Hậu Giang: Theo cam, bỏ bưởi - Có nên?

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 24/03/2010
Ngày cập nhật: 25/3/2010

Do cam sành có giá bán ổn định, thị trường tiêu thụ mạnh, nên các nhà vườn Châu Thành (Hậu Giang) đang chạy theo trồng loại cây này. Trong khi đó, bưởi Năm Roi từng là thế mạnh của huyện đang ngày càng bị thu hẹp diện tích. Có lý do để băn khoăn rằng, trồng cây theo kiểu phong trào này có giữ được ổn định lâu dài không?

* Cam sành được thời

Năm vừa qua, nhiều nhà vườn trồng cam sành ở huyện Châu Thành (Hậu Giang) tiếp tục trúng mùa, được giá. Vào thời điểm được xem là rớt giá nhưng cam sành vẫn nằm ở mức trên 5.000 đ/kg. Giá đôi lúc còn cao kỷ lục trên 20.000 đ/kg. Tuy giá cam sành hiện nay đã giảm nhẹ, nhưng vẫn nằm ở mức khá cao, khoảng 10.000 - 11.000 đ/kg. Ông Đặng Văn Lem, ngụ ấp Phú Lợi A, xã Phú Hữu có 12 công bưởi trồng xen cam sành. Trong đó, khoảng một nửa diện tích bưởi xen cam sành đã cho thu hoạch nhiều năm qua. Phần còn lại sắp cho thu hoạch những lứa trái đầu tiên. Thế nhưng năm vừa qua, cây cam sành đã mang về cho ông khoản lợi nhuận trên 100 triệu đồng, chưa kể là hàng chục triệu đồng từ cây bưởi Năm Roi.

So với các nhà vườn khác, diện tích vườn cam sành của gia đình ông Châu Văn Hoàng, ngụ ấp Phú Lợi A, xã Phú Hữu khá khiêm tốn, chỉ chừng 3 công. Vậy mà 7 năm qua, vườn cam sành này đã góp phần rất lớn để cải thiện đời sống kinh tế gia đình. Ông Hoàng cho biết, năm qua, vườn cam sành mang về cho gia đình khoản lợi nhuận 50 triệu đồng. Nếu cam sành tiếp tục có giá ổn định ở mức 10.000 đ/kg thì năm nay, nhà vườn Châu Thành tiếp tục làm giàu. Bởi giá cam sành trên 6.000 đ/kg thì người dân đã có lời. Mặc dù vườn cam sành đã gần chục năm tuổi nhưng nhờ kỹ thuật canh tác tốt, cùng với đất đai, thổ nhưỡng thích hợp nên vườn cam sành vẫn duy trì được năng suất khá cao và có thể cho thu hoạch thêm khoảng 3 năm nữa.

* Bưởi Năm Roi thất thế

Ông Đặng Văn Lem cho rằng, trong khoảng 3 năm trở lại đây, cam sành liên tục được giá, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Nhiều người dân vì thế đã mạnh dạn cải tạo những vườn bưởi Năm Roi già cỗi để chuyển sang trồng cam sành. Phần lớn là người dân trồng xen cam sành vào vườn bưởi Năm Roi. Ông Hoàng nhìn nhận, đất canh tác ít, nếu đem trồng bưởi Năm Roi thì mất khoảng 7 năm sau mới thu hoạch rộ. Trong khi cam sành khoảng 3 - 4 năm là cho trái đồng loạt. Vì thế mà 10 năm trước, ở thời điểm mà giá trị trái cam sành chưa được khẳng định, nhưng ông vẫn mạo hiểm trồng loại cây này cũng vì muốn sớm có nguồn lợi kinh tế cho gia đình.

Nhờ thị trường tiêu thụ mạnh, giá cả ổn định, hiệu quả kinh tế cao nên cây cam sành đang là đối tượng mà nhiều nhà vườn Châu Thành chuyển đổi sang canh tác. Những vườn bưởi chuyên canh giờ đây cây cam sành xuất hiện ngày càng nhiều. Ngay cả người dân ở vùng đất Phú Hữu danh tiếng với cây bưởi Năm Roi từ bao đời, nhưng đến nay vẫn quay lưng với loại cây trồng này. Theo đại diện tổ kỹ thuật của xã Phú Hữu thì diện tích bưởi Năm Roi của xã còn khoảng 423 ha. Trong khi đó, diện tích cây cam sành đã lên đến con số khoảng 707,6 ha. Thậm chí diện tích sẽ còn tiếp tục tăng lên bởi phong trào cải tạo vườn cây ăn trái nói chung để chuyển đổi sang trồng cam sành vẫn còn đang tiếp diễn.

* Chưa có hướng quy hoạch chung

Đến nay, huyện Châu Thành chưa có quy hoạch vùng cây ăn trái của huyện. Vì thế chưa thể định hướng cho người dân canh tác, xây dựng vùng nguyên liệu cho từng khu vực. Trưởng phòng NN&PTNT huyện Châu Thành Trần Quang Hành cho rằng, vấn đề quy hoạch, phân vùng sản xuất riêng cho huyện vẫn còn nằm trên giấy. Bởi vấn đề này phía phòng không có thẩm quyền quyết định. Mặc dù phòng đã tham mưu, đề xuất về cơ quan có thẩm quyền cấp trên, nhưng đến nay vẫn chưa có hướng giải quyết. Vì thế, tình trạng trồng cây ăn trái không theo hướng quy hoạch, người dân cứ chạy theo cây trồng có lợi nhuận kinh tế trước mắt như cam sành cứ thế mà tiếp diễn.

Cũng theo ông Hành, việc quy hoạch cần được tiến hành đồng bộ. Nghĩa là gắn sản xuất với vùng nguyên liệu, chế biến sản phẩm và thị trường tiêu thụ; kết hợp với việc xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm trái cây. Tuy nhiên, trước mắt ngành nông nghiệp huyện cần đẩy mạnh công tác tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nhà vườn. Từ đó tạo ý thức cho người dân tiếp cận mô hình trồng cây an toàn vệ sinh thực phẩm (VietGAP), cải tạo đất và chăm sóc vườn cây ăn trái cho hợp lý, trong đó có hai loại cây trồng chủ lực của huyện là bưởi, cam sành. Vận động, tìm kiếm các nhà đầu tư, doanh nghiệp có đủ năng lực đứng ra xây dựng nhà máy trực tiếp chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Khuyến cáo bà con chỉ trồng chuyên canh một loại cây trồng trên cùng diện tích, xử lý cây ra trái rải vụ nhằm giảm áp lực giá cả và đầu ra sản phẩm...

Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành Võ Văn Thắng cho biết: Đất đai thổ nhưỡng của Châu Thành, nhất là vùng đất Phú Hữu và Phú Hữu A rất thuận lợi để phát triển cây có múi. Trong thời gian gần đây, cam sành có giá cao, người dân đang có xu hướng quay sang trồng cam sành. Tuy nhiên, tới đây huyện sẽ tiến hành thành lập đoàn kiểm tra hiện trạng về diện tích cam sành của các địa phương, đồng thời kết hợp với ngành nông nghiệp tỉnh định hướng quy hoạch vùng cây ăn trái đặc trưng theo từng khu vực; tập trung tuyên truyền, vận động người dân cải tạo và trồng lại cây bưởi Năm Roi truyền thống. Đẩy mạnh chuyển giao khoa học kỹ thuật canh tác và nâng cao chất lượng sản phẩm cho trái bưởi Năm Roi...

Theo Phòng NN&PTNT huyện Châu Thành, diện tích vườn cây ăn trái đã cho thu hoạch của huyện khoảng 4.837 ha. Trong đó, cây có múi khoảng 2.556 ha. Năm 2005, diện tích vườn bưởi Năm Roi của huyện khoảng 2.000 ha, cam sành khoảng 163 ha (chủ yếu là trồng xen). Trong đó diện tích bưởi Năm Roi hiện còn khoảng 1.400 ha, cam sành tăng lên khoảng trên 2.500 ha.

GIA NGUYỄN