Quảng Nam: Lại được mùa, mất giá

Nguồn tin: Báo Quảng Nam, 15/07/2009
Ngày cập nhật: 16/7/2009

Nông dân trồng dưa của huyện Núi Thành (Quảng Nam) đang rơi vào hoàn cảnh trớ trêu: được mùa, nhưng mất giá.

Chúng tôi trở lại cánh đồng dưa ở thôn Nam Định, xã Tam Anh Nam (Núi Thành). Đây là vùng đất một thời chỉ toàn cát hoang vu. Nhưng, nhiều năm nay, địa phương đã san ủi mặt bằng hơn 60ha đất ở 2 thôn Nam Định và Mỹ Sơn tạo thuận lợi cho nhiều nông dân bắt đầu thử nghiệm trồng các loại cây cho phù hợp với thổ nhưỡng, trong đó chủ yếu là trồng chuyên canh dưa trong vụ hè này. Điển hình như hộ ông Nguyễn Văn Xuân, trồng gần 2ha dưa Hắc mỹ nhân (giống nhập từ Trung Quốc). Hôm tôi về, cánh đồng dưa rộng lớn nhất xã của ông Xuân đang trong thời kỳ thu hoạch. Tuy nhiên, ông Xuân chỉ thu hoạch khoảng gần một sào dưa. Ông Xuân cho biết: “Vụ này dưa trúng đậm, trái nào ngon trái nấy, không bị sâu bọ, dịch bệnh. Vì dưa quá chín vàng, sợ bị thối nên tôi mới hái, chứ giá bán bèo bọt lắm”. Theo ông Xuân, hiện 1kg dưa bán tại chỗ chỉ với giá dưới 2.000 đồng, có lúc tư thương ép xuống còn 1.500 đồng/kg. Trong khi đó, giá cao điểm hồi năm ngoái là gần 4.000 đồng/kg. Mấy ngày nay, ông Xuân như ngồi trên đống lửa vì không thấy tư thương đến trả giá. Chỉ tay về cánh đồng dưa trĩu trái, giọng ông buồn bã: “Mấy ngày nay, tôi đứng ngồi không yên, chú ơi! Dưa thì đã chín quá rồi, không thể chờ giá thêm nữa. Đành bán đổ bán tháo thôi!”.

Càng đi sâu vào cánh đồng càng thấy vẻ lo âu của người nông dân trồng dưa. Dựng cái chòi giữ dưa sát đường, ông Nguyễn Văn Đàn, thôn Nam Định ngao ngán: “Mấy tuần trước, thấy dưa sai trái, không bị dịch bệnh, vợ chồng tôi phấn khởi, hy vọng sẽ hốt bạc. Không ngờ niềm vui ngắn ngủi quá. Giá rẻ như cho!”. Qua tìm hiểu, chúng tôi biết, các tư thương mua dưa ở đây đều là người Quảng Ngãi, Đà Nẵng. Trước vài ngày dưa xuất bán, các tư thương đến thỏa thuận miệng và tạm ứng tiền trước với nông dân đến tận nơi thu mua. Tuy nhiên, vài ngày sau, họ viện lý do này nọ, đại khái như không tiêu thụ được dưa, nên ép giá. Vì ở thế bí, nếu không bán ngay sẽ mất trắng dưa do hư thối, người nông dân đành ngậm ngùi chịu thiệt. “Mấy ngày trước họ hứa mua 2.800 đồng/kg, chừ hạ xuống dưới 1.700 đồng. Họ ép nông dân kiểu này, những năm tới không ai dám trồng dưa nữa” - ông Đàn tỏ vẻ xót dạ.

Năm 2009, trên địa bàn xã Tam Anh Nam, có gần 100 hộ đã đồng loạt xuống giống dưa với diện tích gần 30ha. Một số nơi đã trồng nhiều vụ dưa/năm. Hiệu quả nhất là trồng dưa trái vụ, vì thời điểm này được giá hơn chính vụ. Điển hình như các hộ ông Nguyễn Văn Tâm, Hồ Đình Trình, Nguyễn Bình, thôn Mỹ Sơn đều thu lãi ròng hàng chục triệu đồng/hộ. Dưa trồng khoảng 60 ngày là cho thu hoạch. Theo các hộ này cho biết, dưa có thể trồng nhiều vụ/năm. Vấn đề đáng lo ngại nhất không phải là được mùa mà là được giá hay không. Kinh nghiệm cho thấy, nếu không tìm được đối tác ký hợp đồng, thì không nên trồng dưa tập trung vào một vụ, vì như thế tư thương sẽ ép giá... Không riêng gì ở xã Tam Anh Nam mà “vựa dưa” hơn 30ha ở thôn Đức Bố, xã Tam Anh Bắc hay rải rác ở xã Tam Nghĩa cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự: được mùa, nhưng mất giá.

Điệp khúc “được mùa mất giá” kéo dài dai dẳng nhiều năm nay, nhưng nông dân vẫn không có lối thoát. Ông Trần Văn Hưng - Trưởng phòng NN&PTNT huyện Núi Thành cho biết: “Toàn huyện trồng khoảng 60ha dưa Hắc mỹ nhân. Vụ hè này, trúng đậm mùa dưa, nhưng giá rớt thê thảm. Việc các tư thương ép giá nông dân là có thật. Chính quyền biết, ngành chức năng biết, nhưng đành... bó tay. Chúng tôi khuyến khích nông dân trước mỗi vụ dưa nên có hợp đồng kinh tế với nơi tiêu thụ dưa, vì đây là cơ sở pháp lý để các bên không bị thiệt hại và quan trọng hơn nông dân mình yên tâm trồng dưa”.

HỮU PHÚC