Tre Bát Độ đã "đứng vững" trên đất Long Khánh

Nguồn tin: Đồng Nai, 07/11/2007
Ngày cập nhật: 10/11/2007

Vườn tre Bát Độ.

Trong những ngày mưa dông vừa qua, nhìn cảnh vài cây sầu riêng tét nhánh, rụng trái hoặc cây chôm chôm trốc gốc... mấy nhà vườn ở xã Xuân Tân, Hàng Gòn (TX. Long Khánh) nói với nhau: "Thời tiết kiểu này chỉ có bà Tư Tố là an nhàn, ngồi rung đùi được mà thôi! Tính ra, bà này khôn thiệt, trồng tre mà lỡ có gặp bão thì giỏi lắm cũng chỉ bị gãy ngọn chớ có sao đâu!".

"Bà Tư Tố" tên thật là Trần Thị Liên Hoa - chủ vườn tre Bát Độ ở ấp Tân Phong 2, xã Hàng Gòn, do ông Hồ Ngọc Tố - chồng bà đứng tên hợp đồng trồng thử nghiệm theo sự hướng dẫn kỹ thuật của Trung tâm khuyến nông Đồng Nai. Đến nay, vườn tre Bát Độ này có tất cả 300 bụi trồng trên diện tích 0,7 hécta đã bước sang năm thứ 4, vừa kết thúc đợt thu hoạch cao điểm trong năm và đang được dọn gốc, chờ dứt mưa bón thúc phân để chuẩn bị cuối tháng 11 âm lịch có thể ghép chiết cành tre gây giống thêm một nửa bán lấy tiền ăn tết.

Bà Tư Tố nói không cần giấu giếm: "Năm thứ 4 này do chấm dứt hợp đồng, tôi ỷ y không thèm bón phân và cũng lơ là việc chăm sóc lại gặp thời tiết thất thường nên thu hoạch măng năng suất thấp". Còn năm trước, nhờ tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật theo hướng dẫn của Trung tâm khuyến nông Đồng Nai, trong đó có bón 3 lần phân NPK, vườn tre Bát Độ của bà Tư Tố phát triển mạnh. Vào vụ thu hoạch măng, bà xắn mỗi ngày đến 2-3 tạ măng. Trong đó có những mụt măng nặng đến 5kg. Nhờ người tiêu dùng đánh giá là măng Bát Độ ăn rất ngon do măng giòn, có vị ngọt, dễ chế biến, có thể ăn tươi, làm măng chua hay măng dòn, măng muối... đều được nên giá măng Bát Độ lên vùn vụt từ 3.000 lên 4.000 rồi có lúc là 6.000đ đến 7.000 đồng/kg. Dân buôn thường nhận làm mối bao tiêu vào tận vườn để phụ xắn măng, rồi đóng bao, cân và tự vận chuyển phân phối ra các chợ nông sản. Tính ra năm rồi bà Tư Tố thu hoạch được đến 17 tấn măng Bát Độ tươi. Đặc biệt, bà Tư Tố đã tạo ra được trên 7.000 cây tre giống để cung cấp cho các nơi có hợp đồng ứng trước như Bình Dương, Phan Thiết, Bà Rịa - Vũng Tàu... Trong đó, chỉ riêng vùng Bàu Lâm - Xuyên Mộc, vườn tre Bát Độ ở xã Hàng Gòn này đã cung ứng đến 4.000 cây giống. Không ít người từ các nơi đã tìm đến tận vườn tre Bát Độ của bà Tư Tố để xin mua cây giống nhưng đành về tay không vì... cây giống làm không đủ cung ứng.

Nhớ lại 3 năm trước, khi bà Tư Tố nghe lời ông Nguyễn Đình Phúc, Phó giám đốc Trung tâm khuyến nông Đồng Nai cưa trắng khu vườn rộng 1 hécta, trong đó có cây điều vừa thu hoạch, còn sầu riêng đang có trái bói để trồng tre Bát Độ. Giới chủ vườn ở Hàng Gòn, Xuân Tân đồn rùm lên là bà chủ vườn Tư Tố... dại dột, cả tin, nghe lời mấy "ông khuyến nông" để làm chuyện... vẽ mồi bắt bóng! Đã thế, do trục trặc trong khâu cung cấp giống mãi đến cuối tháng 9-2003, trời lúc ấy gần hết mưa, 500 cây tre Bát Độ giống mới được đưa đến vườn bà Tư Tố. Tất cả những cây giống này đều trong tình trạng kém phát triển có một màu vàng hoạch. Trong đó rất nhiều cây xé bịch đất trồng ra trụi lũi không có rễ. Sàn lựa mãi, cuối cùng bà Tư Tố trồng được 300 bụi tre Bát Độ trông rất èo uột. Trồng giống xong trời dứt mưa, bà Tố thấy đất đai khô nẻ vội mua rơm về ủ gốc và tưới giữ nước. Những chủ vườn ở Hàng Gòn thấy vậy lại càng lớn tiếng bình phẩm: "Bà Tố này điên thật rồi! Vườn đang có ăn mà đốn bỏ trồng tre để phải rơi vào cảnh dở khóc, dở mếu...".

Nhờ kiên trì nâng niu chăm sóc, mấy trăm cây tre giống Bát Độ của bà đã vượt qua mùa nắng khô cằn trên vùng đất núi Long Khánh. Khi mùa mưa vừa sa xuống mấy trận đầu, vườn tre Bát Độ chuyển màu vươn lên xanh tốt và đồng loạt ra măng. Bà xắn măng đầu mùa ăn thử, rồi cho bạn bè, người quen để quảng bá, tiếp thị, lớp còn lại luộc, phơi khô, sấy... Ăn thử măng tre Bát Độ ai cũng khen ngon và cho rằng măng Bát Độ chất lượng và dễ chế biến hơn các loại măng đã có lâu nay trong nước. Nhiều nhà vườn từ khắp nơi nghe tiếng đến xin được nhượng giống và bà Tư Tố đã mạnh dạn tách chiết ra bán hơn 1.000 cây giống, thu được mấy chục triệu đồng ở ngay năm thứ 2.

Qua 4 năm trồng thử nghiệm tre Bát Độ, bà Tư Tố tiết lộ: "Khả năng sinh măng của giống tre Bát Độ này rất lớn. Vào mùa thu hoạch rộ, măng đang từ 5.000 - 7.000 đồng, giảm xuống còn 1.500 - 1.300/kg (giá cân tại nhà vườn), thậm chí có lúc chỉ còn 1.000 đồng/ kg nữa, tôi tính cũng đã có ăn rồi!".

Trong báo cáo tổng kết khoa học kỹ thuật về đề tài "Nghiên cứu khả năng sinh măng của cây tre Bát Độ trồng trên đất Đồng Nai" do Thạc sĩ Nguyễn Đình Phúc làm chủ nhiệm cho biết: tháng 8-2003 Trung tâm khuyến nông tỉnh đã tiến hành trồng thử nghiệm tre Bát Độ trên 3 vùng đất chủ yếu của Đồng Nai, gồm hai hộ Hồ Ngọc Tố, Nguyễn Văn Doanh trồng trên đất bazan ở TX. Long Khánh; hộ Phạm Thị Hồng Đào trồng trên đất xám huyện Long Thành và hộ Nguyễn Thành Danh trồng trên đất Ferralit ở huyện Vĩnh Cửu. Qua 4 năm trồng thử nghiệm cho thấy, điều kiện khí hậu thời tiết ở Đồng Nai phù hợp với việc trồng tre Bát Độ kinh doanh măng, vì cả 3 vùng đất khác nhau trồng tre Bát Độ đều có hiệu quả. Tuy nhiên, năng suất măng thu hoạch trên từng loại đất này chênh lệch nhau khá xa: trên đất Ferralit ở Vĩnh Cửu, thu hoạch măng chỉ đạt 7 tấn/ hécta/ năm; đất xám phù sa cổ ở Long Thành đạt 17 tấn/hécta/ năm. Đặc biệt là trên đất đỏ bazan ở TX. Long Khánh, trồng tre Bát Độ cho năng suất măng đến trên 22 tấn/hécta/năm.

Việc lập vườn trồng tre Bát Độ thử nghiệm của ông bà Hồ Ngọc Tố ở Long Khánh với kết quả khả quan đã có tác động lớn, góp phần đưa diện tích trồng tre Bát Độ ở Đồng Nai hiện nay lên đến hơn 100 hécta. Kết quả này còn cho thấy năng suất măng tre Bát Độ tỏ ra vượt trội hơn so với nhiều loại tre truyền thống như tre Tàu, tre Mạnh Tông hoặc vài loại tre giống mới như Điềm Trúc, Lục Trúc, Tạp Giao... chỉ đạt được ở mức 10 tấn/hécta/năm. Vậy là các nhà vườn quan tâm đến việc kinh doanh măng, tre có thêm được cơ hội chọn lựa.

Bùi Thuận