Đổi thay vùng mía

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 15/11/2013
Ngày cập nhật: 17/11/2013

Là vùng trọng điểm mía nguyên liệu của khu vực ĐBSCL, những năm qua, chính quyền các cấp của tỉnh Hậu Giang luôn tập trung phối hợp với các nhà máy đường trên địa bàn tỉnh chỉ đạo, hướng dẫn người dân không ngừng nâng cao năng suất, chất lượng cây mía và bước đầu mang lại nhiều hiệu quả tích cực.

Huyện Phụng Hiệp là địa phương có lịch sử trồng mía lâu đời và có diện tích lớn nhất tỉnh, với hơn 9.000ha mỗi năm. Đây được xem là vùng mía nguyên liệu trọng điểm của tỉnh và khu vực ĐBSCL. Theo nhiều lão nông trồng mía nơi đây, ngay từ sau những năm giải phóng, người dân Phụng Hiệp đã bắt đầu làm quen với nghề trồng mía. Ban đầu, cây mía được đem về trồng tự phát lẻ tẻ, vừa trồng mía vừa làm ruộng. Do kinh tế khó khăn, cây mía cũng chịu chung cảnh hết trồng rồi lại chặt và người dân cũng chẳng quan tâm gì đến kỹ thuật mà chủ yếu trồng theo kinh nghiệm. Hơn nữa, dạo đó bà con chưa chú trọng đầu tư thâm canh, chưa áp dụng quy trình kỹ thuật trong trồng, chăm sóc, chủ yếu dùng các giống mía cũ như: Cò Cát, Mía Tây, Hòa Lan Tím (CO),… nên năng suất bình quân chỉ đạt khoảng 80-90 tấn/ha, chất lượng mía thấp. Ngoài ra, việc luân canh, xen canh với một số loại cây trồng khác để cải tạo, tăng độ màu mỡ cho đất còn hạn chế. Mía nguyên liệu lúc đó chủ yếu cung ứng cho các lò đường thủ công, mức tiêu thụ không nhiều nên nông dân chưa thật sự quan tâm đến chất lượng.

Đến năm 2000, có thể nói là bước ngoặt đối với người trồng mía khi các nhà máy đường đặc biệt là Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ (Casuco) bắt đầu tìm đến và có những chính sách đầu tư, xây dựng vùng mía nguyên liệu. Điển hình là vào năm 2006, Casuco thành lập Câu lạc bộ (CLB) trồng mía đạt 200 tấn/ha/năm. Lần lượt nhiều giống mía mới cho năng suất, chất lượng được đưa về nhân ra và cung ứng cho nông dân. Lão nông Trương Văn Hiền, Chủ nhiệm CLB 200, ở ấp Quyết Thắng, xã Hiệp Hưng, huyện Phụng Hiệp, chia sẻ: “Được nhà máy đường quan tâm hỗ trợ về mặt khoa học kỹ thuật, thường xuyên giới thiệu các giống mía mới nên các thành viên CLB đều hăng hái thi đua sản xuất. Hiện năng suất mía bình quân của thành viên đạt trên 200 tấn/ha/năm, cá biệt có hộ đạt trên 240 tấn/ha/năm. Bên cạnh hỗ trợ giống, kỹ thuật, nhà máy còn đứng ra hợp đồng bao tiêu mía, từ đó bà con rất an tâm trong vấn đề đầu ra”.

Ngày càng xuất hiện nhiều giống mía mới, chất lượng được người dân sử dụng.

Một thuận lợi nữa trong việc phát triển cây mía ở Hậu Giang là, UBND tỉnh tiến hành xây dựng đê bao vùng mía nguyên liệu với diện tích khép kín hơn 5.000ha. Dự án nhằm giúp bà con chủ động nguồn nước trong sản xuất mỗi khi mùa lũ về, đồng thời tạo điều kiện cho người dân có thể thu hoạch mía rải vụ, hạn chế việc đốn mía non chạy lũ và có thể áp dụng biện pháp trồng lưu gốc, hạ giá thành sản xuất.

Mấy năm trở lại đây, cây mía tương đối được giá, nhiều hộ dân có thu nhập cao, nên từ đó phong trào trồng mía phát triển mạnh ở các địa phương. Hiện tại, diện tích mía toàn tỉnh đạt hơn 14.000ha với các giống mía chất lượng như: ROC 16, ROC 22, VĐ 11, VĐ 86-368, K 88-92, K 95-289,… tập trung ở một số địa phương như: Phụng Hiệp, TX.Ngã Bảy, TP.Vị Thanh, nhiều nhất là huyện Phụng Hiệp, với năng suất trung bình đạt từ 110-150 tấn/ha, cao hơn khoảng 30 tấn/ha so với thời điểm năm 2004.

Hiện nay, cây mía đường đang dần trở thành cây kinh tế chủ lực thứ 2 trong sản xuất nông nghiệp của tỉnh. Để từng bước nâng cao năng suất, chất lượng mía, đảm bảo cung cấp đủ nguyên liệu cho nhà máy đường, tăng thu nhập cho người nông dân. Trong những năm qua, ngành nông nghiệp tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các nhà máy đường trên địa bàn tỉnh trong việc, chú trọng phát triển cây mía đạt chất lượng cao, thông qua xây dựng cánh đồng mẫu mía, các mô hình trình diễn, tổ chức hội thảo, tập huấn ngay tại chân ruộng. Vì vậy, người trồng mía ngày càng có nhận thức đúng đắn hơn về việc sản xuất mía theo hướng chất lượng cao. Đặc biệt, khi hệ thống đê bao khép kín hoàn chỉnh và kết hợp sự hỗ trợ máy bơm từ nhà máy đường, là điều kiện thuận lợi để người dân phát triển cây mía nguyên liệu trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Hoàng Ngoan, Phó Tổng Giám đốc Casuco, cho biết: Hàng năm, công ty đã triển khai có hiệu quả công tác vận động, xây dựng các mô hình để bà con có thể “mắt thấy tai nghe” nên nhiều hộ nông dân đã biết đưa các giống mới, áp dụng các tiến bộ của khoa học kỹ thuật vào sản xuất, từ đó năng suất và chất lượng mía ngày một nâng lên. Hướng tới, ngoài việc tiếp tục đầu tư giống, kỹ thuật cho nông dân, Casuco sẽ cải tạo dây chuyền sản xuất của Xí nghiệp đường Vị Thanh từ công nghệ Sunfit hóa (xông lưu huỳnh) sang công nghệ làm sạch không sử dụng lưu huỳnh; đồng thời, đầu tư nâng cấp thiết bị tại Nhà máy đường Phụng Hiệp để sản xuất đường tinh luyện RE, với công suất 350 tấn đường RE/ngày. Với những thay đổi trên, nhằm đáp ứng yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm, đa dạng hóa sản phẩm đường, hạ giá thành sản xuất, đảm bảo ổn định vùng mía nguyên liệu,…

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Nguyễn Văn Đồng nhận định: Qua gần 10 năm (2004-2013) triển khai các giải pháp thiết thực đã làm thay đổi cơ bản vùng sản xuất mía nguyên liệu của tỉnh. Người dân bước đầu quan tâm và ứng dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Hầu hết diện tích mía đã sử dụng các loại giống mới nên năng suất, sản lượng được cải thiện. Mặc dù diện tích mía có phát triển nhưng một số nơi chưa thực sự phù hợp, do đó, trong bảng điều chỉnh quy hoạch ngành nông nghiệp, nông thôn Hậu Giang (giai đoạn 2006-2020), Sở NN&PTNT tỉnh đã điều chỉnh hơn 14.000ha mía hiện nay xuống còn 10.000-12.000ha. Quan điểm của ngành nông nghiệp tỉnh là chỉ giữ lại diện tích mía ở những nơi canh tác có hiệu quả để tập trung đầu tư nhằm mang lại hiệu quả cho nông dân…

Hữu Phước