Mưa lũ ở miền Trung, hạt lúa nảy mầm trên… bông!

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 07/05/2009
Ngày cập nhật: 8/5/2009

Mưa to bất thường gây ngập úng rơi đúng vào thời điểm các tỉnh miền Trung chuẩn bị thu hoạch vụ lúa đông xuân. Hiện nông dân đang lâm vào tình cảnh trớ trêu: Nếu đợi lúa chín thì lúa sẽ… nảy mầm vì ngập úng lâu ngày; còn thu hoạch lúa xanh thì công gặt cao gấp 2 lần so với bình thường, trong khi giá lúa bán ra thị trường giảm 25% - 30%.

Công gặt cao, giá lúa rẻ

Ngày 4-5, theo thống kê từ Văn phòng Ban chỉ huy PCLB-TKCN các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi, mưa lũ trái vụ trong những ngày qua đã làm hàng chục ngàn héc ta hoa màu và lúa đang ở giai đoạn chuẩn bị thu hoạch bị ngập úng và đổ ngã, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới năng suất và chất lượng gạo.

Trong đó, Quảng Bình ngập hơn 4.000ha, Quảng Trị trên 100ha, Thừa Thiên - Huế trên 3.000ha bị ngập úng và 2.000ha đã thu hoạch nhưng hiện không có chỗ phơi sấy. Quảng Ngãi cũng có hơn 1.300ha lúa chưa thu hoạch bị ngập sâu và gần 3.000ha lúa vừa trổ ở các xã Đức Phong, Đức Chánh và Đức Lân thuộc huyện Mộ Đức bị mất trắng hoàn toàn.

Chị Võ Thị Hạnh, xã Thủy Châu, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên - Huế, than: “Mấy ngày trước thăm đồng thấy những bông lúa to tròn nặng hạt sắp chín vàng thì đinh ninh vụ này “trời hành, đất trả bù”. Nhưng đợt mưa lũ trái vụ mấy ngày qua đã khiến toàn bộ 6 sào đổ rạp, ngập chìm trong nước từ 0,3 - 0,5m. Bây giờ, nếu đợi lúa chín vàng (vào trung tuần tháng 5) thì hạt lúa sẽ nảy mầm do cây lúa “ngậm” nước nhiều ngày. Chiều qua tui phải chạy đôn chạy đáo thuê người gặt lúa gấp với giá 200.000đ/sào, cao gấp 2 lần so với bình thường”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, ngoài việc tiêu tốn thêm tiền công gặt, công vận chuyển, công tuốt lúa, nông dân các tỉnh miền Trung khi thu hoạch lúa non, không chỉ cho năng suất thấp mà chất lượng gạo bán ra thị trường cũng giảm từ 25% - 30% giá trị. Cụ thể, 1 sào lúa bình thường cho năng suất 3,5 tạ/sào, bán với giá 380.000đ/tạ thì lúa thu hoạch non cho năng suất 2 - 2,5 tạ/sào, bán chỉ 290.000 - 300.000đ/tạ.

Ông Nguyễn Văn Hải ở xã Đức Thạnh, huyện Mộ Đức, Quảng Ngãi cho biết, ngay từ đầu vụ thời tiết đã không thuận lợi, hơn 3 sào ruộng của ông phải gieo sạ 2 lần. Tuy nhiên, nhờ chăm sóc và đầu tư phân bón nên lúa phát triển rất tốt và ông rất kỳ vọng vào vụ này. Thế nhưng, khi chuẩn bị thu hoạch thì gặp cơn lốc vào ngày 16-4 khiến lúa ngã rạp, ít ngày sau lại mưa xối xả. Cả cánh đồng ngập chìm trong nước. Mấy hôm nay ông phải huy động vợ con ra đồng vớt từng bông lúa để cứu vãn tình thế.

Ông Hải buồn bã nói: “Năng suất lúa bây giờ chỉ bằng 1/3 so với vụ trước. May nhờ công lao động ở nhà chứ thuê nhân công thì tiền bán lúa không đủ trả”. Một số nông dân khác cho biết, mấy ngày qua thời tiết ở Quảng Ngãi có mưa nên số lúa đã gặt được không phơi, giờ lên mộng, ẩm ướt, ngả sang màu đen...

“Xanh nhà hơn già đồng”

Chiều 4-5, ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với chính quyền địa phương huy động tối đa nhân công để giúp nông dân thu hoạch lúa đang bị ngập. Riêng huyện Bình Sơn còn phải huy động nhân công và vật tư khắc phục sự cố đập dâng Trà Bồng bị vỡ.

Ông Hoàng Hữu Hè, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết, trong những ngày qua, cán bộ, chuyên viên ngành nông nghiệp đã dành thời gian nghỉ lễ 30-4 và 1-5 cũng như 2 ngày nghỉ cuối tuần về phối hợp với chính quyền địa phương vùng ngập lụt nặng thuộc các huyện Phú Vang, Phú Lộc, Hương Thủy, Quảng Điền tổ chức đấu úng cứu lúa.

Đối với các xã có diện tích lúa bị ngập lụt nặng là Vinh Thái, Phú Đa, Vinh Hà, Phú Lương thuộc huyện Phú Vang, ngành nông nghiệp đang vận động nông dân áp dụng phương châm “Xanh nhà hơn già đồng”, lúa chín đến đâu gặt ngay tới đó, tránh tình trạng hạt lại nảy mầm khi chưa thu hoạch.

Theo ông Nguyễn Ngọc Giai, Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy PCLB-TKCN tỉnh Quảng Bình, việc đấu úng cho hơn 4.000ha lúa ngập úng tại huyện Lệ Thủy cũng như hàn khẩu hệ thống đê bao trên sông Kiến Giang, trước mắt đang dựa vào kinh phí và công sức của nông dân. Hiện lãnh đạo tỉnh tiếp tục về các địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề do mưa lũ trái vụ kiểm tra tình hình để có hướng hỗ trợ cho nông dân tiếp tục thu hoạch lúa đông xuân và triển khai cày bừa chuẩn bị xuống giống cho vụ lúa hè thu.

VĂN THẮNG - ANH VINH