Hai chủng nấm trừ sâu hại cây trồng và rầy nâu an toàn sinh học

Nguồn tin: NNVN, 14/03/2008
Ngày cập nhật: 14/3/2008

Qua gần 8 năm nghiên cứu và chọn lọc, TS. Nguyễn Thị Lộc, trưởng Bộ môn phòng trừ sinh học, Viện lúa ĐBSCL và cộng sự đã nghiên cứu và ứng dụng thành công hai chủng nấm (nấm xanh và nấm trắng) phòng trừ sâu hại cho cây trồng và rầy nâu hại lúa. Hai chế phẩm này đã được Bộ NN&PTNT công nhận là tiến bộ kỹ thuật và cho phép ứng dụng trong nông nghiệp.

Giải pháp dùng chế phẩm này dựa theo lý thuyết là côn trùng cũng bị bệnh như các động vật khác, vì vậy sử dụng các loài vi sinh vật gây bệnh cho côn trùng để quản lý chúng. Đó là giải pháp sinh học lý tưởng đối với côn trùng. Tiểu khí hậu sinh thái trong ruộng lúa rất thuận lợi cho sự lây nhiễm của bệnh nấm, vì vậy nấm gây bệnh cho côn trùng là một nhân tố hữu dụng trong hệ thống quản lý sâu hại tổng hợp và là yếu tố gây chết chủ yếu đối với sâu hại lúa, đặc biệt là vùng nhiệt đới ẩm.

Phun một lần trừ rầy nâu

Từ chủng “nấm xanh” và “nấm trắng”, TS. Nguyễn Thị Lộc đã cho ra đời hai chế phẩm sinh học là Ometar (nấm xanh) và Biovip (nấm trắng) ứng dụng rộng rãi trừ sâu, rầy hại lúa tại Cần Thơ, An Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Tiền Giang… Ruộng lúa sử dụng chế phẩm này trừ rầy nâu có hiệu quả kinh tế cao, có lợi cho nông dân 1.350.000 - 1.650.000 đồng. Chế phẩm có hiệu lực bền lâu, thuốc có tác dụng lây lan mầm bệnh từ con rầy đã chết sang con rầy non mới nở trong một vụ lúa, nên chỉ phun một lần có thể duy trì hiệu quả trừ rầy cho suốt vụ. Ở giai đoạn lúa ngậm sữa có thể phun chế phẩm Ometar một lần để trừ bọ xít nếu lúa bị bọ xít tấn công. Chế phẩm Ometar còn được ứng dụng để trừ bọ cánh cứng hại dừa.

Trên các cánh đồng bị rầy nâu, phun chế phẩm Ometar một lần vào 40 ngày sau sạ, rầy nâu giảm dần và mật số rất thấp vào cuối vụ. Chế phẩm nấm xanh Ometar có hiệu lực rất cao đối với rầy nâu, sau khi phun từ 5 - 7 ngày, hiệu lực diệt trừ rầy nâu đạt 73,5 - 91,5% và hiệu lực trừ bọ xít hại lúa là 73 - 88%.

Chế phẩm nấm trắng Biovip cũng có hiệu lực rất cao với rầy nâu, kết quả diệt rầy sau 5 - 7 ngày là 65 - 87%, hiệu lực trừ bọ xít 69 - 85%. Cả hai chế phẩm có hiệu lực bền lâu và kéo dài hàng tháng sau khi phun nên trong một vụ lúa, nếu bị rầy nâu, bọ xít phá hại thì chỉ cần phun 1 - 2 lần là đủ do các bào tử nấm xanh và nấm trắng có khả năng lây lan từ lứa rầy này sang lứa rầy sau.

Đối với lúa mùa có thời gian sinh trưởng dài ngày, tán lúa rậm rạp tạo điều kiện cho các bào tử nấm phát triển và lây lan thì việc sử dụng nấm có hiệu quả cao. Trên lúa mùa, cần sử dụng chế phẩm vào thời kỳ mạ hoặc trước khi cây lúa giáp tán (trước 50 ngày sau sạ) sẽ khống chế được mật số rầy nâu trong giai đoạn đầu của cây lúa.

Hạn chế thuốc hóa học, bảo vệ thiên địch

TS. Lộc cho biết, hai chế phẩm vi nấm Ometar và Biovip có hiệu quả phòng trừ rất cao đối với rầy nâu, bọ xít hại lúa và bọ cánh cứng hại dừa. Đặc biệt hai chế phẩm sinh học này không ảnh hưởng tới thiên địch của sâu hại, hệ sinh thái, không gây hại cho người và môi trường. Chế phẩm rất thích hợp với mô hình canh tác lúa hữu cơ, mô hình lúa - cá và lúa - tôm. Hiện đã có quy trình sản xuất chế phẩm nấm xanh và nấm trắng ở dạng bột thấm nước, chỉ cần dùng 3 kg chế phẩm cho 1 ha.

Theo TS. Lộc, việc phun chế phẩm vi nấm cho những ruộng bị nhiễm rầy nâu trong giai đoạn lúa đẻ nhánh để làm tăng khả năng nhiễm bệnh nấm ký sinh của rầy nâu là cần thiết. Nếu áp dụng phun chế phẩm Ometar hoặc Biovip vào giai đoạn 20 - 50 ngày (tùy sự xuất hiện rầy nâu trên từng ruộng) thì khi lúa giáp tán (50 ngày sau sạ trở đi) sẽ có tỷ lệ rầy nâu nhiễm nấm ký sinh rất cao vì lúc này ẩm độ trong hệ sinh thái ruộng lúa rất thuận lợi cho vi nấm lây lan và phát triển, vì vậy sẽ hạn chế được thuốc hóa học ở giai đoạn sau.

TS. Lộc hiện đã phát triển thêm hai chế phẩm nấm xanh mới từ hai chủng nấm mới phân lập có hiệu lực rất cao đối với rầy mềm và rầy chổng cánh hại cam quýt và bông xoài. Sau khi phun 7 ngày, hiệu lực diệt trừ rầy mềm hại cam quýt đạt 72 - 87,5%, rầy chổng cánh đạt 63,5 - 76,5% và rầy hại bông xoài 74,3 - 78,7%.

THANH TÂM