Trong những năm qua, công tác bảo vệ môi trường (BVMT) được Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bạc Liêu quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo rất quyết liệt. Song, với sự phát triển mạnh của các mô hình nuôi tôm thâm canh và siêu thâm canh đã đặt ra hàng loạt các thách thức về môi trường cho phát triển bền vững.

Nông dân Bạc Liêu trúng tôm nhờ áp dụng quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước theo công nghệ GROWMAX.

GIÚP NÔNG DÂN GIẢM CHI PHÍ

Thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về công tác BVMT, thời gian qua, công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành ngày càng chặt chẽ, đồng bộ và tạo nên những chuyển biến tích cực. Theo đó, công tác quy hoạch, lập kế hoạch về BVMT được chú trọng thực hiện, các nội dung BVMT được lồng ghép vào các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các ngành, lĩnh vực, địa phương và góp phần đáp ứng mục tiêu phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, công tác quan trắc chất lượng môi trường nước mặt định kỳ hằng tháng và thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên trang web của Sở TN-MT để phục vụ cho sản xuất, đời sống, sinh hoạt của Nhân dân, nhất là các hoạt động sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản (NTTS) cũng được quan tâm thực hiện tốt. Đặc biệt là công tác quản lý BVMT trong NTTS luôn được quan tâm tuyên truyền, nâng cao ý thức BVMT của người dân và doanh nghiệp.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có khoảng 25 tổ chức và hơn 830 hộ dân nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, chủ yếu tập trung ở vùng sản xuất phía Nam Quốc lộ 1A. Để tăng cường hơn nữa công tác BVMT trên địa bàn tỉnh, với trọng tâm là công tác BVMT trong NTTS, Sở TN-MT đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định 23 quy định về BVMT trong hoạt động NTTS; Quyết định 34 của UBND tỉnh ban hành quy định phân cấp quản lý nhà nước về BVMT; Quyết định 948 của UBND tỉnh ban hành quy chế tiếp nhận, xử lý thông tin đường dây nóng về BVMT trên địa bàn tỉnh…

Cùng với đó, vận động, khuyến khích các tập đoàn, doanh nghiệp hỗ trợ, chuyển giao cho nông dân áp dụng những quy trình, công nghệ tiên tiến, sản xuất sạch thân thiện với môi trường, nhất là công nghệ, quy trình sử dụng tiết kiệm nguồn tài nguyên nước và áp dụng mô hình sản xuất tuần hoàn gắn với tăng trưởng xanh.

Hưởng ứng lời kêu gọi này, Công ty TNHH thức ăn thủy sản GROWMAX đã tiên phong hỗ trợ và chuyển giao quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước theo công nghệ GROWMAX miễn phí cho nông dân. Với việc áp dụng quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước đã giúp nhiều nông dân liên tiếp trúng tôm và giảm khoảng 30% chi phí đầu tư. Đặc biệt hơn cả là có thể tái sử dụng lại nguồn nước để phục vụ vụ nuôi mới. Qua đó, nông dân có thể chủ động được nguồn nước sạch, góp phần khắc phục những khó khăn lâu nay do phụ thuộc vào nguồn nước cấp từ các kênh thủy lợi. Bởi khi lấy nước trực tiếp từ các kênh thủy lợi vào phục vụ vụ tôm mới, ngoài việc phải tốn tiền bơm nước, sử dụng các loại hóa chất để xử lý nước, đáng lo hơn cả chính là nguồn nước bị ô nhiễm thải ra từ các hộ nuôi tôm khác. Với tính ưu việt này, hiện quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước theo công nghệ GROWMAX không chỉ được áp dụng cho nông dân tỉnh Bạc Liêu, mà nhiều hộ nuôi tôm khác của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cũng đang nhân rộng quy trình này. Đây là việc làm cần được khuyến khích và nhân rộng trong điều kiện nguồn tài nguyên nước ngọt đang giảm và cạn kiệt. Đồng thời, chủ động tránh tình trạng lạm dụng nguồn nước ngọt để dung hòa độ mặn phục vụ nuôi tôm công nghiệp trong mùa nắng nóng và quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước chính là giải pháp để giải quyết khó khăn này.

Nông dân huyện Đông Hải sên bùn và cải tạo ao phục vụ nuôi tôm. Ảnh: K.T

CÒN NHIỀU KHÓ KHĂN

Cùng với sự góp sức của các doanh nghiệp trong công tác BVMT, hằng năm, Sở TN-MT còn phối hợp với các ngành, đơn vị có liên quan, Cảnh sát môi trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức rất nhiều buổi tuyên truyền, giáo dục pháp luật, thanh tra, kiểm tra và cả xử lý vi phạm. Qua công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật, thanh tra, kiểm tra đã chấn chỉnh, nhắc nhở kịp thời việc chấp hành pháp luật BVMT ngày càng tốt hơn, các hộ dân, doanh nghiệp qua kiểm tra cơ bản đều có đầu tư hệ thống xử lý chất thải trước khi thải ra môi trường.

Tuy nhiên, đến nay vẫn còn tình trạng nhiều hộ nuôi tôm tiếp tục xả thải trực tiếp ra môi trường, dù đã bị xử phạt vi phạm hành chính về BVMT. Hoặc có trường hợp đã xây dựng công trình xử lý bùn biogas, nhưng vận hành không phù hợp và chất thải từ quá trình nuôi xử lý chưa đảm bảo theo quy định.

Một bất cập nữa chính là tỉnh chưa có quy trình xử lý chất thải đạt chuẩn yêu cầu cho các loại hình nuôi để người dân áp dụng và nhân rộng. Bên cạnh đó, tỉnh cũng chưa có quy hoạch chi tiết đối với loại hình nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh, siêu thâm canh nên tình trạng nuôi tự phát và xen kẽ trong khu dân cư ngày càng nhiều và rất khó quản lý. Hệ thống thủy lợi như kênh cấp, thoát nước chưa được đầu tư đồng bộ (chưa có kênh cấp, thoát nước riêng) nên dễ xảy ra tình trạng dịch bệnh, hoặc ô nhiễm môi trường nước nếu có hộ dân xả thải chưa qua xử lý xuống sông, kênh, rạch. Việc xử lý các hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường đối với loại hình này còn ít, chưa đủ sức răn đe (phần lớn các hộ nuôi tôm siêu thâm canh thuộc thẩm quyền quản lý của UBND cấp huyện và UBND cấp xã). Đa số các cơ sở, hộ NTTS nói chung, nuôi tôm nói riêng đều không đáp ứng các điều kiện cơ sở NTTS theo quy định tại Điều 34, Nghị định 26 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản (như phải có nơi chứa bùn thải, có hệ thống xử lý nước cấp, nước thải riêng biệt), đặc biệt là việc đăng ký cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện NTTS chưa được các cơ sở và hộ nuôi tôm quan tâm thực hiện. Một số hộ nuôi diện tích đất ít không đủ để đầu tư các hạng mục xử lý nước thải, bùn thải…

Với thực trạng và hàng loạt các khó khăn trong quản lý môi trường trong nuôi tôm như hiện nay, giải pháp duy nhất là vẫn là áp dụng các quy trình nuôi tôm tuần hoàn nước, nhằm hạn chế xả thải ra môi trường. Qua đó, giúp nông dân giảm chi phí đầu tư trong hoàn cảnh giá tôm giảm mạnh, tạo ra sản phẩm sạch và hàng hóa cạnh tranh cao…

KIM TRUNG

Các tin mới

Nhấn vào đây để xem các tin trước