Khó khăn trong tiêu thụ lạc ở Nghi Lộc (Nghệ An): Nông dân chờ huyện, huyện chờ... tỉnh ?

Nguồn tin: Báo Nghệ An, 22/06/2009
Ngày cập nhật: 23/6/2009

Chúng tôi về Nghi Lộc (Nghệ An) sau vụ thu hoạch lạc, những xã vùng màu đồng đất còn để hoang, không khí trầm lắng trong nông thôn. Vào bất kỳ hộ nông dân nào cũng đều thấy lạc chất đầy sân, có hộ thì đã đóng bì, nhiều hộ chất thành đống to ở góc sân.

Theo đánh giá của ngành Nông nghiệp và qua thống kê, năng suất lạc Nghi Lộc đạt 28,5 tạ/ha, tổng sản lượng gần 12.000 tấn lạc xuân. Được mùa, thường là niềm vui vô tận của nhà nông. Nhưng nay cái quy luật tự nhiên ấy đang ngược lại vì lạc xuống giá, khó tiêu thụ. Các vụ lạc năm trước, nông dân thu hoạch lạc, tư thương mua ngay tại ruộng giá 10.000 - 12.000 đồng/kg lạc tươi. Năm nay giá lạc xuống quá thấp, đầu vụ chỉ 4.000 đồng/kg, đến nay lạc khô khén giá bán cũng chỉ 7.500 - 8.000 đồng/kg, với giá này mới chỉ bằng 2/3 của giá lạc tươi năm ngoái. Đối với nông dân Nghi Lộc, nhất là những xã vùng màu trăm sự đều nhìn vào cây lạc, từ nuôi con ăn học, sắm sanh trong gia đình... đến trả nợ, tất cả trông cậy vào củ lạc. Được biết, nhiều hộ nông dân đã mạnh dạn mua nợ ti vi, nồi cơm điện, hay bộ bàn ghế... chờ thu hoạch lạc, bán lấy tiền trả nợ. Ai ngờ năm nay không thuận buồm xuôi gió, giờ đây giá lạc rẻ rúng lại khó bán, những món nợ kia biết lấy gì để trả ? Ngược vùng bán sơn địa Lâm, Văn, Kiều đều là những xã trồng nhiều lạc, bình quân mỗi xã trồng gần 300 ha lạc, cho sản lượng thu hoạch khá nhiều. Song các xã này ở xa trung tâm, xa thị trường, nên lại càng khó tiêu thụ, lạc được tư thương mua trôi nổi và tha hồ chèn ép giá nông dân. Liệu ai giúp nông dân được ?

Ông Nguyễn Xuân Quang, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện cho hay: Đến thời điểm này, huyện cũng không giúp được gì cho nông dân, mong tỉnh có giải pháp hữu hiệu, giải phóng đầu ra cho sản phẩm lạc để nông dân bớt khổ. Nên chăng tỉnh có cơ chế tạo điều kiện đối với những công ty nông sản trước đây vẫn thường mua sản phẩm cho dân, nay tiếp tục thu mua. Tuy nhiên đi kèm theo đó là những điều kiện về vốn, kho xưởng cần được quan tâm ưu đãi.

Riêng xã Nghi Trung trồng 223 ha lạc xuân có tổng sản lượng thu hoạch 740 tấn. Ông Phan Thế Hưng- Chủ tịch UBND xã cho hay: hiện nay, nhân dân xã Nghi Trung đang vay vốn đầu tư sản xuất, kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp huyện hơn 13 tỷ đồng dư nợ. Mặc dù lạc giá thấp nhưng nông dân rất muốn bán để lấy tiền trang trải cuộc sống gia đình, lo cho con ăn học, lo đầu tư phân bón cho vụ hè thu, trả nợ vay vật tư vụ xuân... Đến nay vẫn rất ít khách mua, toàn xã mới tiêu thụ được khoảng 1/4 sản lượng lạc. Theo ông Hưng, để giải quyết đầu ra cho nông sản, Nhà nước cần tăng cường công tác quản lý chất lượng hàng nông sản, không để tư thương làm mất thương hiệu lạc Nghệ An (do bơm nước vào lạc cho tăng cân). Những năm trước đây lạc Nghệ An xuất sang Nhật, Trung Quốc rất mạnh. Nay một phần do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế, nhưng không kém phần quan trọng là phần lớn do lạc kém chất lượng, ẩm mốc nên bị đối tác đào thải. Đây là bài học quá đắt cho chúng ta, hậu quả của kiểu làm ăn không tôn trọng sự trung thực.

Hộ bà Trần Thị Tịu xóm 18 Nghi Trung trồng 5 sào lạc, thu hoạch được 1 tấn, gia đình phấn khởi lắm. Bởi năm ngoái cũng làm được 1 tấn lạc bán được ngay 15,5 triệu đồng. Năm nay giá chỉ bằng nửa, nên vui đổi thành buồn. Nhà bà đang mong có một công ty nhà nước đứng ra thu mua lạc cho dân. Hộ bà Nguyễn Thị Tâm xóm 18 là tư thương chuyên đi gom lạc trong dân nhưng cũng mong lạc lên giá để nông dân đỡ khổ và tư thương cũng dễ mua dễ bán. Những năm trước, cứ đến mùa là có khách đến rậm rịch đặt mua hàng tấn, có khi mua 10 tấn lạc nhân... Năm nay không thấy ai đến đặt hàng, gom hàng rồi trong thâm tâm khi nào cũng lo lắng, sợ giá xuống, ế ẩm không tiêu thụ được.

Dẫu biết đầu ra cho nông sản đang là bài toán khó chung trong cả nước, song hơn lúc nào hết, nông dân cần có lối thoát cho sản phẩm cũng là cho chính cuộc sống của họ. Các cấp chính quyền cần chung tay tìm giải pháp hữu hiệu, giúp nông dân qua cơn bĩ cực này.

Quỳnh Lan