Đầu xuôi đuôi… hơi hẹp

Xuất khẩu tôm đã tăng trưởng trở lại trong tháng 8, nhưng đó chưa phải là dấu hiệu tích cực đáng để lạc quan, bởi theo nhận định, trong thời gian còn lại của năm 2022, tình hình xuất khẩu sẽ khó khăn hơn nhiều, tốc độ tăng trưởng sẽ không được như những tháng đầu năm.

Theo ông Hồ Quốc Lực - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Thực phẩm Sao Ta, kết quả xuất khẩu tôm 6 tháng đầu năm rất khả quan một phần do dịch Covid-19 giảm xuống, hệ thống phân phối dự báo nhu cầu tiêu thụ sẽ tăng lên, nên họ mua hàng tích cực hơn. Mặt khác, do tác động của dịch Covid-19 trong năm 2021, hầu hết doanh nghiệp đều tồn kho nhiều nên việc xuất khẩu được đẩy mạnh tập trung ngay từ những tháng đầu năm. Ngoài ra, sự tăng trưởng của xuất khẩu tôm trong 6 tháng đầu năm còn có một phần do giá xuất khẩu (bao hàm thuế phí tàu), nên tăng ảo 10% giá trị. Thực tế cho thấy xuất khẩu tôm đã chững lại liên tiếp trong tháng 6, 7 và chỉ mới tăng lại trong tháng 8.

Với trình độ chế biến sâu thuộc top đầu cả nước, giá trị kim ngạch xuất khẩu tôm của Sóc Trăng năm 2022 nhiều khả năng thiết lập cột mốc mới. Ảnh: TÍCH CHU

Khi xuất khẩu tôm trở lại quỹ đạo tăng trưởng trong tháng 8, không ít người bắt đầu lạc quan về một kỳ tích mới sẽ được ngành tôm thiết lập trong năm 2022. Tuy nhiên, khi đặt vấn đề này với một số doanh nghiệp xuất khẩu tôm lớn ở Sóc Trăng, thì người viết nhận lại được kịch bản không hề lạc quan một chút nào. Ông Võ Văn Phục - Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy sản sạch Việt Nam, nhận định rằng, từ nay đến cuối năm, tình hình xuất khẩu tôm sẽ căng như sợi dây đàn vì hầu như doanh nghiệp không ký thêm hợp đồng mới nào. Ông Phục chia sẻ: “Chẳng những không có thêm hợp đồng mới mà một số hợp đồng đã ký trước đó, khách hàng còn chưa cho giao hàng vì họ đang tồn kho do sức tiêu thụ đang rất chậm. Thậm chí một số nước bị ảnh hưởng lớn về lạm phát còn đề nghị hủy hợp đồng khiến cho việc xuất khẩu hết sức khó khăn”.

Còn theo ông Lực, xuất khẩu tôm tháng 8 tuy có tăng trưởng trở lại so với 2 tháng trước, nhưng chưa thể xem là một dự báo lạc quan mà chỉ là một hiện tượng trong một tiến trình, mà nguyên nhân một phần có thể do có nhiều hợp đồng giao tập trung trong tháng 8 mà thôi. Những tháng còn lại của năm, khả năng xuất khẩu tôm cũng không thể tăng trưởng như những tháng đầu năm mà chỉ giữ như nhịp độ cùng kỳ. Ông Lực lý giải: “Do tình hình lạm phát tại thị trường tiêu thụ lớn có xu hướng ngày càng xấu, khiến người tiêu dùng bị giảm thu nhập, buộc họ phải dè sẻn hơn trong chi tiêu, sức tiêu thụ giảm, hàng tồn kho cao. Mặt khác, một số cường quốc nuôi tôm như: Ecuador và Ấn Độ năm nay có sản lượng khá tốt, nên mức cung của họ sang các thị trường lớn, chủ yếu là Mỹ rất mạnh, giá lại rất rẻ. Còn trong nước, tình hình nuôi tôm vụ nghịch này không bằng năm ngoái, tôm nguyên liệu không nhiều, nên theo tôi, xuất khẩu tôm từ nay đến cuối năm sẽ chững lại, còn tính chung cả năm khả năng tăng trưởng cũng chỉ xoay quanh 10% so với năm rồi”.

Năm nay, thời tiết thất thường làm cho sản lượng tôm vào cuối vụ rất ít so với cùng kỳ mọi năm, nhưng do sức mua thị trường rất yếu, giá tôm từ Ecuador và Ấn Độ rẻ, nên các nhà máy chỉ tập trung làm sản phẩm chế biến sâu, có giá trị cao, giúp giá tôm trong nước giữ được mức cao. Cũng liên quan đến tình hình nguyên liệu và giá cả, theo ông Lực, giá thành tôm nuôi Việt Nam cao dẫn đến giá tôm chế biến cũng cao nên doanh nghiệp phải tìm cách lách thị trường để tiêu thụ. Ông Lực chia sẻ thêm: “Hiện nay, với sản lượng tôm nuôi không bằng năm ngoái nhưng do chúng ta chuyển hướng sang thị trường cao cấp, tốc độ chế biến không nhanh như chế biến bình thường nên các doanh nghiệp với hợp đồng đã có, nguyên liệu như vậy nói chung là vừa phải, cũng không thừa, không thiếu. Nghĩa là về cơ bản, nguồn cung tôm nguyên liệu vẫn đáp ứng cho nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp”.

Do đang là cuối vụ, lượng tôm thu hoạch không còn nhiều, trong khi các nhà máy đều bước vào cao điểm chế biến để hoàn tất các đơn hàng đã ký kết nên giá tôm thẻ nguyên liệu hầu hết các kích cỡ đều tăng, đặc biệt là tôm thẻ cỡ lớn (20 - 30 con/kg). Theo đó, từ đầu tuần thứ 2 của tháng 9 đến nay, giá tôm thẻ cỡ lớn tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long mỗi tuần đều tăng bình quân 2.000 - 5.000 đồng/kg. Hiện tại, giá tôm thẻ loại 20 con/kg có giá 265.000 - 270.000 đồng/kg, loại 30 con/kg giá 165.000 - 175.000 đồng/kg, riêng tôm thẻ loại 50 con/kg giảm nhẹ 1.000 đồng/kg so với tuần trước xuống còn 130.000 - 136.000 đồng/kg… Trong các tháng còn lại của năm 2022, dù các hợp đồng xuất khẩu mới, gần như rất ít được doanh nghiệp ký kết thêm nhưng theo các doanh nghiệp, giá tôm thẻ sẽ rất khó giảm, thậm chí có thể tăng thêm đôi chút đối với tôm thẻ cỡ lớn.

Như vậy có thể thấy, dù có phần chững lại trong 3 tháng cuối năm, nhưng xuất khẩu tôm năm 2022 của tỉnh chắc chắn sẽ đạt mục tiêu kế hoạch đề ra. Điều đó phần nào được thể hiện qua con số kim ngạch xuất khẩu thủy sản của tỉnh (chủ yếu vẫn là con tôm - NV) sau 9 tháng đầu năm đã đạt mức 820 triệu USD. Do đó, cho dù trong 3 tháng còn lại, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tôm của tỉnh chỉ tương đương so với cùng kỳ năm 2021 thì ngành tôm của tỉnh nhiều khả năng thiết lập cột mốc mới để tạo đà cho sự tăng tốc trong năm mới 2023.

TÍCH CHU

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước