Vĩnh Long: Nhãn da bò lại lên “top” trên

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 19/01/2010
Ngày cập nhật: 20/1/2010

Sau một thời gian dài, nhãn da bò rớt giá, có thời điểm xuống dưới 1.000đ/kg vẫn khó tiêu thụ, giờ giá nhãn dần ổn định. Đặc biệt, giá nhãn năm 2009 luôn ở mức khá cao, trên 10.000đ/kg và cây nhãn đã giành lại hàng “top” cây có hiệu quả kinh tế cao. Tại các xã cù lao huyện Long Hồ, nơi từng được mệnh danh “vương quốc nhãn”, bà con rất phấn khởi, chăm sóc lại vườn nhãn của mình và trên các bàn trà, tiệc rượu, cây nhãn da bò đang là đề tài thời sự.

Thăng trầm cây nhãn

Cách đây hơn 10 năm, thời điểm hoàng kim của cây nhãn da bò, giá lên đến 20.000đ/kg. Chú Nguyễn Văn Đành ấp Hòa Quí, xã Hòa Ninh (Long Hồ - Vĩnh Long) nhớ lại: Lúc ấy, bán 1 tấn nhãn (1.000 kg) mua trên 4 lượng vàng 24K (giá 400 ngàn đồng/chỉ) và cây nhãn được xem như cây “xóa đói giảm nghèo” ở địa phương. Gia đình có vài công đất trồng nhãn là có thể làm giàu, sắm phương tiện sinh hoạt. Thời điểm này, ở cù lao Minh nhiều ngôi nhà tường kiên cố mới, khang trang mọc lên. Dưới sông thì ghe đóng mới, đặt “máy giữa” chở nhãn trái chạy xé nước. Cây nhãn làm thay đổi bộ mặt kinh tế - xã hội ở vùng cù lao Minh của huyện Long Hồ.

Song, nhãn da bò không giữ được lâu trong hàng “top” cây có hiệu quả kinh tế cao. Năm 1999, giá nhãn bắt đầu tuột dốc không phanh, có thời điểm giá xuống dưới 1.000đ/kg, mang ra chợ nổi Vàm Kinh Mương Lộ (nơi thu mua nhãn trước đây) bán cũng không ai mua. Từ đó bà con ở cù lao Minh không còn mặn mà với cây nhãn và nhà vườn hạ bệ cây nhãn bán củi... hầm than.

Vài năm trở lại đây, giá nhãn lại phục hồi với gam màu tươi sáng hơn. Nhất là năm 2009, giá nhãn luôn ở mức khá cao, trên 10.000đ/kg. Anh Huỳnh Văn Sáu (ấp An Thới - xã An Bình - Long Hồ) vừa bán xong hơn 10 tấn nhãn da bò, giá trên 10.000đ/kg, bỏ túi 100 triệu đồng ngon ơ. Anh Sáu phấn khởi: “Những vụ nhãn gần đây, giá luôn ổn định. Giá nhãn khoảng 7.000đ/kg là nhà vườn có thể chấp nhận được, có lãi. Nhưng không ngờ vụ nhãn này giá tăng liên tục và giữ ở mức cao”. Còn anh Nguyễn Hoàng Phục (xã Hòa Ninh) cho biết: “Giá lên 7.000đ/kg, mình nôn nóng thuê người hái 2 ngày hết vườn, được 3 tấn nhãn trái. Vài ngày sau, giá nhãn lên 10.000đ/kg, mất gần chục triệu đồng. Tiếc hết sức!”.

Tuy giá nhãn đang ở mức khá cao, nhưng nhà vườn dự đoán vẫn còn tăng tiếp vào dịp Tết Nguyên Đán. Hiện ở cù lao Minh có trên 50 cơ sở chế biến nhãn đang hoạt động rất mạnh và mỗi ngày các cơ sở này tiêu thụ gần 100 tấn nhãn trái. Hiện tại, các cơ sở thiếu nhãn chế biến phải đến các vùng lân cận như Trà Ôn, Đồng Tháp, Hậu Giang... để tìm mua. Nhãn hút hàng, nhà vườn cũng “chảnh” cứ ngồi nhà chờ giá lên. Anh Phục cho biết: Biết vườn nào có nhãn chín là thương lái tìm đến. Có ngày tiếp 3 – 4 thương lái đến hỏi mua. Vào dịp cuối năm, các thương lái còn tặng quà lấy lòng nhà vườn để mua nhãn và thương lái sẵn sàng phụ hái, phụ vận chuyển với nhà vườn. Nhà vườn chỉ xem cân, tính tiền là xong. Chưa bao giờ người trồng nhãn khỏe như thời điểm này. Nhãn da bò bắt đầu lên ngôi “top” cây có hiệu quả kinh tế cao.

Do giá nhãn ở mức cao, nhiều chủ vườn hái trái xong là dọn vườn, tạo tán, bón phân tranh thủ chăm sóc nhãn để chuẩn bị cho mùa sau. Theo họ, nếu chăm sóc tốt, 2 năm nhãn sẽ cho trái 3 vụ, bình quân mỗi công nhãn (công 1.000 m2) cho thu hoạch từ 1 – 1,5 tấn trái. Với giá như hiện nay, trừ chi phí, nhà vườn còn lời trên 8 triệu đồng/công.

Hồi sinh cây nhãn da bò

Hiện toàn tỉnh có gần 10 ngàn hecta diện tích trồng nhãn da bò. Sau thời gian cây nhãn bị “bão” rớt giá nhà vườn bỏ bê, ít chăm sóc và cây nhãn cũng vào giai đoạn già cỗi. Bên cạnh đó, cây nhãn bị nhiễm bệnh chổi rồng ở diện rộng do nhện lông nhung gây ra làm cây suy kiệt, cho năng suất thấp. Gần đây, giá nhãn lên, nhà vườn quay lại chăm sóc, trồng mới nhãn da bò, song gặp khó về giống bởi vừa khan hiếm vừa có giá cao. Nhãn giâm giá từ 15.000 – 20.000 đ/cây vẫn khó tìm.

Người dân trồng nhãn cho biết: Do có thời gian bà con dùng thuốc kích thích cho nhãn ra bông nên khi chiết nhánh trồng cây chậm phát triển và chết dần. Có nhà vườn chiết hàng trăm nhánh nhãn, trồng sống chưa được 10 cây. Những hộ may mắn còn nhãn tơ chưa qua xử lý thuốc kích ra hoa thì o bế để chiết nhánh nhân giống. Anh Huỳnh Văn Chính (ấp An Thới, xã An Bình) cho biết: Vườn chỉ còn 2 cây nhãn tơ, chiết hơn 50 nhánh, có nhiều người đến hỏi mua nhưng mình không bán, để làm... vốn...” Anh Nguyễn Văn Đoàn đốn gần 4 công cam, chanh tàu để trồng lại nhãn da bò, cho biết: Thổ nhưỡng ở cù lao phù hợp với cây nhãn da bò và hiện tại trái cũng dễ tiêu thụ. Ưu điểm nữa của cây nhãn là nhẹ công chăm sóc so với các loại cây khác, chi phí lại thấp. Song hiện tại, đất ở cù lao không còn màu mỡ như trước đây, rễ đan chen nhau, nên trồng cây mới khó phát triển. Muốn trồng nhãn phải thay đổi đất, phải móc gốc, lấy rễ cũ bỏ rồi vun mô trồng mới. Trước đây, trồng nhãn 2 năm là có thể cho thu hoạch, nhưng giờ phải mất khoảng 4 năm mới cho trái.

Giờ đây, dạo một vòng trên đất cù lao, thấy bà con đang tranh thủ cải tạo lại vườn, vun mô trồng mới nhãn. Những cây nhãn già được tỉa cành, bón phân. Những cây nhãn non cũng đang được chăm sóc tối đa, “vì nhãn đẻ ra bạc”. Cây nhãn da bò đang hồi sinh, xanh tốt và trái trĩu cành trên đất cù lao Minh.

NGỌC THUẬN