Bảo vệ nguồn gen và phát triển cây hồng không hạt ở Chợ Đồn

Nguồn tin: Báo Bắc Kạn, 30/11/2012
Ngày cập nhật: 3/12/2012

Là địa phuơng có vùng hồng không hạt truyền thống của tỉnh Bắc Kạn, hiện Chợ Đồn đang bảo vệ và gìn giữ được hơn 30 cây hồng không hạt đầu dòng rất quý để phục vụ nhân giống. Huyện đang đề ra một số giải pháp nhằm nhân rộng diện tích loại cây đặc sản có giá trị kinh tế cao này.

Huyện Chợ Đồn xác định hồng không hạt là cây trồng đặc sản chủ lực đem lại giá trị kinh tế cao, phát triển thành công theo hướng sản xuất hàng hóa sẽ góp phần tích cực trong xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.

Hiện cứ một héc ta hồng không hạt cho thu nhập khoảng hơn 100 triệu đồng mỗi năm. sản lượng hồng hiện nay chưa đáp ứng đủ nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, để có một vùng trồng hồng không hạt tập trung trong điều kiện địa lý của huyện Chợ Đồn là rất khó. Do đó, hướng chỉ đạo của huyện là bằng cơ chế hỗ trợ khuyến khích người dân cải tạo vườn tạp kém hiệu quả để trồng hồng không hạt.

Trước mắt, huyện tập trung vào những xã nằm trong quy hoạch phát triển cây hồng không hạt của tỉnh như: Ngọc Phái, Quảng Bạch, Nam Cường, Đồng Lạc, Xuân Lạc, Tân Lập. Với cơ chế là nhà nước hỗ trợ 75% giá trị giống cây hồng. Nếu hộ nào trồng được từ 10 gốc hồng trở lên, huyện sẽ hỗ trợ phân bón cho hai năm đầu trồng hồng.

Bên cạnh đó, huyện còn ban hành một nghị quyết chuyên đề về cải tạo vườn tạp để trồng hồng không hạt, xây dựng mô hình cải tạo vườn tạp để trồng hồng không hạt tại hai thôn Bản Duồn và Bản Mạ xã Quảng Bạch, nhằm đánh giá hiệu quả thực tế của cây hồng trên những diện tích đất vườn tạp. Hiện nay tại hai thôn trên, người dân đã cải tạo khoảng 2,5 héc ta đất vườn tạp, trồng được hơn 1.000 gốc hồng không hạt, cây hồng phát triển khá tốt.

Tận dụng đất bờ ao và vườn nhà, anh La Hoàng Thanh, thôn Nà Cà, xã Quảng Bạch trồng mới được hơn 300 gốc hồng không hạt.

Theo kết quả rà soát, đánh giá của huyện Chợ Đồn thì diện tích đất vườn tạp của các hộ dân còn khá lớn. Những diện tích này trồng rất nhiều loại cây, nhưng không đem lại hiệu quả kinh tế cao. Việc cải tạo vườn tạp để phát triển cây hồng không hạt theo hướng hàng hóa là phù hợp với điều kiện của địa phương. Ngoài ra, hằng năm huyện còn đưa cây hồng vào chỉ tiêu trồng rừng theo Chương trình 147, vận dụng chính sách hỗ trợ giúp người nông dân phát triển cây hồng không hạt.

Với cơ chế chính sách và chỉ đạo đúng hướng, nên trong những năm qua, diện tích hồng không hạt trồng mới của huyện Chợ Đồn tăng nhanh. Cây hồng không chỉ phát triển mạnh ở những xã nằm trong quy hoạch mà còn phát triển ra các xã ngoài vùng quy hoạch như: Phong Huân, Bình Trung, Nghĩa Tá... Nếu trước năm 2006, diện tích hồng không hạt toàn huyện Chợ Đồn mới có khoảng hơn 40 héc ta, thì sau 5 năm phát triển, toàn huyện đã trồng mới được hơn 111 héc ta, nâng tổng diện tích hồng không hạt toàn huyện hiện nay lên gần 160 héc ta.

Ngoài cải tạo vườn tạp để trồng hồng không hạt, nhiều hộ dân đã mạnh dạn đưa cây hồng xuống trồng trên những chân ruộng thiếu nước, trồng chung quanh nhà, dọc bờ ao và những diện tích đất trống phù hợp với cây hồng. Điển hình như hộ ông Hoàng Văn Phong ở thôn Bản Lác, xã Quảng Bạch đã trồng hơn 200 gốc hồng không hạt trên chân ruộng một vụ, hiện nay đã có 80 cây cho thu hoạch, bình quân mỗi cây thu được 300 nghìn đồng/vụ; hộ ông La Hoàng Thanh ở thôn Nà Cà, xã Quảng Bạch tận dụng đất bờ ao, đất vườn chung quanh nhà trồng được hơn 300 gốc hồng không hạt, hiện có gần 100 gốc cho thu hoạch. Tuy mới là năm thứ hai cho thu hoạch, nhưng mức bình quân mỗi gốc hồng cũng cho sản lượng 20 kg.

Hiệu quả đem lại từ cây hồng không hạt là rất rõ ràng, nhất là khi tỉnh Bắc Kạn đón nhận chỉ dẫn địa lý của cây hồng không hạt. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của huyện Chợ Đồn là nguồn cây giống chưa đáp ứng đủ nhu cầu trồng hồng của người dân. Trong năm 2012, huyện có kế hoạch trồng mới 60 héc ta hồng không hạt và đã ký hợp đồng với Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên và Viện Rau quả Trung ương để thực hiện cắt ghép từ những cây đầu dòng ở địa phương, tạo nguồn cây giống phục vụ cho kế hoạch trồng hồng của huyện. Nhưng đến thời điểm này, toàn huyện mới trồng được khoảng 24 héc ta. Nguồn giống thiếu và chậm đã ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện kế hoạch phát triển vùng hồng không hạt của huyện.

Huyện Chợ Đồn mong muốn các sở, ngành chức năng của tỉnh quan tâm hơn nữa, giúp tháo gỡ khó khăn về nguồn cây giống để địa phương sớm hình thành vùng hồng không hạt theo hướng sản xuất hàng hóa.

Xuân Lâm