“Cánh đồng mẫu dừa” ở Bến Tre

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 23/05/2013
Ngày cập nhật: 25/5/2013

Để tạo vùng nguyên liệu dừa lớn phục vụ cho xuất khẩu, đảm bảo sản phẩm dừa được tiêu thụ với giá ổn định, tăng thu nhập cho người dân, tỉnh Bến Tre đã quyết định triển khai thực hiện mô hình cánh đồng mẫu trên cây dừa - mô hình thí điểm ở xã Châu Bình, huyện Giồng Trôm. Bước đầu, mô hình đã mang lại hiệu quả thiết thực, thu hút được sự quan tâm của đông đảo người trồng dừa.

* Ổn định đầu ra

Một điểm thu mua, sơ chế dừa tại xã Châu Bình.

Ông Nguyễn Minh Tuấn, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre, cho biết: "Sau thành công của mô hình "Cánh đồng mẫu lớn" trên cây lúa, Bến Tre đã triển khai thực hiện mô hình cánh đồng mẫu trên cây dừa ("Cánh đồng mẫu dừa"-CĐMD). Sau gần nửa tháng nỗ lực tuyên truyền, vận động, đến tháng 7/2012, mô hình CĐMD đã hình thành trên địa bàn xã Châu Bình, quy mô trên 1.100ha, với sự tham gia của trên 1.750 hộ dân. Ngành nông nghiệp tỉnh Bến Tre xác định nền tảng để mô hình thành công là mối liên kết "4 nhà", trong đó nông dân đóng vai trò chủ đạo. Theo đó, liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp cung ứng vật tư nông nghiệp (Công ty TNHH Phân bón Hiệp Thanh); giữa nông dân với doanh nghiệp thu mua sản phẩm dừa (Công ty Xuất nhập khẩu Bến Tre, Công ty Cổ phần Sản xuất chế biến chỉ xơ dừa 25/8); nông dân và nhà khoa học qua việc thành lập tổ hướng dẫn kỹ thuật hỗ trợ nông dân quy trình sản xuất tiên tiến; nông dân với Nhà nước giúp nông dân tổ chức lại sản xuất, tạo điều kiện để nông dân vay vốn sản xuất, vận động doanh nghiệp tham gia mô hình…

Theo phản ánh từ phía người nông dân, ngoài việc được hỗ trợ đầu vào như: cây giống, vật tư nông nghiệp, kỹ thuật, nông dân tham gia mô hình còn bán dừa với giá cao hơn thị trường từ 2.000 - 8.000 đồng/chục (12 trái). Với sản lượng bình quân trên 11.800 trái/ha/năm, mức giá thu mua 90.000 đồng/chục như hiện nay, nông dân thu được trên 79 triệu đồng/ha/năm, tăng khoảng 8 triệu đồng so với chưa tham gia mô hình. Anh Nguyễn Phương Kha, ngụ ở ấp Bình Long, xã Châu Bình, huyện Giồng Trôm, cho biết: "Gia đình tôi trồng khoảng 200 cây dừa, cứ khoảng 20 ngày, tôi thu hoạch gần 500 trái dừa khô. Với giá 90.000 đồng/chục, tôi thu lợi gần 3,8 triệu đồng. Ngoài ra, nhờ nuôi 100 thùng ong mật xen trong vườn, mỗi tháng tôi có thu nhập thêm khoảng 3,6 triệu đồng. Thấy mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, nhiều bà con trong xã tìm đến học cách nuôi…".

Đến thăm CĐMD xã Châu Bình vào những ngày này, điều đầu tiên đập vào mắt chúng tôi là không khí tấp nập mua dừa nguyên liệu tại vườn nhà dân. Bà con nơi đây đều tỏ ra rất hài lòng vì không những sản lượng dừa được tăng lên mà giá thu mua cũng cao hơn giá thị trường. Từ khi tham gia mô hình liên kết, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu tỉnh Bến Tre đã thành lập các cơ sở thu mua dừa tại xã Châu Bình và đội ngũ cán bộ hướng dẫn kỹ thuật trồng dừa, thu mua và sơ chế dừa cho bà con nông dân. "Chúng tôi tạo mọi điều kiện để thu mua dừa bằng cách trực tiếp đến tận vườn của hộ dân hoặc người dân đem đến cơ sở chế biến bán. Nỗ lực này nhằm từng bước lược bỏ tầng nấc trung gian, vừa đem lợi nhuận về cho bà con vừa giúp công ty có nguồn nguyên liệu ổn định, được sơ chế, bóc vỏ lấy cơm dừa tại chỗ để chuyển về nhà máy"-anh Hồ Quang Phong, Cán bộ quản lý cơ sở thu mua sơ chế dừa tại xã Châu Bình thuộc Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu tỉnh Bến Tre, bộc bạch.

* Mô hình cần nhân rộng

Qua gần 1 năm triển khai mô hình, ông Nguyễn Minh Tuấn, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Giồng Trôm, đánh giá: "Mô hình đã giúp các nông dân liên kết, hỗ trợ lẫn nhau theo quy trình sản xuất tiến bộ, góp phần thay đổi tập quán canh tác truyền thống, nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất tập trung, áp dụng khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất. Ngoài lợi nhuận từ cây dừa, mô hình trên còn giúp người dân địa phương tăng thêm thu nhập bằng cách tham gia sơ chế dừa trái tại các điểm thu mua, với thu nhập khoảng 3 triệu đồng/người/tháng".

Quá trình thực hiện mô hình, ngành nông nghiệp tỉnh còn định hướng người dân xã Châu Bình thực hiện được các mô hình trồng xen, nuôi xen trong vườn dừa, góp phần tăng thu nhập cho nông dân từ 0,3-0,5 lần so với cây trồng chính. Cụ thể là mô hình nuôi tôm càng xanh trong vườn dừa ở ấp Bình Đông B, quy mô 0,3ha mặt nước; mô hình nuôi chim bồ câu trong vườn dừa ở ấp Bình Phú, với 800 cặp sinh sản; mô hình nuôi ong lấy mật trong vườn dừa ở ấp Bình Long, quy mô 100 thùng; mô hình trồng xen cây ca cao trong vườn dừa ở ấp Bình An, Bình Đông B, Bình Đông A với quy mô 5ha/hộ dân... Từ kết quả mang lại, Giồng Trôm xác định sẽ mở rộng mô hình tại các xã trên địa bàn, riêng trong năm nay sẽ thực hiện ở xã Lương Quới và Hưng Lễ. Để mô hình thành công, ngoài các công ty đã liên kết, ngành nông nghiệp tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp khác tham gia mô hình. Các công ty này sẽ phối hợp với các nhà khoa học tổ chức lớp các hội thảo, tập huấn; cung ứng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và thu mua sản phẩm dừa cho người dân.

Ông Huỳnh Thanh Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Bến Tre, khẳng định: "Mô hình liên kết sản xuất sơ chế tiêu thụ sản phẩm dừa được phát động vào thời điểm sản xuất và tiêu thụ dừa đòi hỏi phải được tổ chức và sắp xếp cho phù hợp với thực trạng, nhu cầu; phương thức sản xuất đáp ứng được nhu cầu xuất khẩu và gia tăng thu nhập, lợi nhuận cho người trồng dừa. Thời gian tới, ngoài việc tiếp tục nhân rộng CĐMD ở các địa phương có diện tích trồng dừa lớn, tỉnh còn dành trên 10 tỉ đồng để thực hiện dự án cải tạo 5.000ha dừa kém hiệu quả". Theo ông Hùng, mô hình CĐMD là loại hình kinh tế hợp tác có tính chất bền vững cũng là cách hiệu quả để người dân cùng nhau hiệp lực làm ăn, không lo về đầu vào và đầu ra, góp phần hoàn thành tiêu chí 13 về hình thức tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới. Mặc dù còn nhiều khó khăn trong quy trình thực hiện, nhưng tỉnh xác định thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện mô hình cánh đồng mẫu trên cây chôm chôm ở huyện Chợ Lách, cây mía ở Giồng Trôm...

MINH NGỌC