Xã Ninh Sim (Khánh Hòa): Bệnh hại trên cây mía lan rộng

Nguồn tin: Báo Khánh Hòa, 01/07/2013
Ngày cập nhật: 3/7/2013

Người trồng mía xã Ninh Sim (thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) đang đối mặt với một loại bệnh hại làm bạc lá mía. Bệnh xuất hiện ngày càng nhiều trên các cánh đồng mía của xã.

Bệnh lạ lây lan nhanh

Những ngày cuối tháng 6, tại xã Ninh Sim, các cánh đồng mía đã phủ màu xanh của mía non. Tuy nhiên, trên nhiều ruộng mía, bệnh hại đã xuất hiện, lá mía bị vàng rồi chuyển sang trắng, thân mía thối dần và chết. Bà Dương Thị Vinh (thôn Nông Trường) rất lo lắng và tự nhủ, vụ này cầm chắc thất bại vì 7 sào (7.000m2) mía vụ 2 của bà đã bị nhiễm bệnh lên tới 80%. Theo bà Vinh, giống mía bị nhiễm là giống Suphanburi 7 (giống mới, được nhập từ Thái Lan) được bà mua lại của các nông dân nhân giống trong vùng. Năm ngoái, ruộng mía này cũng đã xuất hiện bệnh nhưng tỷ lệ ít (30%); năm nay, bệnh đang lan nhanh. Bệnh lạ xuất hiện trên các giống mới như: K95-156; Suphanburi...; cả mía non lẫn mía gần thu hoạch. Bà Vinh cho rằng, trước đây, Nhà máy Đường Ninh Hòa có nhắc tới bệnh này, giải pháp phòng trừ là đốt bỏ; thế nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể nên nông dân không biết phải làm thế nào.

Trên nhiều ruộng mía, bệnh hại đã xuất hiện và đang lây lan mạnh.

Ruộng mía của ông Trương Công Nghiệp (thôn Nông Trường) cũng đang đối mặt với bệnh bạc lá. Ông Nghiệp cho biết, cây mía nhiễm bệnh, lá mía trắng dần, rễ hư thối, cây tàn lụi dần. Bệnh xuất hiện ở cả mía gốc lẫn mía vụ 2, thường vào thời điểm giữa và cuối vụ. Tuy nhiên hiện nay, bệnh đang lây lan ra diện rộng (bắt đầu từ tháng 4 âm lịch) nhưng người dân không biết phải làm gì để đối phó. Ông Trương Công Danh - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã cho biết, hiện nay, tốc độ lây lan bệnh lạ rất nhanh. Hầu hết diện tích mía đều nhiễm bệnh, nhiều nhất là thôn Nông Trường với hàng trăm héc-ta. Nông dân đang tự xoay xở, chưa biết đối phó thế nào với tình hình bệnh bạc lá cây mía. Trước đây, Nhà máy Đường Ninh Hòa và các công ty phân bón có khảo sát, tuy nhiên vẫn chưa đưa ra giải pháp hữu hiệu nào.

Bệnh do phytoplasma?

Trao đổi vấn đề này, ông Trần Tự - Trưởng Trạm Bảo vệ thực vật (BVTV) Ninh Hòa cho biết, Trạm sẽ nhanh chóng cho kiểm tra ngay. Bệnh trắng lá mía là do môi giới truyền bệnh từ một loài rệp. Đây là một bệnh lây lan nhanh, mầm bệnh xuất phát từ giống, làm lá bạc, trắng dần, xuất hiện ở thời kỳ nảy mầm, vươn lóng trong điều kiện thích hợp như: Sau mưa, độ ẩm cao. Biện pháp phòng trừ chỉ có cách nhổ bỏ, tiêu hủy để ngăn lây lan; dùng các loại thuốc trừ rầy, rệp để cắt đứt môi giới truyền bệnh; cần xử lý hom bằng nước nóng 50 - 54 độ C/2 giờ trước khi đưa giống vào trồng; xử lý giống bằng Ledemicin... Đây là bệnh có tác hại rất lớn, làm giảm năng suất, chất lượng cây mía. Các diện tích mía gốc, mía non cần xử lý kỹ cỏ dại để cắt môi giới, bón vôi diệt trùng...

Theo các tài liệu chuyên ngành, bệnh trắng lá mía do Phytoplasma gây bệnh, chúng có đặc tính trung gian giữa vi rút và vi khuẩn. Tuy Phytoplasma không có khả năng nhân đôi như vi khuẩn nhưng khi chúng sinh sản, tạo các hạt thể sợi hay thể vô quy tắc, cuối cùng tách thành các thể nhỏ hơn giống Phytoplasma ban đầu. Phytoplasma chủ yếu lây truyền qua giống (ghép cây, giâm vô tính, môi giới truyền bệnh...), trung gian là rầy Matsumuratettix Hiroglyphicus. Hiện nay, ở Việt Nam chưa xuất hiện loài rầy này. Vì vậy, bệnh trắng lá được cho là lây lan qua hom. Điều đáng nói, hiện nay chưa có giống mía nào kháng được căn bệnh này.

Dù là nguyên nhân thế nào, ngành BVTV cũng cần nhanh chóng vào cuộc, tìm rõ căn nguyên, có hướng dẫn cụ thể, phù hợp để nông dân chủ động phòng trừ, tránh lây lan ra diện rộng.

Bà Trịnh Thị Thùy Linh - Chi cục trưởng Chi cục BVTV: Ngay sau khi nghe thông tin, Chi cục BVTV, Trạm BVTV Ninh Hòa đã phối hợp Phòng Kinh tế Ninh Hòa kiểm tra, lấy mẫu gửi Viện BVTV xét nghiệm. Dựa vào triệu chứng, tạm thời xác định đây có thể là bệnh trắng lá mía do Phytoplasma gây hại. Kết quả xét nghiệm sẽ có trong vòng 7 - 10 ngày tới.

P.L