Thừa Thiên-Huế: Thương hiệu “chột nưa” - Tại sao không?

Nguồn tin: SGGP, 21/10/2008
Ngày cập nhật: 21/10/2008

Cùng một thửa ruộng, trồng cây nưa cho thu nhập gấp 10 lần so với trồng lúa. Ông Nguyễn Hữu Việt, cán bộ kế hoạch xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền (Thừa Thiên-Huế) khẳng định: “Hiệu quả kinh tế từ việc trồng nưa là rất cao, nhưng để nó trở thành loại cây trồng xóa đói giảm nghèo cũng như hướng phát triển kinh tế địa phương thì trước hết ngành chức năng cần tạo dựng cho nó một thương hiệu quảng bá rộng rãi để mở rộng đầu ra”.

“Con cá, chột nưa...”

Ruộng nưa xanh tốt trồng trong vòng 4 tháng cho thu nhập 7 triệu đồng/sào

Nưa thuộc họ cây môn - là cây trồng truyền thống của người dân vùng thấp trũng Thừa Thiên-Huế, dùng lấy củ, thân và lá. Quảng Thọ - địa phương có giống nưa ngon nhất - gọi nưa là cây “chột nưa”. Nưa nấu với bất cứ loại cá đồng nào cũng tạo ra một món ăn ngon. Nhà thơ Tố Hữu đã có bài thơ “Con cá, chột nưa” thể hiện sự trăn trở, tự đấu tranh với bản thân trước những cám dỗ vật chất để giữ gìn phẩm chất, khí tiết người cách mạng.

Cây nưa có từ bao giờ, đến người già nhất tại xã Quảng Thọ cũng không nhớ nổi. Xưa kia người dân nơi đây coi nưa là cây lương thực số một chống đói vào mùa mưa lũ. Kinh tế phát triển, cây nưa ngày một ít người trồng. Nông dân Phan Hữu Mị - người trồng nưa giỏi nhất xã Quảng Thọ, cho biết: “Hai năm trở lại đây, khi chột nưa - phần thân của cây nưa tước vỏ từ gốc lên đến ngọn - đem chế biến với cá đồng hay chim sẻ, thịt heo, ăn với cơm nóng hổi trở thành món ẩm thực dân dã được nhiều du khách trong và ngoài nước đến Huế ưa chuộng thì phong trào trồng nưa lấy chột ngày càng nở rộ”. Từ đó, diện tích ruộng cấy lúa hè thu trong xã được nông dân chuyển sang trồng cây nưa ngày càng tăng mạnh. Tư thương xuất hiện và họ rất thích “chột nưa” Quảng Thọ, vì người trồng ở đây quyết tâm đưa cây nưa trở thành rau sạch nên không bón chất kích thích hay phun thuốc trừ sâu.

Thoát nghèo nhờ trồng nưa

Tận dụng nguồn đất đai màu mỡ, thời gian qua, tại xã Quảng Thọ đã hình thành những vườn rau sạch cung cấp cho các huyện trong tỉnh và thành phố Huế. Tuy nhiên, do địa hình thấp trũng nên khi mưa lũ vừa về, Quảng Thọ đã biến thành “túi nước” khổng lồ khiến rau sạch theo lũ mà chết úng. Trong cái khó ló cái khôn, một số người trồng rau nhanh trí giới thiệu với tư thương về món ăn dân dã của địa phương mà thân cây nưa là nguyên liệu chính như món cá trầu kho với chột nưa, canh nưa, dưa nưa… Và, rất may, chột nưa sớm được những đầu bếp khó tính tại Huế chấp nhận và sử dụng nó như một loại rau sạch trong việc chế biến những món ăn dân dã mang đặc trưng vùng đất cố đô Huế.

Đáp ứng nhu cầu thị trường, xã Quảng Thọ mạnh dạn vận động người dân mở rộng diện tích trồng nưa. Trong vòng hai năm trở lại đây, Quảng Thọ đã trồng và bán cho tư thương hàng ngàn tấn chột nưa với giá bình quân từ 3.500đ đến 4.000đ/kg. Ông Nguyễn Hữu Việt, cán bộ kế hoạch xã Quảng Thọ cho biết, “Cùng một thửa ruộng, trồng nưa cho thu nhập gấp 15 lần so với trồng lúa mà lại ít tốn công chăm sóc. Cụ thể, một sào ruộng trồng nưa cho thu nhập từ 8 đến 9 triệu đồng, trừ chi phí lãi ròng 7 triệu đồng (đó là chưa tính đến củ và lá nưa được bà con dùng làm thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm), trong khi đó trồng lúa nếu được mùa thì lãi suất cũng chỉ đạt 500.000đ/sào ruộng”.

Với câu hỏi “vì sao địa phương không chọn cây nưa làm cây trồng xóa đói giảm nghèo - hướng phát triển kinh tế địa phương”, ông Việt trăn trở: “Hiện nay, thị trường đầu ra cho cây nưa cơ bản ổn định. Nhưng mở rộng hơn thì sẽ gặp khó khăn vì việc phân phối chột nưa vẫn theo hướng tự phát, phụ thuộc vào tư thương. Trước mắt, UBND xã Quảng Thọ chỉ mới kiến nghị cán bộ khuyến nông huyện về xã hướng dẫn bà con quy trình trồng và chăm sóc cây nưa. Về lâu dài thì phải đợi ngành chức năng mà cụ thể là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND huyện Quảng Điền nghiên cứu vạch hướng đi hợp lý cho người làm vườn, tránh tình trạng trồng tràn lan như trồng mía trước đây rồi đem đốt khi nhà máy mía đường ngừng hoạt động” .

Vũ Văn Thắng