Mỏi mòn với cây điều

Nguồn tin: Báo An Giang, 02/04/2013
Ngày cập nhật: 4/4/2013

Vụ mùa năm nay, điệp khúc “được giá mất mùa”điều lại diễn ra, yếu tố kỹ thuật canh tác, chăm sóc, thời tiết… tác động khiến năng suất điều bị sụt giảm. Vì vậy, cây điều khu vực đồi núi Tri Tôn và Tịnh Biên (An Giang) không còn vị thế “độc tôn”, mà được thay thế dần bằng những loại cây trồng khác.

Cây điều xuất hiện sớm trên vùng Bảy Núi và bám rễ ở đây khá lâu, bởi thích hợp với thổ nhưỡng, ít tốn công chăm sóc, thời vụ thu hoạch kéo dài từ tháng giêng đến tháng ba âm lịch, mà không cần kích thích ra hoa như điều ở miền Đông. Hai bên triền núi Trà Sư và núi Dài nhỏ (từ Nhà Bàng chạy vô An Phú), cặp Tỉnh lộ 948 (hai xã Tân Lợi và An Hảo, thị trấn Chi Lăng), xung quanh chân núi Két (xã Thới Sơn), khu vực Ô Thum (hai xã An Tức và Ô Lâm), triền đồi Tà Pạ (hai xã Núi Tô và An Tức), khu vực Ô Tà Sóc (xã Lương Phi), chân núi Dài (thị trấn Ba Chúc)… có hàng ngàn héc-ta điều chuyên canh và xen canh dưới tán cây rừng. Cách nay 4 – 5 năm, Phòng Nông nghiệp – Phát triển nông thôn huyện Tri Tôn phối hợp với Công ty TNHH Nông Gia II tổ chức nhân giống và cung cấp hàng chục ngàn cây điều cao sản và điều Ấn Độ, với kỳ vọng phục hồi cây điều Bảy Núi và nâng cao thu nhập cho người lập vườn đồi, vườn rừng.

Nông dân mỏi mòn với cây điều Bảy Núi.

Hàng năm, vườn ươm cây giống của Hạt Kiểm lâm Tri Tôn và Tịnh Biên còn cung cấp đáng kể số lượng giống điều tốt, phục vụ trồng cây tra giặm bước 2 và xen với cây rừng. Trạm Kiểm lâm An Tức (huyện Tri Tôn) cho hay, vách đồi Tà Pạ hiện còn hơn 150 héc-ta, với 2 loại giống do ngành Kiểm lâm cung cấp và của người dân tự trồng, mà phần lớn là giống cao sản và điều Ấn Độ. Thời tiết diễn biến bất thường tác động mạnh đến cây điều, nhất là lúc ra hoa và kết trái. Ông Chau Sưng (ấp Tô Hạ, xã Núi Tô) kể, những năm khởi điểm trồng rừng, vách đồi Tà Pạ kéo dài từ thị trấn Tri Tôn đến ranh hai xã Núi Tô và An Tức, cây điều trồng xen với cây xoài và cây lâu năm (sao, dầu) theo thiết kế của ngành Kiểm lâm An Giang tạo cảnh quan bắt mắt du khách trên đường tham quan đồi Tức Dụp. “Qua nhiều năm thất bát, giá cả lên xuống thất thường, người ta đốn điều để trồng tầm vông” – ông Chau Sưng nói.

Canh tác 6 công điều cặp triền đồi Tà Pạ, ông Chau Vith Tha (ấp Tô Hạ, xã Núi Tô) cho biết, mấy năm trước ông bán điều lá có khi được bảy, tám trăm ngàn đồng; lắm lúc cũng lên tới cả triệu, nhưng rất ít năm được như vậy. “Năm nay, không bán điều lá nữa, gia đình đứng ra chăm sóc, xem thử kết quả của nó như thế nào. Ai cũng nói trồng điều không có lợi, cả nhà muốn đốn bỏ nhưng còn đang do dự” – ông Chau Vith Tha đắn đo. Rằm tháng hai âm lịch vừa rồi, vườn điều của ông bắt đầu cho thu hoạch, giá nhảy vọt lên tới 18.000 đ/kg, thấy kiếm ăn cũng được. “Nhưng mà trái thưa thớt, cứ chín lai rai, hạt lại ít. Khô hạn quá, bông bị khô héo nên không đậu trái nhiều” – ông Chau Vith than vãn. Đây là giống điều bản địa, trồng từ mấy chục năm nay, không riêng vườn điều của ông mà nhiều người xung quanh cũng tương tự như vậy, cho nên vườn điều ở Tà Pạ bây giờ để dành làm… kiểng, chứ hiệu quả kinh tế không cao.

Vườn điều 7 công của ông Võ Văn Chơn (ấp Ô Tà Sóc, xã Lương Phi) mỗi ngày thu hoạch chỉ vài ký, bán với giá 18.000 đ/kg. “Với giá này, thu nhập không cao lắm nhưng người trồng điều kiếm sống cũng được. Song tôi cũng tính tỉa lần lần, cho tầm vông phát triển, vì chờ đợi cây điều mỏi mòn quá” – ông Chơn thẳng thắn. Thay giống điều cao sản, điều Ấn Độ thì hạt to, nhưng mỗi chùm chỉ có vài trái, năng suất cũng không đạt yêu cầu; còn giống điều bản địa trái nhiều nhưng hạt nhỏ, mà nhẹ ký. Thực tế cho thấy, cả 2 loại giống hơn nhau không bao nhiêu, gặp nắng hạn gay gắt thì nhà vườn lại càng thất vọng. “Có đất trồng điều, thay đổi giống mới rồi, bây giờ đốn bỏ cũng cảm thấy uổng. Nhưng vì cuộc sống ở đồi núi, không thể chờ đợi mãi ở cây điều nên phải tính cách khác thôi” – ông Chơn chia sẻ. Hồi đó, đất đai hoang sơ, đưa cây điều xuống với hy vọng mở lối, không ngờ thời tiết ngày càng biến đổi, hiệu quả giảm sút, người lập vườn đồi, vườn rừng mỏi mòn với cây điều!

TRỌNG ÂN