Quảng Trị: Gian nan tìm đầu ra cho chuối quả Hướng Hóa

Nguồn tin: Nhân Dân, 14/01/2013
Ngày cập nhật: 15/1/2013

Chuối ở huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) đang gặp khó khăn trong tiêu thụ.

Vụ mùa năm nay, chuối quả ở huyện Hướng Hóa (Quảng Trị) được mùa người nông dân rất phấn khởi. Thế nhưng khi thu hoạch đưa đi tiêu thụ do giá bán quá thấp và không có thị trường tiêu thụ đã làm ứ đọng hàng nghin buồng chuối. Người trồng chuối rơi vào tình cảnh được mùa nhưng không được giá, đời sống gặp nhiều khó khăn.

Nặng buồng, nhẹ ví

Đến nay, toàn huyện Hướng Hóa có hơn 2.000 ha chuối được trồng chủ yếu ở các xã Tân Long, Tân Thành, Tân Lập, thị trấn Lao Bảo và bảy xã vùng Lìa. Từ khi chuối có thị trường xuất khẩu, phong trào trồng chuối ở huyện Hướng Hóa phát triển mạnh, diện tích cây chuối ngày càng được mở rộng và không ngừng tăng lên. Do thích hợp với khí hậu, vùng đất nên cây chuối trồng trên địa bàn phát triển xanh tốt, cho quả to tròn, vị ngọt thơm, để được lâu ngày. Những vụ mùa trước giá chuối khoảng từ 7.000 đến 10.000 đồng/kg, thời điểm cao nhất lên đến hơn 12.000 đồng/kg. Nhờ đó, nhiều gia đình trồng chuối đã trở nên khấm khá, có thu nhập vài trăm triệu đồng/năm. Ở xã Tân Long đã xuất hiện nhiều hộ gia đình có thu nhập từ 300 đến 500 triệu đồng/năm như: Đoàn Văn Trang, ở thôn Long Hợp; Nguyễn Thái Hòa, Nguyễn Dương Phước, ở thôn Long Phụng; Đoàn Văn Thăng, ở thôn Long Thuận; Võ Tấn Tài, ở thôn Long Yên…

Phó chủ tịch UBND huyện Hướng Hóa Võ Thanh cho biết: Các vụ chuối năm trước, nhất là vào những ngày áp Tết tư thương các vùng, miền đổ xô về Hướng Hóa, đến tận từng nhà dân để thu mua chuối. Mỗi ngày có khoảng 60 - 70 tấn chuối quả được đưa đi các tỉnh trong nam, ngoài bắc tiêu thụ và xuất khẩu sang Trung Quốc. Doanh thu từ cây chuối trên địa bàn đạt hơn 120 tỷ đồng/năm. Xác định cây chuối là một trong những loại cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao, cho thu nhập quanh năm, vốn đầu tư ít nên người dân ở các xã vùng biên giới (giáp Lào) đã tập trung mở rộng diện tích trồng loại cây này.

Vào thời điểm đầu năm nay chuối ở huyện Hướng Hóa có giá tương đối cao, khoảng 7.000 đồng đến 10.000 đồng/kg, thế nhưng bất ngờ vào thời điểm chính vụ thu hoạch chuối rớt giá chưa từng thấy, chỉ còn khoảng 3.500 - 4.000 đồng/kg, giảm hơn 50% giá so với cùng kỳ năm trước. Theo nhiều người trồng chuối phản ánh, giá chuối cao hay thấp phụ thuộc vào thị trường và do thương lái đặt ra, người dân không quyết định được gì cả.

Chị Nguyễn Thị Trang, ở xã Tân Long buổn bã nói: Năm trước chuối được mùa, được giá nên gia đình có khoản thu nhập ổn định, đủ chi tiêu trong gia đình và nuôi các con ăn học. Thấy vậy, năm nay vợ chồng quyết định chuyển mấy sào đất trồng sắn sang trồng chuối, đến vụ thu hoạch ai ngờ chuối lại rớt giá. Chuối bán với giá rẻ như cho mà chẳng có người mua. Gia đình đang lâm vào hoàn cảnh khó khăn về kinh tế dẫu năm nay chuối được mùa...

Còn anh Hồ Văn Khánh, ở xã Tân Lập cho biết, gia đình anh chấp nhận bán chuối giá thấp chịu lỗ để thu lại một ít vốn mà cũng không bán được. Anh đang tính đến việc bỏ cây chuối chuyển sang trồng sắn hoặc các loại cây khác.

Sớm tìm đầu ra cho cây chuối

Chủ tịch UBND xã Tân Long (Hướng Hóa) Đỗ Văn Khả cho biết: Trước đây, mỗi ngày tư thương thu mua trên địa bàn khoảng 50 tấn chuối để xuất sang Trung Quốc. Nhiều năm lượng chuối xuất khẩu đạt gần 100 tỷ đồng. Nhưng thời gian gần đây, đầu ra của chuối quả không ổn định như những năm trước. Tình trạng được mùa, mất giá như thế này, nhiều người đã nghĩ đến chuyện bỏ rẫy chuối...

Những ngày này đến chợ Khe Sanh, chợ Tân Long và đi dọc đường 9 sẽ thấy hàng nghìn buồng chuối đang nằm chờ đợi đưa đi tiêu thụ. Nhiều buồng chuối đã xuất hiện những trái chín vàng rực, héo hon, không còn xanh đẹp như những ngày đầu mới thu hoạch. Trên gương mặt người trồng chuối thoáng những nét đượm buồn, âu lo vì còn hàng trăm cây chuối đến thời kỳ cho thu hoạch quả đang nằm trên nương rẫy không biết giải quyết đầu ra theo hướng nào.

Nguyên nhân được xác định là do, thị trường chính trong tiêu thụ sản phẩm chuối ở Hướng Hóa là Trung Quốc nhưng họ không nhập khẩu chuối nữa; thị trường trong nước tiêu thụ nhỏ lẻ, một số tư thương khác mua số ít chuối đưa về các địa phương trong tỉnh và các tỉnh trong khu vực phục vụ nhu cầu thờ cúng của người dân...Để thực trạng này không còn tiếp diễn, người trồng chuối cần chủ động tìm hiểu, đa dạng hóa thị trường tiêu thụ cả trong tỉnh, trong nước và nước ngoài nhằm tránh tình trạng cung vượt quá cầu. Không trồng chuối bằng bất cứ giá nào, mà chủ động đa dạng hóa cây trồng để tránh rủi ro.

Huyện Hướng Hóa và tỉnh Quảng Trị cần tính đến việc chế biến chuối theo hướng công nghiệp để giúp người nông dân tiêu thụ sản phẩm mà không phải lệ thuộc vào thị trường nước ngoài như hiện nay. Trên địa bàn cần có một nhà máy chế biến chuối để tiêu thụ sản phẩm, tránh tình trạng chuối thu hoạch về không tiêu thụ kịp dẫn đến hư hòng. Khi đó, vùng nguyên liệu cung cấp cho nhà máy sẽ ổn định, người dân yên tâm thâm canh cây chuối mà không lo chuối được mùa, rớt giá như hiện nay.

Ngoài ra, cần xây dựng “thương hiệu” cho sản phẩm chuối Hướng Hóa để có thể cạnh tranh, tạo chỗ đứng vững chắc trên thị trường. Nếu làm được điều đó, tin chắc thương hiệu sản phẩm chuối huyện Hướng Hóa không chỉ tiêu thụ ở thị trường Trung Quốc mà còn được thị trường nhiều nước khác biết đến và ưa chuộng, mang lại nguồn thu nhập cao và ổn định, làm giàu cho người trồng chuối ở nhiều vùng quê miền núi này.

NGUYỄN VĂN HAI