Bình Thuận: Đối phó với bệnh nấm “tắc kè” trên thanh long: Nông dân nên sử dụng các biện pháp canh tác hiệu quả

Nguồn tin: Báo Bình Thuận, 03/07/2013
Ngày cập nhật: 4/7/2013

Bước vào đầu mùa mưa 2013, bệnh đốm trắng - cành và quả thanh long (người dân thường gọi là nấm “tắc kè”) đã xuất hiện trở lại với diện tích 124 ha ở các xã Hàm Chính, Hàm Hiệp, Hàm Liêm (Hàm Thuận Bắc); Hàm Minh (Hàm Thuận Nam) và Bình An, Chợ Lầu (Bắc Bình). Dự báo thời gian tới, bệnh sẽ xuất hiện nhiều, gây hại nặng cho thanh long chính vụ. Do đó, Chi cục BTTV tỉnh Bình Thuận khuyến cáo nông dân nên áp dụng các biện pháp canh tác hiệu quả...

Chưa xác định được hình thức lây lan

Ông Trần Minh Tiến - Chi cục trưởng Chi cục BVTV tỉnh cho biết, đến thời điểm này các đơn vị chức năng chưa xác định được hình thức lây lan của bệnh nấm “tắc kè” trên thanh long. Tuy nhiên, triệu chứng ở thời gian đầu là bệnh xuất hiện rải rác một vài vườn, với tỷ lệ thiệt hại thấp. Nhưng đến nay, bệnh ngày càng lây lan nhanh, gây hại phổ biến trên vùng trồng thanh long tập trung của tỉnh. Triệu chứng gây hại biểu hiện trên cành và trái giống nhau. Ban đầu xuất hiện một vài đốm tròn, nhỏ li ti, màu trắng hơi lõm xuống, phân bố ở gốc cành, giữa hoặc ngọn cành. Sau đó, chúng phát triển lây lan rải đều khắp cành hoặc trái. Về sau, vết bệnh chuyển sang màu rỉ sắt và gồ cao lên trên cành hoặc trái. Bệnh nấm “tắc kè” chủ yếu gây hại trên vườn thanh long vào các giai đoạn tuổi khác nhau, kể cả vườn mới trồng, nhất là thường xuất hiện vào các thời điểm sau mưa.

Bệnh nấm “tắc kè” trên thanh long.

Trước đó, bệnh này đã xuất hiện từ những năm 2009 - 2010 trên địa bàn tỉnh, nhưng chỉ xuất hiện rải rác, cục bộ ở một số vườn ở xã Hàm Hiệp, Hàm Thuận Bắc. Từ sau cơn bão số 1 vào tháng 4/2012, bệnh này đã xuất hiện trở lại ở một số xã thuộc huyện Hàm Thuận Nam, Hàm Thuận Bắc và lây lan trên diện rộng. Tổng diện tích nhiễm bệnh tính đến thời điểm cuối tháng 12/2012, toàn tỉnh có 827,5 ha. Tỷ lệ nhiễm bệnh nặng từ 10% trở lên là 785 ha, trong đó Hàm Thuận Bắc 549 ha, Hàm Thuận Nam 246 ha và xảy ra trên 33 xã của 5 huyện, thị trồng thanh long trong tỉnh. Vì thế, gây thiệt hại lớn, khiến nông dân trồng thanh long hoang mang. Riêng đối với các nhà khoa học, kỹ thuật, đây cũng là vấn đề lo ngại lớn.

Các chỉ đạo phòng chống

Trước diễn biến của bệnh đốm trắng cành, quả thanh long trong thời gian qua, ngay từ tháng 4/2012, Chi cục BVTV tỉnh đã 2 lần gửi mẫu bệnh đến Viện Cây ăn quả Miền Nam, Viện Sinh học (Trường Đại học Nông lâm TP. Hồ Chí Minh)... nhờ xác định tác nhân gây bệnh. Qua đó, Cục BVTV đã cử cán bộ Trung tâm BVTV phía Nam lấy mẫu, chuyển Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu II phân lập. Kết quả nghiên cứu cho thấy tác nhân gây bệnh là một loại nấm, đã xuất hiện trên thanh long ở Đài Loan từ năm 2009.

Về phía Chi cục BVTV, từ tháng 4/2012, đơn vị đã thực hiện nhiều thí nghiệm để xác định hiệu quả phòng trừ bệnh, nhưng hiện vẫn chưa có loại thuốc nào đặc trị đối với bệnh này. Do vậy, biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất đối với bệnh đốm trắng cành, quả thanh long chỉ là sử dụng các biện pháp canh tác.

Ông Trần Minh Tiến khuyến cáo, trước mắt nông dân nên bón phân NPK cân đối, không lạm dụng phân đạm, chất kích thích sinh trưởng như GA3, Thiên Nông. Đặc biệt, không nên tưới nước vào buổi chiều tối (từ 17 - 20 giờ). Vì tưới lúc này, nước trên cành, quả không kịp tan, cộng với sương đêm sẽ làm độ ẩm tăng, nguy cơ nấm ký sinh gây hại càng lớn. Ngoài ra, khi thấy vết bệnh trên cành, quả, cần cắt bỏ ngay và tập trung một chỗ để tiêu hủy, qua đó nhằm hạn chế mức độ lây lan. Bên cạnh các biện pháp canh tác, hiện chi cục đang tiếp tục hợp tác với các công ty sản xuất - kinh doanh thuốc, làm khảo nghiệm về biện pháp phòng trừ...

Với những nỗ lực của ngành chức năng, hy vọng bệnh nấm “tắc kè” sẽ sớm được đặc trị hiệu quả. Nhờ vậy, sẽ xóa tan sự hoang mang, lo lắng của nông dân và nâng cao hiệu quả sản xuất của thanh long Bình Thuận.

KIỂU HẰNG