Do ảnh hưởng biến đổi khí hậu và các diễn biến bất lợi của môi trường, thời tiết và dịch bệnh nên việc phát triển nuôi trồng các loại thủy sản ngày càng đối mặt nhiều rủi ro. Ðể hỗ trợ người dân phát triển nuôi trồng thủy sản (NTTS) hiệu quả và giảm được các thiệt hại đáng tiếc, ngành Nông nghiệp TP Cần Thơ đã và đang tích cực quan tâm làm tốt công tác quan trắc, giám sát môi trường phục vụ NTTS liên tục cập nhật, đánh giá chất lượng môi trường nước, đưa ra các cảnh báo kịp thời…

Thu hoạch cá tra tại ao nuôi của một hộ dân ở quận Thốt Nốt.

Áp dụng công nghệ quan trắc tự động

Bên cạnh thực hiện công tác quản lý nhà nước về thủy sản, từ năm 2016 đến nay, Chi cục Thủy sản thuộc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ quan tâm công tác quan trắc môi trường phục vụ NTTS. Xây dựng các chương trình, kế hoạch cụ thể để triển khai thực hiện công tác quan trắc, giám sát môi trường NTTS. Từng bước hoàn thiện mạng lưới quan trắc và hệ thống thông tin kết nối...

Qua đó, giúp cảnh báo, đánh giá chất lượng nước phục vụ NTTS để khuyến cáo, hướng dẫn người NTTS có kế hoạch chủ động phòng, tránh thiệt hại do ô nhiễm và dịch bệnh, cũng như đảm bảo các điều kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm, nhất là cho đối tượng thủy sản xuất khẩu, đặc biệt là cá tra. Ðồng thời, có các thông tin, dữ liệu cần thiết phục vụ cho các cơ quan chức năng tại thành phố trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành sản xuất và quản lý môi trường NTTS.

Giai đoạn 2016-2020, Chi cục Thủy sản thuộc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ đã thiết lập được mạng lưới quan trắc tại các khu vực sông thuộc các vùng nuôi cá tra thâm canh tập trung trên địa bàn thành phố. Tiến hành thu nguồn nước cấp tại các điểm quan trắc với tần suất 12 lần/tháng (vào thứ 2-4-6 hàng tuần, thời điểm 7-8 giờ sáng và 14-15 giờ chiều) đưa về phòng thí nghiệm để phân tích, đánh giá các chỉ tiêu chất lượng nước như kiềm, NO2, S2-, COD, TSS và OSS, vi khuẩn Aeromonas, Coliform…

Ðồng thời, tiến hành sử dụng các máy móc, thiết bị để đo tại điểm thu mẫu cho ra ngay các kết quả về: độ mặn, Ph, nhiệt độ, nồng độ Oxy trong nước. Chi cục Thủy sản cũng đã thực hiện quan trắc định kỳ, với tuần suất 12 tháng/lần, tại các ao nuôi đại diện thuộc các quận, huyện như Ô Môn, Thốt Nốt và Vĩnh Thạnh. Chi cục Thủy sản đã cho ra đời 88 bản tin và hơn 10.000 tờ kết quả và hơn 12.980 tin nhắn SMS gửi đến người nuôi thủy sản, cùng các cơ quan chức năng tại các địa phương và công bố thông tin trên một số cổng thông tin điện tử.

Trong giai đoạn hiện nay, Chi cục Thủy sản tiếp tục đẩy mạnh thực hiện công tác quan trắc môi trường NTTS theo Kế hoạch số 225/KH-UBND của UBND thành phố về Quan trắc, cảnh báo, giám sát môi trường trong NTTS trên địa bàn TP Cần Thơ giai đoạn 2022-2025 và Quyết định số 1151/QÐ-BNN-TCTS của Tổng cục Thủy sản.

Theo đó, tiếp tục hoàn thiện mạng lưới quan trắc, trong đó việc đầu tư xây dựng 5 trạm quan trắc, cảnh báo môi trường tự động. Hình thành hệ thống thông tin kết nối với mạng lưới quan trắc, cảnh báo môi trường TP Cần Thơ và quốc gia. Theo dõi chất lượng nước định kỳ theo quý, năm và dự báo biến động của các yếu tố môi trường theo mùa hằng năm để đưa ra kế hoạch sản xuất hợp lý, đảm bảo phát triển thủy sản bền vững...

Phối hợp, nâng cao hiệu quả quan trắc môi trường

Ðể tăng cường kết nối, phối hợp với các sở, ngành và địa phương trên địa bàn thành phố và các tỉnh ÐBSCL trong công tác quan trắc môi trường phục vụ NTTS, Chi cục Thủy sản TP Cần Thơ tổ chức hội thảo "Quan trắc, cảnh báo và giám sát môi trường trong NTTS TP Cần Thơ giữa giai đoạn 2021-2025". Tại hội thảo này, các đại biểu đã tập trung phân tích, đánh giá lại những kết quả đã đạt được thời gian qua, chỉ ra những khó khăn, hạn chế còn tồn tại và đề xuất các giải pháp thúc đẩy công tác quan trắc môi trường phục vụ NTTS đạt kết quả tốt hơn trong thời gian tới.

Nhiều đại biểu khẳng định, để hoạt động NTTS đạt kết quả tốt và giảm thiểu các rủi ro, ngành chức năng và cả những người tham gia NTTS cần chú trọng thực hiện công tác quan trắc, cảnh báo, giám sát môi trường nuôi để kịp thời ứng phó với các điều kiện sản xuất bất lợi. Cần quan tâm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực gắn với hiện đại hóa các cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và hoàn thiện mạng lưới quan trắc môi trường NTTS. Tăng cường liên kết, phối hợp giữa các sở, ngành và đơn vị trong từng địa phương và giữa các tỉnh, thành vùng ÐBSCL

Ông Kim Hoàng Thanh, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản thuộc Sở NN&PTNT tỉnh Kiên Giang, cho rằng: "Các địa phương ÐBSCL cần phối hợp thiết lập kênh thông tin để kịp thời trao đổi, chia sẻ các thông tin về quan trắc môi trường NTTS để khai thác, phát huy hiệu quả các trạm quan trắc. Xây dựng bộ chỉ tiêu quan trắc chung cho cả vùng ÐBSCL nhằm thuận lợi trong kết nối thông tin...".

Theo ông Võ Bé Hiền, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi, Thú y và thủy sản thuộc Sở NN&PTNT tỉnh Ðồng Tháp, việc liên kết, chia sẻ thông tin về quan trắc môi trường và diễn biến của môi trường nước là rất cần thiết. Tỉnh có 46 điểm quan trắc nguồn cấp nước phục vụ NTTS và tỉnh sẵn sàng chia sẻ các thông tin với TP Cần Thơ và các tỉnh vùng ÐBSCL.

Ông Phạm Trường Yên, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT TP Cần Thơ, nói theo các số liệu quan trắc và tổng hợp được từ Chi cục Thủy sản và các cơ quan chức năng của TP Cần Thơ, cho thấy, diễn biến chất lượng môi trường nước vẫn đang còn phù hợp cho NTTS. Song, cũng có nhiều nguy cơ đe dọa chất lượng nguồn nước cần được cảnh báo như vấn đề ô nhiễm từ các nguồn rác thải, từ khu công nghiệp, vùng sản xuất nông nghiệp, cũng như lưu lượng nước từ thượng nguồn đổ về vùng ÐBSCL bị giảm. Môi trường nước còn bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, thời tiết cực đoạn, nắng hạn.

Do vậy, vấn đề quan trắc, cảnh báo môi trường nước trong NTTS là việc làm hết sức quan trọng, không những chỉ giúp NTTS đạt kết quả tốt, giảm thiểu thiệt hại mà còn góp phần bảo vệ đời sống các loài thủy sinh và bảo tồn sự đa dạng sinh học, cũng như phát triển các hoạt sản xuất nông nghiệp và kinh tế, xã hội nói chung.

Ðể nâng cao hiệu quả quan trắc môi trường NTTS, bên cạnh quan tâm tăng cường kết nối, chia sẻ thông tin giữa các ban ngành, đoàn thể tại thành phố và với các địa phương trong vùng, tới đây Sở cũng đã yêu cầu Chi cục Thủy sản tăng cường quan trắc, bổ sung thêm các chỉ tiêu quan trắc về vi sinh, về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật... để phục vụ tốt cho NTTS. Chủ động quan trắc để cập nhật và cảnh báo kịp thời các thông tin về diễn biến chất lượng môi trường nước gắn với giám sát, theo dõi các nguồn thải có khả năng gây ô nhiễm. Tích cực phối hợp, chia sẻ dữ liệu với các cơ quan có liên quan và có giải pháp kiểm soát nguồn ô nhiễm...

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG

Các tin mới

Nhấn vào đây để xem các tin trước