởng thành từ gian khó của SOFRI. Đó là ưu tiên ngay từ ngày đầu thành lập về chính sách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho Viện nói riêng và ngành cây ăn trái rau hoa cây cảnh phía Nam nói chung. Đi lên từ "vạn sự khởi đầu nan" với định hướng đúng, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam ngày nay có một lực lượng nhân lực trí thức khoa học hùng hậu gồm: 1 PGS.TS, 8 Tiến sĩ, 30 Thạc sĩ, 55 trình độ đại học... Bên cạnh đó, tranh thủ sự ủng hộ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các Bộ, ngành liên quan cùng củng cố mối quan hệ hợp tác quốc tế nhằm nghiên cứu và ứng dụng các nghiên cứu khoa học vào thực tiễn nền sản xuất cây ăn quả nước ta nói chung.

Hiện nay, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam tiếp tục xác định những bước đi quan trọng cho giai đoạn 2012 - 2015 và tầm nhìn 2020. Đó là tập trung nghiên cứu, chọn tạo các giống cây có múi, chuối, dứa, xoài, nhãn và các giống cây ăn quả đặc sản thế mạnh của vùng và khu vực phía Nam có ưu điểm về năng suất cao, chất lượng tốt, đạt tiêu chí xuất khẩu, hoàn thiện và phổ cập rộng rãi trong toàn vùng qui trình sản xuất theo hướng GAP trên trái cây cũng như rau và cây cảnh, tiếp tục nghiên cứu biện pháp bảo vệ thực vật an toàn, giải quyết các vấn đề về bệnh cây, quản lý dịch hại tổng hợp trên cây ăn quả - rau - hoa - cây cảnh...

Đáng chú ý, sau những thành công vừa qua, Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam tập trung vào hai lĩnh vực mới: nghiên cứu thị trường tiêu thụ nông sản và nghiên cứu về rau - thế mạnh quan trọng của các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long đang được khai thác tốt nhằm phục vụ "Tam nông" (nông nghiệp, nông dân, nông thôn). Từ đó, góp phần giải quyết bài toán hóc búa về đầu ra của nông sản, của vùng chuyên canh, thiết thực giúp nông dân khai thác hợp lý tiềm năng kinh tế làm giàu.

Ngày nay, diện mạo kinh tế vườn các tỉnh phía Nam đã thay đổi sang một trang mới với tương lai tươi sáng hơn. Toàn vùng đã định hình được những vùng chuyên canh hàng hóa lớn với các thương hiệu nổi tiếng: cam sành Tam Bình (Vĩnh Long), măng cụt Cái Mơn (Bến Tre), bưởi lông Cổ Cò (Cái Bè, Tiền Giang), sầu riêng Ngũ Hiệp (Cai Lậy, Tiền Giang), bưởi da xanh Bình Minh (Vĩnh Long), vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim (Tiền Giang), xoài cát Hòa Lộc (Cái Bè, Tiền Giang)... Nhiều loại trái cây đặc sản không chỉ tiêu thụ mạnh trong nước mà còn được ưa chuộng trên thị trường thế giới như vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim, thanh long, xoài cát Hòa Lộc... một phần cũng nhờ công lao đóng góp của Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền Nam.

Minh Trí