Hiệu quả kinh tế từ cây sầu riêng

Nguồn tin: ND, 09/10/2008
Ngày cập nhật: 10/10/2008

Sầu riêng giống Dona của Công ty Phát triển công nghệ sinh học Ðồng Nai (Donatechno) được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là giống tiến bộ kỹ thuật cần được khuyến khích đầu tư từ năm 1995.

Ðến nay, sầu riêng Dona đã được trồng tại bốn tỉnh: Ðồng Nai, Lâm Ðồng, Ðác Lắc và Ðác Nông tổng cộng 6.000 ha, trong đó nhiều diện tích đã cho thu hoạch. Thương hiệu sầu riêng Dona cũng được nhiều người tiêu dùng trong nước biết đến. Công ty Donatechno đã xuất khẩu một container (khoảng 20 tấn) sang Thẩm Quyến (Trung Quốc) thăm dò thị trường, và sầu riêng Dona cạnh tranh được với các loại sầu riêng tại đây. Mặc dù vậy, sản lượng sầu riêng thương hiệu Dona hiện có rất ít không đủ đáp ứng nhu cầu tại thị trường trong nước hay nước ngoài.

Anh Nguyễn Phú Cường, Giám đốc Công ty Donatechno, cho biết, đã có hơn 5.000 nhà vườn, phần lớn là các hộ nghèo tại vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số có đời sống khó khăn, được công ty đầu tư hơn 34 tỷ đồng để chuyển sang trồng cây sầu riêng Dona. Toàn bộ vốn đầu tư chỉ tập trung cho năm thứ nhất, từ năm thứ hai trở đi vốn đầu tư cho chăm sóc, nông dân có thể tự tích lũy để đầu tư hoặc vay từ các nguồn vốn tín dụng khác. Trong suốt quá trình đầu tư công ty thường xuyên tổ chức các buổi tập huấn kỹ thuật đến trực tiếp người nông dân.

Theo đó, nhà vườn được hướng dẫn kỹ thuật canh tác mới như vun đất đá vòng trồng cây thay vì đào hố như trước; không đa canh cây sầu riêng với các loại cây phong trào như cà-phê, cao-su, điều...; không vun đất vào gốc; không tỉa bớt trái non, không bón phân và phải xử lý không để cây ra đọt non vào thời kỳ cây ra hoa đậu trái; lập sổ theo dõi ghi nhận quá trình chăm sóc tác động lên từng cá thể cây trong vườn... Công ty cũng xây dựng khu vườn mẫu 17 ha tại khu nông nghiệp công nghệ cao làm nơi đào tạo nghề cho các nhà vườn.

Sầu riêng là vua của các loại trái cây, rất khác với các loại cây thông thường, không thể "xem mặt mà bắt hình dong". Một trái sầu riêng hình thức rất chuẩn, trái đầy đặn, gai nở, có mùi thơm đặc trưng, nhưng chưa chắc đã là trái ngon, thậm chí ngay trong một trái, trong một múi và trên cùng một hạt cũng có chỗ ngon, chỗ dở.

Nguyên nhân dẫn đến chất lượng trái không đồng đều thì nhiều, nhưng chủ yếu do nhà vườn chưa thực hiện đúng quy trình chăm sóc cây, và thiếu vốn. Theo anh Mai Minh Trí, Phó trưởng phòng kỹ thuật công ty, ít nhất cũng cần đến 50 triệu đồng cho một ha để đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nước tưới... trong giai đoạn kiến thiết cơ bản và 20 triệu đồng khi vườn cây đã vào giai đoạn kinh doanh.

Mặc dù Chính phủ chỉ đạo vay 30 triệu đồng không cần thế chấp, nhưng thực tế nếu nhà vườn không có sổ đỏ hoặc sổ hồng để ngân hàng "giữ giùm" thì không có cách nào để vay. Nhà vườn thì hầu hết chỉ có hai loại giấy này có giá trị trong khi nhu cầu sản xuất không phải chỉ có hai lần. Tích cực vay còn khó vay được, huống hồ nhiều nhà vườn cũng không tha thiết vay, bởi tỷ suất lợi nhuận từ sản xuất nông nghiệp thấp, đầu tư vào nông nghiệp hệ số rủi ro cao, trong khi họ vẫn phải chịu lãi suất ngân hàng ngang với vay đầu tư vào các lĩnh vực siêu lợi nhuận.

Ðây chính là mối lo lớn nhất bởi nó vượt quá khả năng tháo gỡ của công ty. Do đó để bảo vệ thương hiệu Dona, khi thu mua sản phẩm đã đầu tư, công ty chỉ dán nhãn "Sầu riêng Dona" lên những trái của cá thể cây có sổ theo dõi, bởi đây là căn cứ để xác định chất lượng trái và thời điểm thu hoạch chính xác nhằm có kế hoạch bảo quản trái tốt nhất. Giá thị trường "Sầu riêng Dona" bao giờ cũng cao gấp hai, ba lần sầu riêng thường, hiện tại, lợi nhuận trên một ha sầu riêng Dona chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật không dưới 150 triệu đồng, nhiều vườn đạt đến 250 triệu đồng lại được bao tiêu đầu ra.

DONATECHNO đang giúp nhà vườn trồng sầu riêng thay đổi tập quán canh tác để có sản phẩm chất lượng cao, sản lượng lớn, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, từng bước thay thế sản phẩm nhập khẩu và xuất khẩu theo đơn đặt hàng. Nếu giải quyết được vấn đề vốn đầu tư cho nông dân thì việc trồng sầu riêng Dona sẽ được phổ biến đại trà, được chăm sóc đầy đủ, đúng quy trình kỹ thuật, bảo đảm chất lượng trái, thu nhập của nhà vườn được nâng lên, góp phần đáng kể vào việc cải thiện đời sống nông dân, nông thôn.

LÂM HUỆ NỮ