Vĩnh Long: Khoai lang Mười Thới xuất ngoại

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phong, 16/02/2009
Ngày cập nhật: 20/2/2009

Mười Thới là con kinh của sông Hậu, nối từ sông Trà Mơn đi qua các xã Tân Quới, Thành Đông, Tân Thành của huyện Bình Minh (nay là huyện Bình Tân) của tỉnh Vĩnh Long. Do khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp nên khoai lang Mười Thới rất ngon.

Hồi ấy tuy chẳng có đăng ký thương hiệu, cầu chứng gì cả nhưng nghiễm nhiên khoai lang Mười Thới hay còn gọi là khoai lang Tân Quới nổi tiếng cả xứ Nam kỳ lục tỉnh, được tiêu thụ mạnh ở chợ Mỹ Tho, chợ cầu Ông Lãnh… Nhờ khoai lang Mười Thới, nông dân vùng Bắc quốc lộ 1A thuộc huyện Bình Tân tỉnh Vĩnh Long không chỉ thoát nghèo mà cuộc sống đã trở nên khấm khá.

Thăng trầm khoai lang Mười Thới

Sau ngày giải phóng, khoai lang Mười Thới góp công lớn cho bữa ăn trong hoàn cảnh đất nước thiếu lương thực. Đến năm 1980, khoai lang Mười Thới bị dẹp bỏ để lấy đất trồng lúa. Năm 90, nông dân vùng đất Mười Thới lại thấy rằng trồng khoai lời hơn trồng lúa, vậy là họ quyết tâm khôi phục nghề trồng khoai.

Diện tích trồng khoai lang tăng dần từ vài chục lên vài ngàn hécta; từ hai bên kinh Mười Thới lan rộng thành vùng chuyên canh ở các xã phía Bắc quốc lộ 1A (nay là huyện Bình Tân). Đã qua rồi cái thời bỏ mặc khoai cho đất, người nông dân bây giờ đã biết áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật cộng với kinh nghiệm bao đời qua nên năng suất khoai lang Mười Thới tăng nhanh từ 20 tạ/công lên 80 tạ/công. Với giá bán bình quân 100.000 đồng/tạ, mỗi hécta khoai bán được khoảng 60 triệu đồng, trừ các chi phí nông dân Bình Tân còn lãi từ 40 đến 50 triệu đồng/năm. Nông dân Bình Tân đã chuyển từ chuyên canh làm lúa sang làm một lúa - một khoai hay hai lúa –một khoai để tăng thu nhập.

Một điều khá đặc biệt là cây lúa sạ lại trên đất đã trồng khoai rất trúng mùa, phần lãi hàng năm của nông dân làm lúa - khoai tăng lên nên đời sống bà con nông dân xứ Bình Tân cũng ngày một khá hơn.

Xã vùng sâu Tân Hưng bây giờ đã thay đổi quá nhiều. Bộ mặt nông thôn nghèo khó, nhếch nhác của một xã vùng trũng năm trước, giờ đã rất khác. Tân Hưng khác nhờ khoai lang Mười Thới.

Vùng kinh tế mới Thành Trung ngày xưa cũng là một vùng đất nghèo, vài năm nay đời sống bà con nông dân khá lên cũng nhờ liên tiếp trúng mùa khoai lang.

Nhìn cảnh mọi người sôi nổi xuống giống khoai đã vui mắt, nhìn cảnh người dân thu hoạch còn vui hơn bởi chi chít những củ khoai lang đều đều nhau “đu tòn ten” trên dây khoai vừa được lật từ đất lên.

Vị chủ tịch xã này thông báo mấy trăm hécta khoai này chính là cánh đồng 50 triệu đồng/ha/năm theo quy hoạch của xã từ mấy năm nay.

Nghề trồng khoai ở huyện Bình Tân không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Cũng như nhiều loại nông sản khác ở đồng bằng sông Cửu Long, việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ để làm sao tránh được điệp khúc “trúng mùa thất giá” luôn là nỗi lo của người nông dân.

Mấy lần rồi, hễ năm nào bà con nông dân tăng diện tích trồng thì khoai rớt giá, tiêu thụ khó khăn, thậm chí có năm giá khoai chỉ còn phân nửa giá bình quân. Ngược lại, năm sau giảm diện tích trồng khoai thì giá lại lên cao.

Khoai lang xuất ngoại

Hai năm nay, giá khoai lang Mười Thới luôn ổn định ở mức cao. Vụ khoai năm ngoái, giá khoai từ 90 ngàn rồi tăng lên 100 ngàn và giữ ở mức 120.000 đồng/tạ. Theo bà con nông dân ở đây cho biết, đó là nhờ Hợp tác xã rau an toàn Thành Lợi ký được hợp đồng tiêu thụ ở Cần Thơ, thành phố Hồ Chí Minh và một số doanh nghiệp chế biến, trong đó có một công ty ở Khu công nghiệp Hòa Phú, Vĩnh Long xuất khoai lang chiên sang thị trường Hàn Quốc.

Thạc sĩ Võ Văn Theo, Trưởng phòng nông nghiệp huyện Bình Tân cho biết vùng chuyên canh khoai lang huyện này đã xuống giống trên 3.000ha với các giống khoai nổi tiếng lâu năm như khoai bí đỏ, khoai Dương Ngọc, khoai trắng, khoai sữa, khoai nghệ, khoai tím Nhật.

Thạc sĩ Võ Văn Theo cũng khẳng định năng suất bình quân năm nay sẽ thu hoạch trên 40 tấn/ha; thậm chí đạt trên dưới 50 tấn/ha nhờ biết cách neo vụ, kéo dài thời gian nuôi khoai dưới đất.

Trong những ngày này, về huyện Bình Tân, cây khoai lang đã trở thành đề tài thời sự. Nhiều bà con nông dân cho biết khoai lang năm nay trúng mùa lắm, tệ nhất cũng trên 60 tạ/công (36 tấn/ha). Ghe thương lái từ các nơi đổ về đậu kín các vàm sông.

Bà con nông dân chỉ cần thuê nhân công cắt dây, vỡ đất, thu gom, nhặt sạch và bốc khoai xuống ghe lấy tiền, không phải vất vả vác khoai đi tìm thị trường tiêu thụ như các năm trước. Giá khoai từ đầu vụ đến giờ luôn đứng ở mức rất cao nhờ ngoài các doanh nghiệp chế biến còn có nhiều thương lái đóng hàng xuất khẩu.

Bà Nguyễn Thị Minh Thúy ở Đồng Nai đã đóng chốt ở Bình Tân để mua khoai lang xuất sang thị trường Trung Quốc. Ông Phạm Văn Hùng ở thị xã Vĩnh Long cũng đặt trạm ở xã Thuận An huyện Bình Tân mỗi ngày thu mua khoảng 30 tấn rồi phân loại, đóng thùng xuất sang thị trường Trung Quốc.

Giống khoai tím Nhật luôn được mua với giá cao nhất trong các loại khoai ở Mười Thới (5.200 – 5.400 đồng/kg, tức trên 300.000 đồng/tạ, cao gấp 3 lần năm trước), các giống khoai khác cũng trên 200.000 đồng/tạ, gấp 2 lần vụ khoai năm 2007.

Với năng suất và giá cả như năm nay thì mỗi hécta khoai trừ chi phí còn lãi trên 100 triệu đồng. Anh Trần Văn Tư ở ấp Mỹ Tân xã Mỹ Thuận thật thà tính toán: “17 công khoai của tui trên 4 tháng rồi. Bây giờ thu hoạch cũng được nhưng tui ráng neo thêm, vừa chờ giá lên nữa mà năng suất cũng tăng thêm được vài chục tạ/công, ráng kiếm trên 200 triệu”.

Cái khó của bà con nông dân trồng khoai ở Bình Tân là thiếu nhân công. So với trồng lúa, công lao động của người trồng khoai cao gấp nhiều lần bởi trồng khoai xuất khẩu như khoai Mười Thới hiện nay phải qua nhiều công đoạn - làm đất, xuống giống, bơm tưới, chăm sóc và thu hoạch. Và, để thu hoạch mỗi hécta khoai cần cả trăm người làm cùng lúc với các công đoạn - cắt dây, vỡ đất, giựt giồng, nhặt rễ, khuân vác, vận chuyển.

Chế biến và xuất khẩu là hướng đi đúng đắn để vùng chuyên canh khoai lang Bình Tân phát triển. Tuy nhiên, sắp tới cũng cần đẩy mạnh hơn nữa việc xúc tiến thương mại, đăng ký thương hiệu, bảo quản, chế biến nhằm ổn định đầu ra lâu dài cho bà con nông dân. Và chúng tôi cũng xin gởi mơ ước của bà con nông dân vùng chuyên khoai về một ngày không xa vùng chuyên khoai này sẽ được cơ giới hóa…

NGUYỄN SAN