Nghịch lý vú sữa miền Tây

Nguồn tin: Báo Đất Việt, 11/01/2010
Ngày cập nhật: 12/1/2010

Trong khi vú sữa bơ hồng ở Bến Tre đang “lên hương”, thì vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim (Tiền Giang) dù nổi tiếng, lại được trồng theo quy trình Global G.A.P lại khó tiêu thụ.

Giống mới, nhiều tiềm năng

Tháng 12 vừa qua, tại Hội chợ Nông nghiệp quốc tế tại Cần Thơ, gian hàng cây giống loại giống vú sữa bơ hồng của ông Nguyễn Thanh Nhã (Ba Long) ở ấp Tân Phú, xã Sơn Định, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre thường xuyên được nhiều nông dân đến tham quan, hỏi mua cây giống.

Sở dĩ có tên vú sữa bơ hồng vì khi chín vỏ màu hồng tím, thịt ráo nước, không nhão, có vị ngọt thanh và thơm mùi bơ. Kết quả phân tích tại Viện Nghiên cứu cây ăn quả Miền Nam (SOFRI) cho thấy, vú sữa bơ hồng có độ ngọt trung bình 17,78%, cao hơn vú sữa Lò Rèn (15,2%). Ông Ba Long cho biết: mỗi công đất (1.000 m2) có thể trồng 20 – 25 cây vú sữa. Nếu chăm sóc tốt, mỗi cây ở giai đoạn trái ổn định sẽ cho khoảng 350 kg trái.

Hiện nay, trái vú sữa bơ hồng có giá bán gần 30.000 đồng một kg. Nếu áp dụng kỹ thuật cho trái sớm để vú sữa chín vào tháng 10 – 11, giá có thể lên đến 50.000 – 60.000 đồng một kg. Với mức giá này, trồng một công vú sữa có thể thu được 100 triệu đồng.

Năm 2006, giống vú sữa bơ hồng của ông Ba Long được Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre tặng bằng khen và cấp chứng nhận “Cây đầu dòng”. Năm 2008, ông Ba Long được Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật TP HCM tặng giấy khen phát triển giống vú sữa đặc sản. Mới đây, Cục Trồng trọt (Bộ NN - PTNT) đã cấp chứng nhận cơ sở Ba Long là “Địa chỉ xanh” với cây giống đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Ông Ba Long cho biết: “Vú sữa không khó trồng nhưng đến nay vẫn chưa có vùng sản xuất hàng hóa lớn, nhất là thị trường xuất khẩu hiện còn bỏ ngỏ. Tôi rất mong giống vú sữa này tới đây được trồng nhiều và có đầu ra ổn định để nâng cao thu nhập cho bà con nông dân”.

Có thương hiệu, thiếu thị trường

Trong khi vú sữa bơ hồng Bến Tre đang lên đời thì ở huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, những người trồng vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim theo quy trình Global GAP đang than vắn thở dài. Mấy ngày qua, khi họ đem sản phẩm ra hợp tác xã Vú sữa Lò rèn Vĩnh Kim nhờ tiêu thụ thì nơi đây không mua với lý do là không tìm được thị trường xuất khẩu. Vì thế, giá vú sữa Lò Rèn Global GAP và vú sữa trồng theo quy trình truyền thống đang ở mức ngang nhau: 32.000 đồng/kg (loại một).

“Để thực hiện đúng quy trình Global GAP, người trồng phải bao trái từ nhỏ và tuân thủ nghiêm ngặt 14 chỉ tiêu của quy trình. Chúng tôi phải cắt phân, thuốc 45 ngày trước khi thu hoạch. Vì thế, trái vú sữa Global GAP khi thu hoạch nhỏ hơn so với những trái trồng theo cách truyền thống. Bù lại, chúng tôi hy vọng giá bán cao hơn. Nào ngờ giá vú sữa Global GAP giờ cũng như vú sữa thường. Giá cả như thế này, tôi sẽ bỏ Global GAP mà trở lại trồng theo quy trình cũ”. Ông Huỳnh Văn Mười, một người trồng vú sữa theo quy trình Global GAP ở xã Phú Phongm huyện Châu Thành cho biết.

Ông Nguyễn Văn Ngàn, Chủ nhiệm hợp tác xã Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim, than thở: “Chúng tôi đang đau đầu với bài toán thị trường. Khi có đối tác đến đặt hàng, hợp tác xã chào giá theo hướng có lợi cho nông dân thì thương lái bên ngoài chào giá thấp hơn vài ngàn đồng/kg. Thương lái sẵn sàng mua của nông dân bằng với giá hợp tác xã mua vào với điều kiện chất lượng khá dễ dãi. Họ cũng chấp nhận lỗ trong giai đoạn nhất định để tạo nguồn hàng ổn định làm cơ sở lôi kéo khách hàng ở nơi khác. Trong khi đó, hợp tác xã không thể làm theo kiểu như vậy”.

Vì không đảm bảo được giá đầu ra ổn định nên nhiều người trồng vú sữa Global GAP gần như không còn đủ kiên nhẫn để đồng hành cùng hợp tác xã Vú sữa Lò Rèn Vĩnh Kim. Ông Trương Văn Vốn, ngụ ấp Phú Quới, xã Phú Phong, có 6.300m2 đất trồng vú sữa Global GAP, cho biết: “Đây là năm thứ ba, hợp tác xã không tổ chức được khâu thu mua nên người dân phải lệ thuộc thương lái. Nếu tiếp diễn tình trạng này, sang năm tôi sẽ chia tay Global GAP”.

Đặng Ngọc - Châu Thành