Làng “độc” một loài rau

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 27/11/2008
Ngày cập nhật: 28/11/2008

Được thiên nhiên ưu đãi, quanh năm làng Hảo Sơn, xã Gio An, Gio Linh, tỉnh Quảng Trị không bao giờ thiếu nước. Những mạch nước ngầm trong mát phun ra từ lưng chừng núi không những là nguồn nước sạch cung cấp nước uống cho dân làng mà còn làm cho làng giàu lên từ nghề chuyên canh duy nhất một loài rau: Xà lách xoong!

Loài rau tình cờ “mến” đất

Đã bao đời nay, người dân làng Hảo Sơn không chỉ tự hào vì có nhiều cô gái đẹp, làn da trắng nõn như con suối của làng mà còn nổi tiếng bởi trồng một loài rau “độc nhất vô nhị” cung cấp cho khắp cả tỉnh Quảng Trị và các tỉnh, thành lân cận.

Người dân hái rau chở đi tiêu thụ

Làng có gần 200 hộ dân nhưng đa số sống bằng nghề trồng rau. Cây xà lách xoong không chỉ nuôi sống dân làng mà còn vực dậy nền kinh tế cho cả làng vốn nghèo đói quanh năm. “Ngày trước làng tui nghèo lắm, làng đói quanh năm. Nhưng từ khi cây rau xà lách xoong xuất hiện, nó đã đưa làng tôi từ nghèo đói đến nay hầu hết các hộ gia đình đều giàu lên”, ông Đặng Văn Hảo, người dân nơi đây cho biết.

Trước kia cũng không ai biết loài rau này hợp với mảnh đất bỏ hoang quanh năm ở đây. Rồi một ngày, khi một người dân vô tình đem dưới xuôi lên một ít rau, ăn không hết đem vứt ra bờ kênh. Không ngờ loài rau này lại “mến” đất đến lạ kỳ, nó bò lan ra cả khúc sông, len lỏi lên các vách đá có dòng nước, sống tươi tốt không cần đến bàn tay con người chăm sóc.

Người dân Hảo Sơn như bắt được “vàng”. Nhà lắm đất thì trồng nhiều, ít trồng ít, cứ thế nhờ cây rau mà kinh tế của làng ngày càng phát triển. Từ đây dân thi nhau khai hoang mở rộng diện tích. Đến nay Hảo Sơn có hơn 10ha đất trồng rau. Làng bao đời phải ra chợ gần chục cây số để mua rau nay lại trở thành “trung tâm” sản xuất rau phục vụ người dân trong tỉnh và vùng phụ cận.

Bà Nguyễn Thị Linh, người có gần 1ha đất chuyên trồng rau kể: “Loài rau thật lạ, không người chăm hay phân bón gì mà cứ xanh mượt quanh năm, hái đợt này lại ra đợt khác. Chi phí sản xuất ít mà năng suất lại cao”.

Những thửa đất hoang trước kia được dân làng khoanh lại tận dụng trồng thêm rau. Loài rau như không phụ công người, nó mọc nhanh như chạy đua với thời gian. Chỉ một thửa rau khoảng 100m2 lọt thỏm trong khe đá, mỗi tuần cũng cho cả tạ rau xanh.

Giàu lên nhờ rau

Về Hảo Sơn những ngày này màu xanh trải dài tít tắp. Những chuyến xe của dân buôn ngược xuôi tấp nập tiến vào làng để “ăn” rau đưa về chợ. Các cô gái gọi nhau í ới đi cắt rau giữa trưa cho xe kịp chở về xuôi, làm sống dậy sự nhộn nhịp cả một làng quê yên tĩnh.

Khi làng Hảo Sơn chưa trồng rau, đàn ông chủ yếu sống bằng nghề rà phá phế liệu, cạo mủ cao su thuê. Phụ nữ thì làm việc nhà, buôn bán lặt vặt. Nhưng từ khi loài rau xuất hiện, “bám” lấy làng đến kỳ lạ thì người làng quay sang chuyên trồng rau để nhập cho người dưới xuôi. Đặc biệt trong thời gian qua rau bán “chạy như tôm tươi” thì người dân nơi đây đã không ngần ngại đầu tư lớn.

Mệ (bà) Nguyễn Thị Cai, vừa nhai trầu khề khà vừa đưa tay chỉ về phía cuối bãi đất: “Truớc kia chỗ đó toàn là lau, lác và cỏ dại nhưng giờ thì rau đã phủ kín. Nhà mệ có ba khoảnh thôi, vừa có ăn hàng ngày và bán cho thương lái lấy tiền mua sắm tiện nghi trong nhà”.

Những thửa rau nhỏ, diện tích không rộng lớn như ở đồng bằng nhưng lại cho một lượng rau rất lớn. Họ chuyên canh độc nhất loài rau “mến làng” ấy chứ không trồng xen các thứ khác. Bởi nếu có trồng thì xà lách xoong sẽ lấn át làm loài kia không phát triển được, nó như “cai trị” và sống “độc quyền” nhất ở mảnh đất này.

Từ khi trồng rau chuyên canh, người làng Hảo Sơn không còn bữa đói bữa no như trước kia. Họ đã sắm được xe máy, ti vi, con cái học hành đến nơi đến chốn, đường làng được láng bê tông tận vào các ngõ hẻm. Nhiều nhà đã sắm được ô tô riêng để làm đại lý thu mua rau xanh chở về xuôi bán.

Hơn thế nữa, giờ đây cây xà lách xoong của làng không chỉ nằm ngoài chợ nữa mà nó đã vào siêu thị ở nhiều địa phương.

Lê Phi - Triều Dương