Phú Yên ổn định diện tích mía đường

Nguồn tin: Nhân dân, 22/1/2009
Ngày cập nhật: 24/1/2009

Nỗi lo thiếu nguyên liệu lại đặt ra đối với các doanh nghiệp mía đường Phú Yên khi mà diện tích mía trên địa bàn lại giảm gần 10%. Các ngành của tỉnh Phú Yên và các công ty mía đường đang triển khai nhiều biện pháp để giúp người nông dân ổn định diện tích mía.

Mặc dù, trong niên vụ sản xuất 2007- 2008 vừa qua, Phú Yên có hơn 20.300 ha mía, với sản lượng mía hơn một triệu tấn mía cây nhưng các nhà máy đường chỉ thu mua đưa vào chế biến 758.780 tấn mía, sản xuất 67.056 tấn đường, chỉ bằng 82,4% niên vụ trước đó. Các nhà máy đường của tỉnh chỉ hoạt động đạt 82% công suất.

Trong khi đó về phía người trồng mía có thu nhập cũng không cao, khoảng năm, sáu triệu đồng/ha nên nhiều người đang chuyển sang trồng các loại cây khác để mong có lợi nhuận cao hơn. Theo Sở Nông nghiệp và PTNT Phú Yên, hiện nay diện tích mía của tỉnh đã giảm hơn 1.800 ha so với vụ trước, chỉ còn 18.500 ha. Niên vụ 2008 - 2009, năng suất mía của tỉnh dự kiến đạt bình quân 55 tấn/ha với sản lượng 1.018.300 tấn mía cây, giảm 30.000 tấn so với niên vụ trước.

Hiện nay các nhà máy đường của Phú Yên đang vào vụ ép 2008 - 2009. Các doanh nghiệp mía đường đề ra mục tiêu sẽ thu mua đưa vào chế biến 675.000 tấn mía, giảm gần 83.800 tấn so với vụ trước. Trong đó, Công ty cổ phần Mía đường Tuy Hòa có nhà máy với công suất 1.250 tấn/ngày sẽ thu mua chế biến 150.000 tấn và Công ty TNHH Công nghiệp KCP- Việt Nam với 2 nhà máy có công suất hơn 5.000 tấn/ngày sẽ ép 525.000 tấn mía. Như vậy, niên vụ này, các nhà máy ở Phú Yên sẽ càng thiếu nguyên liệu và có khả năng hoạt động kém hiệu quả hơn vụ trước.

Diện tích mía đang có khuynh hướng thu hẹp đang là thách thức đối với công nghiệp chế biến mía đường của Phú Yên và đặt ra cho các doanh nghiệp mía đường phải có chính sách đầu tư tích cực hơn nữa. Theo tính toán của Công ty Cổ phần Mía đường Tuy Hòa, mỗi ha mía trồng mới thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật thâm canh để có năng suất, chất lượng cao cần 15 triệu đồng. Do vậy, Công ty có chủ trương tăng suất đầu tư trồng mới cây mía từ chín triệu đồng lên 15 triệu đồng/ha, chăm sóc mía gốc từ năm triệu đồng lên tám triệu đồng/ha. Theo đó, người trồng mía sẽ được công ty cung cấp giống mía và trả lại khi thu hoạch, đồng thời cung cấp phân bón và ứng trước tiền cho bà con để có chi phí cho khâu làm đất, chăm sóc, thu hoạch.

Trưởng phòng nguyên liệu Lê Tấn Ðàm, cho biết: "Nông dân nhận đầu tư của công ty sẽ được hỗ trợ một tấn phân vi sinh, chi phí vận chuyển mía giống, phân bón đến tận ruộng, mượn giống không tính lãi; tính ra các khoản hỗ trợ này gần năm triệu đồng/ha. Mặt khác, công ty bảo hiểm mía đạt chín chữ đường, bao tiêu toàn bộ sản phẩm theo giá thị trường. "Tin tưởng với chính sách đầu tư mới này, chúng tôi sẽ "kéo" người nông dân trở lại với cây mía. Mục tiêu của công ty đặt ra, trong vụ tới phấn đấu trồng mới ít nhất 1.200 ha, cùng với diện tích mía lưu gốc hiện có khoảng 2.000 ha sẽ cơ bản đáp ứng nguyên liệu cho nhà máy".

Trong khi đó, Công ty 100% vốn nước ngoài KCP VIL đã ký hợp đồng đầu tư và tiêu thụ mía với 5.250 hộ dân trên diện tích 12.350 ha, chiếm 95% diện tích mía quy hoạch cho công ty. Theo ông R. Xu-bai Tổng giám đốc KCP VIL, ngành mía đường chịu sức ép cạnh tranh khi Việt Nam gia nhập WTO do năng suất mía quá thấp so với các nước trong khu vực. Cây mía đang kém sức cạnh tranh với các loại cây trồng khác nên cần phải nhanh chóng đưa năng suất lên 70- 80 tấn/ha thì người dân mới có lãi và yên tâm gắn bó với cây mía. Công ty hỗ trợ 500.000 đồng/ha để nông dân thay dần giống cũ và 2 triệu đồng/ha để giúp bà con bơm nước tưới cho cây mía. Bên cạnh đó, hằng năm công ty còn đầu tư hàng tỷ đồng để hỗ trợ các xã trong vùng nguyên liệu tu bổ nâng cấp hệ thống giao thông nội vùng tạo thuận lợi cho việc vận chuyển mía, giảm chi phí cho người dân.

Ở Phú Yên, diện tích trồng mía chỉ đứng sau cây lúa, nhưng việc chuyển giao tiến bộ khoa học, kỹ thuật về trồng mía cho người dân chưa ngang tầm với yêu cầu đặt ra. Hầu như toàn bộ các quy trình trồng, chăm sóc đến thu hoạch mía đều đang được người dân thực hiện thủ công. Ðây cũng là nguyên nhân dẫn đến giá thành sản xuất mía cao làm giảm lợi nhuận của người trồng mía. Hiện nay chi phí cho việc thu hoạch mía quá cao, có thời điểm lên đến 100.000 đồng/tấn làm giảm đáng kể lợi nhuận của người trồng mía. Do vậy, nhân rộng đề tài ứng dụng tiến bộ cơ giới vào canh tác mía, nhất là trong khâu thu hoạch để giảm sức lao động cho người dân và giảm chi phí cho người trồng mía cũng đang đặt ra hướng giải quyết cho các doanh nghiệp mía đường...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trần Thị Hà cho rằng: "Ðể giữ vững vùng nguyên liệu mía, các công ty mía đường cần phải mua nguyên liệu với giá bảo đảm cho nông dân có lãi 30-40%. Cây mía kém sức cạnh tranh so với các cây trồng khác có nguyên do năng suất mía nhiều năm qua vẫn giẫm chân ở mức 50 tấn/ha. Thực tế cho thấy những vùng mía có nước tưới ổn định trong tỉnh đã đạt hơn 100 tấn/ha, nông dân có lãi khá nên họ yên tâm gắn bó với cây mía. Giải quyết khâu thủy lợi đưa năng suất mía lên 70- 80 tấn/ha thì không cần mở rộng diện tích vẫn bảo đảm nguyên liệu cho nhà máy". Chủ trương phát triển mía có tưới đã được Phú Yên sớm đặt ra song việc triển khai vẫn hết sức khó khăn.

Từ năm 2002, tỉnh cho phép mỗi huyện xây dựng từ một đến hai vùng chuyên canh mía có diện tích từ 300 đến 500 ha với đầy đủ cơ sở hạ tầng bảo đảm năng suất mía đạt hơn 80 tấn/ha. Sơn Hòa là huyện sớm thực hiện chủ trương này đã xây dựng được vùng mía chuyên canh cao sản 80 ha ở thị trấn Củng Sơn và hệ thống thủy lợi sử dụng nước sau Nhà máy đường KCP để tưới cho vùng mía hơn 300 ha thuộc xã Sơn Hà.

Huyện Ðồng Xuân cũng đưa vùng mía xã Xuân Quang 1 vào dự án mía cao sản; tại đây, huyện đã đầu tư xây dựng được hai trạm bơm điện Mỏ Cày và Suối Cối cung cấp nước tưới cho 300 ha mía. Tuy nhiên, đến nay, trong vùng quy hoạch mía của tỉnh mới có 1.280 ha được tưới bằng các công trình thủy lợi. Nhìn chung việc đầu tư thủy lợi cho vùng nguyên liệu mía còn nhiều khó khăn nên năng suất mía ở Phú Yên vẫn chưa thể theo kịp mức bình quân chung của cả nước.

Có thể nói, đây là hạn chế lớn nhất ảnh hưởng đến sự ổn định diện tích mía của tỉnh. Do vậy, doanh nghiệp mía đường cần mạnh dạn phối hợp với các địa phương đầu tư phát triển thủy lợi, xem đây là khâu đột phá để phát triển bền vững vùng nguyên liệu.

NGUYÊN TRƯỜNG