Hơn 1400 ha lúa BC15 tại Hải Phòng bị lép hạt: Nông dân mong được hỗ trợ

Nguồn tin: Báo Hải Phòng, 31/05/2013
Ngày cập nhật: 1/6/2013

Vụ lúa xuân năm nay, Hải Phòng được mùa, năng suất dự kiến hơn 70 tạ/ha. Tuy nhiên toàn thành phố có hơn 1400 ha lúa cấy giống lúa BC 15 bị lép hạt, giảm mạnh năng suất. Nhiều hộ dân gieo cấy toàn bộ diện tích bằng giống lúa này và bị thiệt hại nghiêm trọng.

Thẫn thờ vì lúa không cho hạt

Chiều 24/5, chúng tôi về xã Ngũ Phúc (Kiến Thụy), chứng kiến nhiều diện tích cấy giống lúa BC15 đứng “chào cờ”, không uốn câu, đậu hạt. Bà Lương Thị Phượng ở thôn Xuân Đông, xã Ngũ Phúc buồn bã cho biết: “Nhà tôi có 1,6 mẫu ruộng thì 8 sào tôi cấy giống lúa BC 15, còn lại cấy giống Xi 23. Khi thu hoạch 8 sào cấy giống BC 15, tôi “tá hỏa” khi thấy bông lúa lơ phơ, không có bông kết hạt. Có bông được 2-3 hạt phía trên, có bông lại được 2 - 3 hạt phía dưới cổ bông. 8 sào gieo cấy giống lúa BC 15, nhà tôi thu được khoảng 60 kg/ sào, giảm 70% so với dự kiến. Từ khi gieo cấy đến giờ, giống lúa BC15 phát triển rất tốt, ít sâu bệnh. Trong khi giống này năm ngoái năng suất hơn 3,5 tạ/sào, gạo ngon, bán lại được giá. Tại thôn Xuân Chiếng, có nhiều hộ gieo cấy BC 15 trên 1- 2 mẫu ruộng đều bị lép hạt”.

Thẫn thờ nhìn lúa đứng chỏng vỏng giữa ruộng, ông Phạm Sáng Tạo, nông dân xã Tiên Thắng (Tiên Lãng) cho biết: “Nhìn cả ruộng, thấy lúa ken dày không bông nào chịu cúi, lơ phơ không hạt mà buồn. Gia đình tôi cấy 7 sào giống BC 15, từ gieo mạ đến cấy đều đúng lịch hướng dẫn của HTX nông nghiệp. Không hiểu sao đến khi thu hoạch thì lúa bị lép hạt nặng, năng suất những ruộng tôi mới thu hoạch chỉ được khoảng 30% dự kiến. Nhiều hộ chung quanh cũng bị như vậy”.

Ông Phạm Văn Thép, Trưởng Phòng Nông nghiệp-PTNT huyện Kiến Thụy cho biết: “Do giống lúa BC 15 cấy vụ xuân dễ bị mắc bệnh đạo ôn nên huyện không đưa giống lúa này vào cơ cấu giống. Đặc biệt, trong hướng dẫn thời vụ gửi xuống các xã, huyện cũng lưu ý không nên gieo cấy giống lúa này trong vụ lúa xuân. Tuy nhiên, do thấy giống lúa này gieo cấy vụ xuân năm trước đạt năng suất cao, chất lượng gạo ngon, dễ bán, nên nông dân nhiều xã vẫn lựa chọn đưa vào gieo cấy. Toàn huyện vụ xuân này có hơn 200 ha gieo cấy BC 15, chiếm 4% diện tích gieo cấy, chủ yếu do người dân tự sử dụng. Các trà cấy xong trước Tết Nguyên đán thì trổ bông an toàn, năng suất có thể đạt (9 tấn/ha), những trà BC15 trỗ từ ngày 23 đến 28/4 lại có tỷ lệ lép rất cao. Có ruộng lép tới 70%. Qua kiểm tra sơ bộ, toàn huyện có 15 ha lúa giống BC 15 bị lép khoảng 30- 40% số hạt. Kiểm tra mức độ thiệt hại tại các xã, có ruộng lép bông chính, có ruộng lại lép bông phụ, có chỗ lép đầu bông, có chỗ lép cuối bông…Khó xác định mức thiệt hại cụ thể từng hộ”.

Theo ông Nguyễn Văn Thấm, Phó Phòng nông nghiệp- PTNT huyện Tiên Lãng, huyện có 1288 ha gieo cấy giống BC 15, chiếm 18,8% diện tích gieo cấy cả vụ. Hầu hết diện tích gieo cấy giống này quá trình trỗ bông, phơi màu bình thường nhưng quá trình thụ phấn khó khăn, gây lép hạt khoảng 300 ha, tỷ lệ lép phổ biến 40 - 50%, nơi cao 70 - 80%. Hiện tượng này xảy ra ở tất cả xã, thị trấn trên địa bàn huyện. UBND huyện đã có công văn gửi Tổng công ty cổ phần giống cây trồng Thái Bình, doanh nghiệp sản xuất và cung ứng giống lúa này, đề nghị khẩn trương phối hợp với huyện sớm có biện pháp hỗ trợ thiệt hại về năng suất cho nông dân.

Nông dân xã Ngũ Phúc (Kiến Thụy) bất ngờ vì giống lúa BC 15 không đậu hạt.

Đâu là nguyên nhân?

Theo thống kê ban đầu của Sở Nông nghiệp- PTNT, dù không cơ cấu giống lúa BC 15 vào cơ cấu giống trong 2 vụ xuân gần đây, nhưng vụ xuân này, toàn thành phố vẫn có 6.504 ha gieo cấy giống lúa BC15. Trong đó, một số địa phương có diện tích BC 15 nhiều như Vĩnh Bảo khoảng 2298 ha, Tiên Lãng 1288 ha, An Lão 1005 ha, An Dương 810 ha, Thủy Nguyên 511 ha…Trong tổng số hơn 6500 ha gieo cấy BC 15, có 1407 ha bị lép hạt. Toàn thành phố có 235 ha bị thiệt hại trên 70%, 1157 ha bị thiệt hại 30 - 70% năng suất, 15 ha thiệt hại dưới 30% năng suất. Huyện An Dương bị thiệt hại nặng nhất với 435 ha, huyện Tiên Lãng bị thiệt hại gần 250 ha, huyện Vĩnh Bảo thiệt hại 207 ha…

Bà Đào Thị Hà, Trưởng Phòng Trồng trọt, lâm nghiệp (Sở Nông nghiệp- PTNT) cho biết: “Nguyên nhân khiến nhiều diện tích gieo cấy giống BC 15 bị lép hạt được xác định là do thời tiết khắc nghiệt và có sự bất thường, nhiệt độ xuống thấp vào thời kỳ lúa trổ bông và thiếu ánh sáng, ảnh hưởng tới quá trình làm đòng. Từ ngày7 đến 15- 4 xuất hiện nhiều đợt không khí lạnh, có những ngày nhiệt độ xuống dưới 17 – 18 độC. Đây là thời điểm trùng với giai đoạn phân hóa đòng bước 5 - 6 của trà lúa BC15 bị thiệt hại, trong khi giống BC15 nhạy cảm với nhiệt độ thấp. Nhiệt độ thấp là nguyên nhân chính khiến hoa lúa phát triển không bình thường. Trên cơ sở xác định nguyên nhân lúa BC 15 bị lép hạt là do thời tiết, Sở Nông nghiệp- PTNT đã có công văn gửi Tổng công ty giống cây trồng Thái Bình đề nghị doanh nghiệp phối hợp với Sở Nông nghiệp- PTNT và các huyện, điều tra, xác minh diện tích bị thiệt hại và có chính sách hỗ trợ nông dân bị thiệt hại. Nhiều khả năng công ty hỗ trợ nông dân bằng giống lúa sản xuất vụ mùa tới đây”.

Kim Oanh