Nghề trồng nấm Long Khánh đang cần một hướng đi mới

Nguồn tin: Đồng Nai, 11/04/2008
Ngày cập nhật: 14/4/2008

Nghề trồng nấm, đặc biệt là nấm mèo có mặt ở thị xã Long Khánh hơn 20 năm nay và hiện là nơi sản xuất nấm lớn nhất tỉnh. Trong đó chỉ tính riêng nấm mèo, hàng năm nơi đây đã cung cấp cho thị trường khoảng 30.000 tấn...

Công nhân đang treo bịch nấm trong nhà ủ.

* Sản lượng nhiều nhưng còn lo về đầu ra

Thị xã Long Khánh hiện có tới gần 400 hộ làm nghề trồng nấm, trong đó có các loại như: nấm mèo, nấm rơm, nấm bào ngư và nấm sò. Ở đây, trại nấm nhỏ nhất có khoảng 40 thiên (mỗi thiên là 1.000 bịch mùn cưa trồng nấm) được đầu tư trên 100 triệu đồng. Có không ít trại nấm có mức đầu tư đến tiền tỷ. Do làm ăn phát triển nên khoảng 5 năm trở lại đây trên địa bàn thị xã Long Khánh hầu như không còn những trại nấm tạm bợ làm bằng tre, gỗ nữa, mà toàn bộ đã được các chủ trại xây dựng kiên cố. Các hộ trồng nấm nơi đây đã đầu tư cơ sở vật chất và kỹ thuật khá bài bản, với các dây chuyền tự động và bán tự động phục vụ sản xuất khá hiện đại và chuyên nghiệp. Vào mùa khô, khi hết vụ trồng nấm mèo (nấm mèo chỉ trồng từ tháng 5 đến tháng 11 hàng năm), người dân còn tận dụng nguồn mùn cưa thải từ nấm mèo để trồng thêm các loại nấm khác như: bào ngư, nấm rơm, nấm sò... để tăng thu nhập.

Tuy nhiên, cho đến nay, vấn đề mà các hộ trồng nấm ở Long Khánh lo ngại nhất chính là đầu ra. Anh Nguyễn Quang Vinh, người trồng nấm mèo và nấm rơm ở xã Bàu Trâm cho biết, người sản xuất nấm trên địa bàn Long Khánh còn bị thiệt thòi rất nhiều về giá. Nguyên nhân là do không quan hệ được với các công ty hay đại lý tiêu thụ lớn, nấm được bán chủ yếu cho thương lái nhỏ tại địa phương nên giá vừa thấp và khả năng thanh toán cũng hạn chế. "Như hiện nay tôi còn một số nấm mèo dự tính bán để lấy tiền đầu tư cho vụ nấm mới sắp tới, nhưng các lái đều mua thiếu. Vì vậy, tôi lại phải đến ngân hàng vay tiền sản xuất, còn nấm thì đành trữ lại" - anh Vinh nói.

Sản phẩm nấm ở thị xã Long Khánh tiêu thụ còn bấp bênh là do thương hiệu chưa có, không tiếp cận được với những đơn vị trực tiếp xuất khẩu; còn mạnh ai người đó làm, chưa có sự liên kết làm ăn. Ông Võ Tấn Ngọc, Phó chủ nhiệm câu lạc bộ (CLB) trồng nấm ở xã Bàu Trâm thừa nhận: "Sản lượng nấm trong CLB chúng tôi khi cao điểm lên đến 140 tấn, nhưng chỉ cần rớt giá là mùa nấm sau sụt xuống chưa đầy 100 tấn. Người dân trồng nấm vẫn chạy theo thời giá. Thấy giá cao thì ồ ạt trồng, rồi lượng nấm bị ùn tắc kéo giá giảm xuống".

* Cần một đầu tàu mạnh

Những người sản xuất nấm chuyên nghiệp ở thị xã cho rằng, để sản phẩm nơi đây có sức cạnh tranh hơn trên thị trường, đã đến lúc cần tổ chức sản xuất theo hướng tập trung và tạo dựng một thương hiệu nấm cho Long Khánh. Ông Bùi Quang Trung, một nhà sản xuất nấm lớn nhất tại Long Khánh cũng cho rằng, việc sản xuất nấm phải tổ chức theo quy mô lớn, tập trung và thống nhất như hợp tác xã (HTX) hoặc một doanh nghiệp mạnh, thì mới tạo ra sản phẩm đồng bộ, có sản lượng lớn để giao dịch với khách hàng. "Trại nấm của tôi một năm cho ra thị trường vài trăm tấn, bán lẻ trong nước thì lớn nhưng khi hợp đồng xuất khẩu thì lại quá ít. Để giao dịch xuất khẩu phải có sản lượng vài ngàn tấn trở lên. Hàng đi mua gom để xuất khẩu thì không ổn định, đôi khi sẽ gặp tình trạng lúc hàng nhiều lúc hàng ít, không có thể chủ động để ký hợp đồng với khách hàng. Bên cạnh đó, chất lượng hàng hóa cũng không đảm bảo, do mỗi người sản xuất theo một cách khác nhau" - ông Trung phân tích. Ông Trung cho rằng mô hình tốt nhất của việc sản xuất nấm hàng hóa tập trung hiện nay ở Long Khánh là UBND thị xã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này với tư cách là một "đầu tàu", vì khả năng quản lý của doanh nghiệp sẽ mang lại hiệu quả cao hơn.

Ông Vũ Văn Xuyến, cán bộ Phòng Kinh tế thị xã Long Khánh cho biết, UBND thị xã cũng đã lập dự án phát triển nghề nuôi trồng nấm với quy mô lớn đến năm 2010. Hiện thị xã đang cùng với một số doanh nghiệp triển khai dự án này và xúc tiến làm thủ tục đăng ký nhãn hiệu hàng hóa cho các loại nấm nơi đây.

Vân Nam