Tân Phước (Tiền Giang): Cơ giới hóa quá trình thâm canh, nâng chất lượng vùng dứa (khóm) nguyên liệu

Nguồn tin: Tiền Giang, 18/06/2010
Ngày cập nhật: 22/6/2010

Huyện Tân Phước (Tiền Giang) nằm trên vùng Đồng Tháp Mười vốn nổi tiếng với vùng chuyên canh dứa (khóm) trên 11.200 ha, lớn nhất các tỉnh ĐBSCL. Hàng năm, tại đây cung ứng trên 200 ngàn tấn dứa hàng hóa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Nhờ cây dứa mà rất nhiều hộ gia đình tuy mới vào khai hoang lập nghiệp, nhưng đã tạo dựng nên cơ nghiệp vững vàng, căn cơ, cuộc sống khá giả hẳn lên. Tuy nhiên, trong quá trình gắn bó với vùng chuyên canh dứa thời gian qua, nhiều vấn đề bức xúc bộc lộ, cần nhanh chóng khắc phục nhằm đưa miền đất mới đi lên trong sự nghiệp hội nhập và đổi mới.

Thực tế cho thấy, nông dân địa phương chưa khai thác hết tiềm năng phát triển cây dứa Đồng Tháp Mười; năng suất, sản lượng và chất lượng trái dứa thương phẩm chưa nâng lên như ý, từ đó hạn chế khả năng phát huy cây trồng "đặc sản" vùng đất nhiễm phèn mà khó có cây gì có thể sánh kịp. Dễ thấy nhất là nông dân đa phần canh tác theo tập quán và kinh nghiệm cũ đúc kết được trong quá trình thâm canh. Nhiều khâu công việc hết sức quan trọng chưa được chú ý đúng mức: Đơn cử như khâu chọn giống và tiêu chuẩn giống dứa tốt. Hầu hết các công đoạn từ lên líp, làm đất, mật độ trồng, cách bón phân, xử lý ra hoa, phòng trừ sâu bệnh gây hại... đều chưa được qui chuẩn, gần như mạnh ai nấy làm theo "kinh nghiệm" riêng của mình!.

Đáng lo ngại là trồng một lần lưu vụ thu hoạch đến 6 năm, hậu quả trái dứa càng ngày càng nhỏ, chất lượng kém hẳn. Ngoài ra, nhiều khâu khác như: thu hoạch, chăm sóc cũng không đúng cách đưa đến nhiều hệ lụy xấu. Có về vùng chuyên canh dứa Tân Phước thời điểm thu hoạch rộ mới thấy xót xa khi nông dân thu trái xong ném ngay xuống mương, sau đó mới vớt lên xuồng và đưa về điểm tập kết. Đây là một trong những nguyên nhân trực tiếp khiến trái dứa bị hư hỏng, trầy xước, nhiễm khuẩn từ tác nhân bên ngoài...

Thực tế trên đòi hỏi nông dân cần phải thay đổi tập quán, thay đổi qui trình thâm canh, nhằm hướng tới nền sản xuất nông sản sạch đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu. Tiền Giang cũng đã xác định dứa là một trong những cây trồng chủ lực và vùng chuyên canh dứa Tân Phước là vùng nông sản hàng hóa quan trọng bậc nhất địa phương. Để giúp vùng chuyên canh phát triển, Tiền Giang đã triển khai chương trình hỗ trợ toàn diện cây dứa Đồng Tháp Mười, trong đó tập trung vào các nội dung quan trọng như: hình thành các tổ hợp tác và hợp tác xã nhằm tạo mối liên kết "4 nhà", ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới trong thâm canh, chuyển giao kỹ thuật canh tác theo hướng GAP, cơ giới hóa hóa trình sản xuất... trong đó, vai trò của ngành nông nghiệp, ngành khoa học công nghệ, Viện Nghiên cứu Cây ăn quả miền Nam và các cơ quan khoa học nông nghiệp khác trên địa bàn được phát huy nhằm giúp nông dân tăng năng suất, tăng sản lượng, nâng chất lượng trái dứa thương phẩm cũng như tăng thêm hiệu quả sinh lợi cho người nông dân.

Đáng chú ý, Tân Phước đang tranh thủ sự hỗ trợ của các cấp và ngành hữu quan triển khai nhanh đề án cơ giới hóa quá trình thâm canh dứa. Thực tế nghiên cứu cho thấy, năng suất dứa tăng 20 - 30% khi áp dụng các biện pháp thâm canh phù hợp, trong đó chú trọng những vấn đề sau: chọn giống tốt, mật độ trồng theo yêu cầu nông học, thực hiện đúng các qui trình canh tác (làm đất, bón phân, tưới nước)... Đối với vấn đề cơ giới hóa quá trình canh tác được nghiên cứu trên các khâu công việc: làm đất, bón phân, chăm sóc, tưới nước và vận chuyển sau khi thu hoạch để đưa về nơi tập kết. Trong cơ giới hóa khâu làm đất có việc nghiên cứu cắt, băm lá dứa kết hợp phun nấm Trichoderma cho diện tích dứa phải cải tạo để trồng lại chu kỳ II, nhằm tạo nguồn phân xanh tăng độ phì nhiêu cho đất canh tác.

Ông Nguyễn Văn Châu, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Tiền Giang cho biết, đơn vị đã đặt hàng Phân viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch nghiên cứu thiết kế các máy móc và thiết bị phù hợp đối với quá trình cơ giới hóa canh tác dứa tại Tân Phước. Các máy móc, thiết bị khi hoàn thiện được trình diễn, giới thiệu cùng bà con nông dân vùng chuyên canh kể cả chuyển giao kỹ thuật thao tác, sử dụng có chú ý phù hợp với điều kiện đặc thù của Tân Phước như: kênh mương nhiều, nền đất yếu, thân và lá dứa rất dai, líp trồng không lớn... Ông Châu cũng cho biết, việc cơ giới hóa quá trình canh tác dứa còn đạt các mục tiêu bức thiết hiện nay: giải quyết lao động, sản xuất theo hướng GAP, chất lượng nguồn hàng xuất khẩu... Qua đó, thiết thực giúp nông dân khắc phục những nhược điểm, hạn chế và tồn tại trong quá trình thâm canh cũng như thay đổi tập quán canh tác cũ bằng tư duy kinh tế mới hướng đến phát triển vùng chuyên canh hiệu quả và bền vững.

Minh Trí