Khốn đốn vì rét

Nguồn tin: Thanh Niên, 14/02/2008
Ngày cập nhật: 14/2/2008

Thống kê chưa đầy đủ, đến thời điểm này đã có 8.238 con gia súc và trên 55.000 ha lúa, mạ tại các tỉnh phía Bắc bị chết rét.

Bà Nguyễn Lan Châu - Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương cho biết, từ ngày 14.1 đến nay, ở Bắc Bộ và bắc Trung Bộ đã xảy ra rét đậm, rét hại kéo dài chưa từng thấy trong chuỗi số liệu quan trắc (kéo dài hơn 1 tháng, trong đó có 4 ngày nhiệt độ thấp hơn 100C và ngày 1.2, nhiệt độ trung bình ngày ở Hà Nội xuống thấp nhất trong lịch sử là 7,30C). Nền nhiệt độ trong 12 ngày đầu tháng 2 ở các tỉnh kể trên phổ biến thấp hơn 120C, thấp hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 40 - 60C. Theo bà Châu, từ nay đến 15.2, tại Bắc Bộ và bắc Trung Bộ tiếp tục xảy ra rét đậm, rét hại; nền nhiệt độ ở mức 130C - 150C. Từ ngày 18.2, không khí lạnh tăng cường yếu xuống phía bắc nhưng nền nhiệt độ trung bình ở nhiều nơi tại Bắc Bộ và bắc Trung Bộ ở mức cao hơn 150C. Đến cuối tháng 2, đầu tháng 3, tại đây còn có khả năng xảy ra 2 - 3 đợt rét đậm nhưng không kéo dài.

Ảm đạm Thanh Hóa

Trong những ngày này, một không khí ảm đạm bao trùm lên mỗi làng mạc ở các huyện đồng bằng, trung du ở Thanh Hóa, trái hẳn với không khí chộn rộn đón tết mươi hôm trước. Trên những cánh đồng trắng băng, lạnh lẽo chỉ lác đác vài người dân che chắn cho những vạt mạ héo hắt vì gió tạt. Đám trẻ xúm lại quanh những đống lửa để mặc đàn trâu bò rúc vào bờ ruộng cố kiếm tìm từng cọng cỏ vàng úa, cứng queo. Lâu lắm rồi người nông dân Thanh Hóa mới lâm vào cảnh giữa mùa đông vụ mà phải ngồi ở nhà đốt lửa như năm nay.

Nông dân xã Hoằng Anh, Hoằng Hóa phải giăng màn chống rét cho mạ - Ảnh: N.M

Ông Nguyễn Văn Hoạt, 76 tuổi, ở xã Hoàng Minh, huyện Hoằng Hóa, đang run bần bật vì rét cũng phải ra đồng giúp vợ làm đất gieo mạ cứ phàn nàn là thời tiết năm nay lạ quá, cứ tưởng lập xuân rồi thì bớt rét, ai ngờ bây giờ vẫn chưa dứt. Ông Lương Văn Hoàng ở xã Thiết Ống, huyện Bá Thước thì cho biết, gia đình ông nuôi đàn trâu 12 con, nhưng bị chết tới 3 con, trong đó có 2 con trâu mẹ và 1 con nghé con, thiệt hại gần 7 triệu đồng. "Tết đến, nhà nào cũng chung nhau mổ lợn, mổ gà ăn tết, giờ thì suốt ngày hàng xóm, họ hàng gọi nhau ăn thịt trâu, thịt bò chết rét". Bà Bùi Thị Toan cũng mếu máo: "Nhà tôi phải vay ngân hàng mua hai con trâu để giảm nghèo, con trâu mẹ lại sắp đẻ, cứ ngỡ là sẽ bán được nghé con, ai ngờ rét quá, chúng lăn đùng ra chết. Giờ thì không biết lấy gì để trả cho ngân hàng!".

Trong đợt rét này, nhiệt độ ở vùng núi Thanh Hóa có lúc xuống tới 30C, cá biệt có ngày ở xã Cẩm Liên, huyện Cẩm Thủy, nhiệt độ xuống -20C, trong khi bà con thường có thói quen thả rông trâu bò trong rừng và làm chuồng trại nuôi nhốt rất sơ sài. Để chống rét, bà con các đồng bào các dân tộc vùng cao đã lùa đàn trâu về bản, đốt lửa xung quanh chuồng trại để sưởi ấm cho chúng vào buổi tối. Đến nửa đêm về sáng, lửa sưởi tàn, nhiệt độ ngoài trời xuống mức thấp nhất trong ngày nên đã xảy ra hiện tượng trâu, bò bị cước, chết hàng loạt.

Tính đến hôm qua 13.2, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã có trên 1.000 con trâu, bò bị chết, tập trung ở 11 huyện miền núi.

Nông dân khốn khổ

Ngay trong ngày hôm qua 13.2, Bộ NN&PTNT đã có cuộc họp khẩn bàn các biện pháp khắc phục thiệt hại do rét gây ra. Báo cáo nhanh của Cục Trồng trọt, tổng hợp thông tin từ 16 tỉnh, thành phố phía Bắc cho thấy, đến thời điểm này đã có khoảng trên 50.000 ha lúa và trên 5.000 ha mạ bị chết. Trong đó, Thanh Hóa có 10.370 ha, Nghệ An có 10.460 ha, Thái Bình có 10.000 ha, Phú Thọ khoảng 7.000 ha, Bắc Giang 1.500 ha lúa... bị chết vì rét.

Cục Trồng trọt nhận định, trong những ngày tới, lúa và mạ sẽ tiếp tục bị chết, kể cả trong những ngày đầu khi thời tiết ấm dần lên. Ước tính, các địa phương sẽ phải huy động khoảng 1.000 tấn lúa giống mới gieo mạ để cấy lại diện tích lúa bị chết và cấy đủ diện tích đã dự kiến.

Về phía ngành chăn nuôi, ông Hoàng Kim Giao, Cục trưởng Cục Chăn nuôi cho biết, tính đến 8 giờ 30 ngày 13.2, tại Hà Giang, Thanh Hóa, Sơn La, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Lào Cai, Phú Thọ, Quảng Ninh, Lai Châu, Quảng Bình đã có ít nhất 8.238 con trâu, bò bị chết. Hà Giang là tỉnh chịu thiệt hại nhiều nhất với 2.000 con, tiếp đến là Sơn La với 1.458 con, Lạng Sơn 1.000 con, Lào Cai có khoảng 700 con gia súc bị chết.

Sau cuộc họp, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát đã có công điện khẩn gửi chủ tịch UBND các tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Hồng, bắc Trung Bộ và miền núi phía Bắc đề nghị triển khai cấp bách, quyết liệt các biện pháp chống rét cho lúa xuân đã cấy, chuẩn bị mạ và gieo cấy lúa xuân 2008 sau đợt rét. Theo đó, các địa phương tích cực khắc phục diện tích lúa đã cấy bị thiệt hại do rét, chống rét cho diện tích mạ đã gieo, chuẩn bị chủ động để gieo mạ khi thời tiết ấm lên và cấy trong khung thời vụ của vụ Xuân muộn (trước ngày 5.3); đồng thời xem xét hỗ trợ cho nông dân bị thiệt hại nhằm hướng tới mục tiêu không để ruộng bị bỏ hoang trong vụ Xuân do lúa chết rét, hoặc thiếu mạ, lúa giống.

Cùng ngày, Bộ NN&PTNT cũng đã thành lập nhiều đoàn công tác trực tiếp về các địa phương để tiếp tục nắm tình hình và chỉ đạo khắc phục hậu quả do rét gây ra.

Cao Ngọ - Liên Châu - Ngọc Minh - Quang Duẩn - Phương Hoa