Thị trường cà phê: Được giá nhưng chưa bớt lo

Nguồn tin: Báo Gia Lai, 25/09/2009
Ngày cập nhật: 28/9/2009

Tây Nguyên có trên 400 ngàn ha cà phê, chiếm trên 80% diện tích, sản lượng của cả nước; riêng tỉnh Gia Lai có trên 70 ngàn ha. Và việc giá cà phê tăng trở lại sau khi chạm đáy vào tháng 6-2009 đã thắp lên hi vọng cho hàng ngàn người dân trồng cà phê ở Gia Lai.

Những tín hiệu lạc quan

Trong phiên giao dịch (15 giờ, ngày 23-9), giá cà phê Robusta tại thị trường Luân Đôn giao tháng 11 tăng nhẹ so với ngày hôm trước với mức 1.483 USD/tấn. Và dự báo năm nay, sản lượng cà phê toàn cầu sẽ thấp hơn mức tiêu thụ 13 triệu bao nên giá cà phê có khả năng tăng cao so với năm trước. Nguyên do: Các nước có sản lượng cà phê lớn bị mất mùa hoặc già cỗi. Cũng trong những ngày gần đây, giá cà phê nhân xô ở Đak Lak, Gia Lai được thu mua mức 25.500 đồng/kg. Những thông tin trên khiến nhiều nông dân vui mừng và quyết định chưa vội bán cà phê non cho các thương lái đang tìm mua.

Hiện giá cà phê thị trường trong nước đã cao hơn thị trường thế giới. Và nhiều thương lái đang chuẩn bị cho niên vụ cà phê năm nay với tâm thế phấn khởi. Tuy nhiên, ở một khía cạnh khác, có thể giá cà phê năm nay tăng cao dẫn đến việc người dân của tỉnh ta nói chung và toàn vùng Tây Nguyên ồ ạt trồng mới cà phê. Vấn đề này rất cần sự điều tiết sát sao của cấp chủ quản. Bởi lượng nước tưới trong những năm tiếp theo dự báo trong toàn vùng Tây Nguyên sẽ bị giảm và việc thiếu nước đang là nhãn tiền. Hiện cà phê là một trong 10 loại nông sản có giá trị xuất khẩu hàng năm đạt trên 1 tỉ USD của Việt Nam. Và nước ta cũng là một trong những nước có sản lượng cà phê hàng đầu thế giới. Từ xuất khẩu cà phê, nước ta đã thu được một lượng ngoại tệ khá lớn. Cụ thể, trong 8 tháng đầu năm nay, cả nước xuất khẩu được 848 ngàn tấn cà phê, đạt kim ngạch 1,25 tỷ USD.

Nhiều mối lo

Ngay Gia Lai theo thống kê của ngành chức năng, qua nhiều đợt mưa, đã có hơn 7.000 ha cà phê bị rụng quả. Số diện tích này sẽ giảm sản lượng là không tránh khỏi. Một số nhà chuyên môn cho rằng do những năm trước giá cà phê giảm nên nhiều vườn cà phê bị “bỏ đói” dẫn đến khả năng chống chịu bệnh tật, thời tiết của cây cà phê giảm, chu kỳ khai thác bị rút ngắn.

Ngoài ra, đa số diện tích cà phê của vùng Tây Nguyên được trồng từ những năm 80 - 90 của thế kỷ trước nên nhiều diện tích đã già cỗi. Trong một hội thảo mới đây về tái canh cây cà phê được Tổng Công ty Cà phê Việt Nam tổ chức tại Gia Lai đã đưa ra nhiều cảnh báo. Đó là việc chăm sóc không hợp lý, khai thác bòn rút… đã đẩy nhiều diện tích cà phê của vùng Tây Nguyên già cỗi nhanh hơn. Theo đó, Tổng Công ty Cà phê cũng đưa ra ý kiến: Từ nay đến năm 2012, toàn vùng phải trẻ hóa được 11.000 ha cà phê và trong những năm tới phải cần những kế hoạch cụ thể để tiếp tục trẻ hóa diện tích cà phê. Nhưng, để quá trình “cải lão hoàn đồng” cho cây cà phê thành công sẽ ngốn khoản tiền khổng lồ. Và điều này là rất khó đối với nông dân nếu không có sự hỗ trợ từ nhiều phía.

Ông Võ Ngọc Hiếu - Giám đốc Công ty Cà phê tỉnh Gia Lai cho biết: “Diện tích cà phê của Công ty chúng tôi hiện có 630 ha và ước tính sản lượng trong niên vụ này đạt 1.800 tấn cà phê nhân. Số diện tích cà phê già cỗi của chúng tôi chiếm khoảng 50%. Tuy vậy, do chúng tôi chăm sóc tốt nên cà phê vẫn cho năng suất cao, nhiều vườn có đến hơn 20 tấn tươi/vụ. Nhưng việc tái canh cà phê vẫn phải suy nghĩ, tính toán ngay từ bây giờ”.

Cà phê già cỗi, giá cả không ổn định và nhiều bấp bênh khác khiến người nông dân càng sợ thành quả mà họ một nắng hai sương làm ra nhưng vẫn không hưởng trọn vẹn. Những năm trước, mùa cà phê đến cũng là mùa… người trồng cà phê bị ăn cướp! Ngay tại Gia Lai, nhiều nhà vườn lâm cảnh khóc ròng vì vườn cà phê của mình bị bọn trộm viếng thăm. Từ khi cà phê có thể thu hoạch được và ngay cả khi đem về nhà, nhiều nông dân canh cánh lo bị mất trộm. Ngành chức năng cũng đã bắt không ít vụ nhưng cũng có nhiều trường hợp bọn trộm cứ “bóng chim tăm cá”.

Dẫu vậy, với tin vui về giá cà phê trong thời gian này, hy vọng một “mùa vàng” về sản lượng, về giá sẽ đến với người nông dân của Gia Lai cũng như toàn Tây Nguyên.

Trần Hiếu - Tiến Dũng