Theo các cơ quan sản xuất giống, để có lượng giống chủ động, cần thời gian chuẩn bị trước ít nhất là 1 năm.

Sau "sự cố" lúa IR 50404, hàng loạt địa phương đã khuyến cáo nông dân chuyển sang trồng các giống lúa chất lượng cao ngay trong vụ đông xuân 2008-2009.

Tuy nhiên sự thay đổi vào "phút 89" này đã tạo ra cơn sốt... đầy hỗn loạn cả về giá bán và chất lượng hạt giống.

Giá: Trăm hoa đua nở

Đó là thực tế đang làm rầu lòng hàng ngàn nông dân trồng lúa vùng ĐBSCL khi bước vào vụ đông xuân 2008-2009. Bởi trong bối cảnh việc tiêu thụ lúa hàng hoá (chủ yếu là IR 50404) đang lâm nạn giá rẻ-khó tiêu thụ thì sự "nhảy múa" giá của lúa giống như giọt nước làm tràn ly...

Do không có bước chuẩn bị nên hầu hết các cơ sở sản xuất giống từ tư nhân đến Nhà nước đều không có được lượng giống chất lượng cao đáp ứng nhu cầu thực tế. Trong khi đó, để tuân thủ lịch thời vụ, nông dân phải chấp nhận mua lúa giống với bất cứ giá nào. Tận dụng tình thế "nước đục" này, nhiều nhà cung ứng đã "béo cò" với giá bán "trăm hoa đua nở".

Kỹ sư Nguyễn Văn Thông - Phó Trưởng phòng NNPTNT huyện Tam Nông (Đồng Tháp) - cho biết, hiện giá lúa giống đã tăng thêm 15 - 30%. Đặc biệt những giống mới như: OM 4900, hay OM 6162 được "hét" đến 18.000đ/kg. Điều đáng nói ở đây là ngay cả trong hệ thống cung ứng giống do Nhà nước quản lý cũng xảy ra tình trạng chênh lệch khá cao.

Thậm chí, ngay tại cùng địa phương, giá trại giống tỉnh và huyện cũng có sự chênh lệch... không thể chấp nhận được. Thí dụ như giống đang được khuyến cáo sử dụng là VND 95- 20. Trong lúc tại Cty CP BVTV An Giang chỉ bán với giá 9.350đ/kg, thì tại Trung tâm Giống nông nghiệp Đồng Tháp bán với giá 10.200đ/kg. Trong khi cả hai đơn vị này đều ghìm giá các loại giống OM ở mức 9.000-10.000đ/kg thì tại Trại giống Tổng hợp huyện Châu Thành (Đồng Tháp) chỉ bán với giá từ 6.800 đến 7.200đ/kg.

Bất ngờ hơn là ngay cả trong trường hợp bán giá rẻ này nhà sản xuất vẫn đảm bảo được mức lãi từ 25-27%. Tuy nhiên đó vẫn chưa phải là giới hạn cuối cùng mà người nông dân phải hứng chịu. Bởi chỉ tính trong hệ thống Trạm Khuyến nông trong tỉnh, nông dân còn phải gánh thêm cái gọi là phí quản lý từ 300-500đ/kg lúa giống.

Chất lượng: Ẩn số lớn?

Lão nông Huỳnh Văn Thanh, xã Mỹ Hoà, Tháp Mười (Đồng Tháp) bộc bạch: Sau cú sốc IR 50404, nông dân tụi tui quyết làm giống xuất khẩu. Bởi tuy năng suất có thấp hơn khoảng 5 giạ/công, nhưng bù lại giá lúa xuất khẩu dễ bán, làm xong là có tiền trang trải ngay".

Đó cũng là cách nghĩ, cách làm rất thức thời của phần lớn nông dân cùng ĐBSCL sau cú "ăn đòn" với giống lúa IR 50404. Tuy nhiên thực tế cho thấy, thời gian qua, giống lúa IR 50404 chiếm tỉ trọng rất lớn trên đồng đất ĐBSCL, thậm chí có nơi chiếm đến 70% diện tích trồng lúa. Vì vậy để thoả được nhu cầu thay đổi này cần có lượng giống rất lớn.

Chỉ tính riêng ở Đồng Tháp, theo tính toán của ngành chuyên môn cần đến 30 ngàn tấn lúa giống cho vụ đông xuân 2008-2009. Trong khi đó, năng lực sản xuất của Trung tâm Giống nông nghiệp tỉnh chỉ vào khoảng 2.500-2.700 tấn/năm. Thế nhưng thực tế con số này lại thấp hơn. Bởi trong số 30 loại giống của trung tâm thì IR 50404 chiếm 10% tổng sản lượng.

Như vậy bình quân mỗi giống chỉ được khoảng 100 tấn nên chẳng khác gì "hạt muối bỏ biển". Vì vậy, phần lớn nông dân phải trông cậy vào nguồn giống do các cơ sở tư nhân hoặc tự trao đổi với nhau. Vì thế lĩnh vực vốn "nhạy cảm" này lại càng thêm "nhạy cảm" khi mà sự chấp hành lịch thời vụ đã thúc bách nông dân "xoay xở" lúa giống bằng mọi cách.

"Do vậy khả năng nông dân trả tiền thật lấy lúa chất lượng "giả" là rất lớn", với kinh nghiệm của người có trên 20 năm gắn bó với Đồng Tháp Mười, kỹ sư Nguyễn Văn Thông cảnh báo.

Trong kỹ thuật canh tác hiện đại, giống chiếm vị trí quyết định sự thành - bại của vụ lúa. Nhà nông ai cũng luôn muốn có được giống mới, khổ một nỗi đây là việc do những nhà hoạch định, nhà nghiên cứu quyết định. Và một khi họ không có được phản ứng kịp thì nông dân đành chấp nhận đối mặt một vòng quay mới không kém phần khắc nghiệt: Mua lúa giống giá cao, nhưng chất lượng lại là ẩn số lớn.

Lục Tùng

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119