Người đưa thanh long lên vùng cao Bắc Kạn

Nguồn tin: VGP, 07/03/2013
Ngày cập nhật: 8/3/2013

Đó là người phụ nữ mà người dân xã Văn Học, huyện Na Rì ai cũng biết. Người ta biết đến chị vì chị chính là người đưa cây thanh long về vùng quê nghèo khó này giúp họ thoát nghèo…

Chị Thời bên vườn thanh long. Ảnh: VGP/Nguyễn Thắng

“Người trong xã ai cũng biết cô Thời. Qua trường học, anh rẽ trái, rồi đi sâu vào trong rừng khoảng 3 cây số, khi nào thấy cái trang trại lớn là đến nhà cô ấy”, một bà cụ sốt sắng chỉ đường cho tôi.

"Cô Thời" ấy là chị Hoàng Thị Thời (xã Văn Học, huyện Na Rì), người trở thành gương sáng điển hình làm kinh tế giỏi ở vùng đất nằm sâu trong vùng núi heo hút, hoang vu của tỉnh Bắc Kạn, người đã giúp đồng bào dân tộc thiểu số mở hướng thoát nghèo.

“Cuộc khai hoang vĩ đại”

Vòng vèo trên con đường đất lầy lội, nhỏ chỉ vừa chiếc xe máy, hết vượt núi, rồi lại đổ dốc, cuối cùng chúng tôi mới đến nơi chị Thời đặt “đại bản doanh” trong rừng sâu.

Đứng trên đỉnh núi cao nhìn xuống vực sâu, nhà chị nằm ẩn khuất dưới vườn cây ăn quả xanh mướt đang kỳ đơm hoa, kết trái, tôi thật sự cảm phục trước nghị lực phi thường của người phụ nữ dân tộc Tày trong công cuộc khai phá rừng hoang. “Giờ đi lại còn đỡ, ngày mới vào nơi thâm sơn cùng cộc này không thấy bóng người, đường đi không có, mỗi khi ra ngoài chỉ có cách đi bộ vài tiếng đồng hồ”, chị Thời vừa đón khách, vừa nói như phân trần.

Năm 1990, chị xây dựng gia đình. Nhà đông anh em. Không có đất ở, không ruộng nương, vợ chồng chị gồng gánh vài cái bát ăn vào trong rừng sâu lập nghiệp. Kể từ ngày đó, đôi vợ chồng trẻ bắt đầu cuộc khai hoang “vĩ đại” nhất trong cuộc đời mình. Không nhà, không điện, không có đường đi nhưng anh chị không đầu hàng gian khổ. Chị cùng chồng lên núi chặt tre về dựng tạm túp lều lấy chỗ che nắng, che mưa.

Ngày nào cũng vậy, vừa cõng con nhỏ trên lưng phạt cỏ hoang chị vừa cần mẫn nhặt từng hòn đá để có đất canh tác. Tranh thủ lúc nông nhàn, hai vợ chồng chị đi làm thuê, cuốc mướn lấy tiền trang trải cuộc sống.

Sau 3 năm “đánh vật” với đất đồi sỏi đá, vợ chồng chị khai hoang được 2.000 mét vuông đất ruộng. Cây ngô, cây sắn bắt đầu được gieo xuống đất để lấy cái ăn. Có đất làm nương rẫy nhưng vẫn thiếu ăn. Đêm về trằn trọc, cứ thế này thì nghèo mãi, may ra chỉ đủ ăn, biết bao giờ khá lên được. Những day dứt ấy cứ bám riết chị.

Bước ngoặt để chị chiến thắng đói nghèo, vươn lên trở thành gương sáng điển hình làm kinh tế giỏi của tỉnh Bắc Kạn khởi nguồn từ một chuyến đi xa. Năm 1999, chị vào Bình Phước thăm người thân. Thấy các vườn cây trồng thanh long trĩu quả, chị mê luôn giống cây này rồi lân la tìm hiểu cách làm và mua giống về trồng thử.

Thất bất ngờ, giống cây mới sinh trưởng tốt ở vườn nhà chị, quả chin đỏ cả một vùng đồi. Mang quả thanh long ra chợ huyện bán thử, chị không ngờ lại được nhiều người yêu thích, không đủ đáp ưng nhu cầu của khách.

“Lúc ấy, tôi nghĩ đến việc phát triển kinh tế trang trại, tận dụng vùng đất đồi rộng lớn trồng cây ăn quả”, chị Thời cho biết.

Cùng với trồng thanh long, chị trồng thêm cây chanh, cây quýt, nuôi thêm con lợn, con gà. Một trang trại tổng hợp bề thế dần hiện lên trên vùng đất hoang sơ. Gần 20 năm cần mẫn trong rừng sâu, vợ chồng chị đã biến vùng đất đồi núi cằn cỗi thành vườn cây ăn quả trù phú.

Tính ra mỗi năm, chị thu về gần 100 triệu từ cây ăn quả, cộng thêm 50 triệu đồng tiền chăn nuôi.

Đưa “cây cảnh” thành “cây làm giàu”

Bây giờ, về xã Văn Học, mọi người dễ dàng bắt gặp những vườn cây thanh long đang vươn mình nảy lộc trên những vùng đồi sỏi đá, hoang vu.

Chị Nông Thị Kỳ, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Văn Học niềm nở: “Năm nay, nhiều vườn cây thanh long trong xã bắt đầu được thu hoạch. Thương lái trên huyện đã về tận vườn đặt mua. Mô hình trồng thanh long của chị Thời đã mở đường để đồng bào dân tộc nơi đây hướng đến làm giàu”.

Hơn 10 năm trước, chị Thời đưa giống thanh long về trồng. Bà con dân bản xôn xao, bàn tán về loại cây trồng mới này. Nhiều người nghĩ chị chỉ trồng làm cảnh...

Thế nhưng, thật thú vị khi trái thanh long chín đỏ, thương lái trên huyện đua nhau vượt núi vào vườn nhà chị mua với giá cao thì cũng là lúc nhiều người trong xã bắt đầu thay đổi cách làm ăn, phát triển kinh tế từ cây ăn quả. “Thấy thanh long của tôi đắt hàng, bà con tìm đến học hỏi cách trồng. Tôi trở thành “kỹ sư nông nghiệp” của bản lúc nào không biết”, chị Thời cho hay.

Tiếng lành đồn xa, nhiều người trong tỉnh, thậm chí cả tỉnh ngoài cũng khăn gói vào rừng sâu nhờ chị chỉ bảo cách làm. Từ ngày đó, ngoài việc chăm sóc vườn cây, chị còn bận rộn với việc hướng dẫn kỹ thuật trồng thanh long cho những ai tìm đến học hỏi cách làm.

Mùa xuân năm 2011, Hội phụ nữ xã Văn Học đưa ra nghị quyết nhân rộng mô hình trồng thanh long của chị Thời ra toàn xã. Các chị em trong xã được tham gia tập huấn kỹ thuật và cấp giống miễn phí. Lớp học chính là vườn thanh long nhà chị Thời, còn giáo viến dạy cũng là người phụ nữ dân tộc Tày giàu nghị lực.

“Chị em trong xã rất hào hứng tham gia. Đã có hơn 40 gia đình trên toàn xã làm theo chị Thời khai hoang đất đồi trồng thanh long. Nhiều vườn cây sắp ra trái”, chị Kỳ, Chủ tịch Hội Phụ nữ xã Văn Học cho biết.

Năm 2012, chị Thời được Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tặng Bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong việc phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo.

Nguyễn Thắng