Cam sành Hàm Yên ở Tuyên Quang

Nguồn tin: Báo Công Thương, 25/02/2010
Ngày cập nhật: 26/2/2010

Huyện Hàm Yên (tỉnh Tuyên Quang), nổi tiếng có vùng cam rộng lớn. Cây cam hiện đang chiếm vị trí quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân nơi đây. Chính từ loại cây này, Hàm Yên đã có những “triệu phú cam sành”...

Những triệu phú “chân đất”

Con đường rải đá bằng phẳng, hai bên đường san sát những ngôi nhà xây 1 tầng, 2 tầng, thậm chí 3 tầng với nhiều kiểu dáng hiện đại. Qua nhà nào cũng thấy những cây cam sai trĩu quả, khiến mọi người không khỏi ngỡ ngàng bởi sự thay da đổi thịt của vùng đất này. Không khí thu hoạch cam để bán vào dịp Tết tấp nập khắp nơi.

Theo ông Nguyễn Văn Tạo, Chủ tịch Hội cam sành Hàm Yên, toàn huyện hiện có hơn 2.500 hộ trồng cam, trong đó có 2.255 hộ có diện tích trồng dưới 2 ha, 240 hộ có diện tích từ 2 - 3 ha, 43 hộ có diện tích từ 3 - 5 ha và 10 hộ có diện tích hơn 5ha. Các xã có diện tích cam nhiều là: Phù Lưu 826 ha, Minh Khương 434 ha, Yên Thuận 369 ha, Yên Lâm 353 ha… Vừa giới thiệu với chúng tôi về nguồn gốc của quả cam sành, anh Phạm Quốc Hùng – Cán bộ Trung tâm cây ăn quả huyện Hàm Yên vừa vui vẻ bộc bạch: “Nếu anh, chị đến đây vào thời điểm này năm ngoái, sẽ được chứng kiến sự tấp nập hối hả của từng đoàn người, đoàn xe chở cam qua lại. Năm nay không khí có phần trầm lắng hơn, nhưng lại là tín hiệu vui cho bà con trồng cam. Cam năm nay chín muộn hơn một tháng, không chín ồ ạt như mọi năm. Bà con hy vọng vụ mùa năm nay cùng với sản lượng tăng hơn năm ngoái, giá cả cũng sẽ nhích cao hơn”.

Chúng tôi đến xã Phù Lưu, nơi được coi là vựa cam của huyện. Những vạt cam vàng ruộm trên dãy núi Pá Phúng trải dài trong ánh nắng. Gia đình anh Chúng A Sính, thôn Thọ, chủ của 4 vườn cam rộng trên 7ha với gần 3.000 gốc cam sành. Gặp anh Sính trên đồi cam vàng trĩu quả, anh bảo: Vụ vừa qua, thu hoạch trên 80 tấn bán với giá 5.000 đồng/kg, thu được trên 400 triệu đồng, trừ chi phí cũng lãi 300 triệu đồng. Sính khoe: “Những năm gần đây nhà mình “xôm” nhờ có cây cam đấy”. Ông Chúng A Lỷ, cùng thôn, cũng được mệnh danh là tỷ phú trồng cam. Ông Lỷ nói: “Nếu không có cây cam, thì nhà tôi không thể có được cơ ngơi như ngày hôm nay. Chứng kiến nhiều hộ trồng cam vươn lên, năm 1992, tôi đã trồng 2ha cam. Chỉ 4 năm sau tôi đã được thu hoạch cam. Vụ đầu cũng được 100 tấn cam. Vụ thứ hai được gần 200 tấn. Có cây sai được tới gần 5 tạ quả. Vậy là qua 4 - 5 vụ thu hoạch cam, tôi đã xây được căn nhà trị giá gần 1 tỷ đồng”. Theo lời giới thiệu của tỷ phú trồng cam, chúng tôi đến nhà ông Công Văn Thạch, thôn Nà Luộc. Ông Thạch cho biết: Thời kỳ huy hoàng nhất của cây cam sành là từ năm 1994 - 2006. Giá cam từ 2.000 - 6.000 đồng/kg. Nhiều ngôi nhà xiêu vẹo dần biến mất để thế chỗ cho nhà cao tầng. Xe máy trở thành phương tiện đi lại thông dụng mà hầu như nhà nào cũng có. Nhà ít thì một chiếc xe máy, nhà nhiều thì 3 - 4 chiếc. Nhiều hộ còn mua ôtô tải để buôn bán cam như hộ ông Nông Văn Dực, thôn Nậm Lương; ông Bế Văn Trực và ông Bế Văn Giới, thôn Thọ. Trồng cam mang lại thu nhập cao nhưng khá vất vả. Cam chỉ hợp với vùng đất ở trên đồi cao, dưới chân núi. Trước đây ông trồng thử ở khu đất thấp gần nhà nhưng chỉ được 2 vụ thu hoạch là cam lụi dần rồi chết. Nhiều nhà ở đây cũng cố gắng “hạ sơn” cho cây cam nhưng cũng chỉ được 1 - 2 vụ rồi lại bỏ. Trồng cam dưới chân núi tuy cực nhọc nhưng đổi lại, cam phát triển tốt, sai quả, mọng nước.

Không riêng gia đình ông Lỷ, ông Thạch, anh Sính, rất nhiều hộ gia đình tại huyện Hàm Yên đã trở thành triệu phú từ cam. Những con đường đất đá dần thay thế bằng những con đường trải nhựa, bêtông thẳng tắp. Cây cam đã thực sự trở thành cây có giá trị kinh tế cao, không chỉ xóa đói giảm nghèo, mà còn làm giàu cho người dân nơi đây.

Cam Hàm Yên ra thị trường

Theo lời ông Tạo, cam sành Hàm Yên từ lâu đã khẳng định được vị trí và tiêu thụ ở nhiều địa phương trong cả nước như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh. Nhiều chợ đầu mối của các tỉnh miền Bắc, miền Trung và một số tỉnh miền Nam thường xuyên “nhập” loại cam này.

Hà Nội đang vào những ngày giáp Tết. Chúng tôi dạo qua một vòng hệ thống các đại lý phân phối cam sành Hàm Yên ở Hà Nội như: Trung tâm Tiếp thị triển lãm Nông nghiệp, Công ty V-marque, Công ty TNHH Hòa An, Chuỗi siêu thị Hapro, Đại siêu thị Big C, Metro, chuỗi siêu thị Intimex, chuỗi siêu thị Fivimart, các chợ đầu mối Long Biên - Bắc Qua… Nơi đâu cũng thấy bày bán cam sành Hàm Yên. Loại cam này đặc biệt được người tiêu dùng ưa chuộng bởi vị ngọt, thơm giòn. Cam sành Hàm Yên là loại quả cao cấp, có giá trị dinh dưỡng cao.

Xác định được tầm quan trọng của việc bảo hộ và quảng bá thương hiệu sản phẩm tới người tiêu dùng, ngay từ năm 2006, huyện Hàm Yên đã tập trung xúc tiến xây dựng thương hiệu cam sành. Tháng 12/2007, thương hiệu cam sành Hàm Yên chính thức xuất hiện và được công bố rộng rãi. Kể từ khi có thương hiệu, hầu hết các chủ vườn cam lớn tại huyện đều đã đăng kí chất lượng theo nhãn hiệu sản phẩm cam sành Hàm Yên. Cùng với việc dán tem trên từng quả cam, một trang thông tin điện tử cũng được xây dựng với địa chỉ truy cập là www.hamyen.org.vn nhằm quảng bá cho sản phẩm của huyện. Ông Tạo hào hứng khoe: “Hội chợ Xuân Hà Nội 2010 tới, chúng tôi cũng có 2 gian hàng giới thiệu sản phẩm cam sành Hàm Yên”.

Chia tay chúng tôi, anh Phạm Quốc Hùng – Cán bộ Trung tâm cây ăn quả huyện Hàm Yên vui vẻ nói: “Chúng tôi muốn những quả cam sành Hàm Yên đến tay người tiêu dùng một cách tự nhiên, không qua khâu sử dụng thuốc bảo quản. Sắp tới, chúng tôi sẽ công bố một bản quy trình chất lượng; qua đó, người tiêu dùng có thể đối chiếu, phân biệt cam sành Hàm Yên với các loại cam khác trên thị trường”.

Trong xu thế hội nhập, hy vọng thương hiệu cam sành Hàm Yên sẽ tiến xa hơn nữa, không chỉ nổi tiếng ở thị trường trong nước mà còn có thể xuất khẩu ra nước ngoài, đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho bà con Hàm Yên. Và tôi đã cảm nhận được mùa xuân đang tràn về vùng sơn cước đầy sức sống này…

Việt Anh