Đồng Nai: Các loại cây trồng đang chịu tác động của biến đổi khí hậu

Nguồn tin: Báo Đồng Nai, 25/09/2009
Ngày cập nhật: 28/9/2009

Khoảng 3 năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (BĐKH), năng suất một số cây trồng ở Đồng Nai như: xoài, sầu riêng, chôm chôm, điều... liên tục giảm, khiến đời sống của nông dân gặp nhiều khó khăn. Dự báo những năm tới, thời tiết tiếp tục nóng lên, kéo theo các hệ lụy khác nên cây trồng sẽ giảm năng suất và sâu bệnh nhiều hơn...

* Trồng trọt chịu tác động lớn nhất

Tuy không phải lo lắng trước hiện tượng nước biển dâng, có thể làm mất diện tích đất canh tác, nhưng Đồng Nai vẫn chịu ảnh hưởng nặng nề của BĐKH. Cụ thể, thời tiết bất thường, sinh trưởng của cây trồng bị đảo lộn, sức đề kháng giảm, dịch bệnh xuất hiện nhiều hơn, năng suất giảm mạnh. Ông Phan Minh Báu, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN - PTNT) khẳng định: "Ba năm nay, BĐKH tác động rất lớn đến trồng trọt trong tỉnh. Bắt đầu là mưa trái mùa vào thời điểm cây điều, xoài, sầu riêng, chôm chôm... ra trái, khiến năng suất giảm từ 30 - 60%. Trên cây ngắn ngày cũng không tránh khỏi thiệt hại, vì sâu bệnh nhiều hơn và thường mang những loại virus rất khó phòng trừ như các loại bệnh: rầy nâu, vàng lùn, lùn xoắn lá trên cây lúa. Tuy chưa có tổng hợp đầy đủ, song thiệt hại do BĐKH cho trồng trọt ở Đồng Nai ước tính hàng trăm tỷ đồng/năm".

Tiến sĩ Lê Văn Hưng, Vụ Khoa học - công nghệ và môi trường (Bộ NN - PTNT) nói: "Việt Nam là một trong 5 nước trên thế giới chịu tác động nặng nề nhất của BĐKH và ngành trồng trọt bị ảnh hưởng lớn nhất. Vì trái đất nóng lên, băng tan, nước biển dâng gây ngập, nhiễm mặn những vùng ven biển, các vùng khác bị khô hạn, đồng thời lũ lụt và bão xảy ra nhiều hơn. Bên cạnh đó, chỉ cần nhiệt độ tăng từ 1 - 20C thì năng suất lúa, bắp sẽ giảm 10 - 20% và giảm 60% khi nhiệt độ tăng thêm 40C. Quá trình sản xuất hạt giống, cây giống bị đảo lộn dẫn đến thiếu hụt những giống tốt". Còn Thạc sĩ Trần Thế Tưởng, Cục Trồng trọt nhấn mạnh: "Trong điều kiện nhiệt độ tăng thêm 10C thì nhu cầu tưới nước cho cây trồng tăng 10%. Như vậy, năng lực tưới tiêu của các công trình thủy lợi hiện nay không đáp ứng nổi. Chắc chắn, thiếu nước và hạn hán sẽ xảy ra ở những vùng cao...".

Đồng Nai có hơn 300 ngàn hécta cây trồng, hệ thống thủy lợi hiện chỉ đáp ứng được khoảng 1/5 nhu cầu, trong khi có trên 60% dân số sống bằng nông nghiệp nên BĐKH sẽ ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân.

* Các giải pháp ứng phó biến đổi khí hậu

Theo kịch bản của Bộ Tài nguyên và môi trường vừa công bố, năm 2008 - 2009, BĐKH đã thể hiện khá rõ ở thời tiết như mưa lũ, bão nhiều hơn, song chỉ tập trung trong thời gian ngắn. Vì vậy, vào vụ đông - xuân lại gây ra hạn hán ở nhiều địa phương. Tiến sĩ Phan Huy Thông, Phó cục trưởng Cục Trồng trọt yêu cầu: "Để trồng trọt giảm thiểu thiệt hại và thích ứng với BĐKH, các địa phương tập trung ứng dụng KHKT vào trong sản xuất. Cụ thể, lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm cho cây lâu năm; dùng các giống mới có năng suất, chất lượng cao, chống chịu được hạn hán, ngập lụt. Đồng thời, quá trình chăm sóc cây trồng, nông dân phải triệt để thực hiện theo chương trình 3 giảm, 3 tăng nhằm hạn chế các chất thải độc hại ra môi trường, làm ảnh hưởng đến khí hậu".

Gần đây ở Đồng Nai, BĐKH ảnh hưởng đến trồng trọt khá rõ ràng. Hàng loạt các loại cây trồng bị mất mùa do thời tiết, sâu bệnh, làm hại hàng ngàn hécta cây trồng... Trước tình hình trên, thời gian qua ngành nông nghiệp đã phối hợp với các địa phương thực hiện những mô hình điểm về xử lý cho cây ra hoa nghịch vụ, cho trái sớm để tránh lúc thời tiết bất thường; lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm cho những vùng thiếu nước, mở các lớp tập huấn IPM trên các loại cây trồng cho nông dân học tập làm theo. Tuy nhiên, nông dân trong tỉnh ứng dụng những quy trình trên chưa nhiều vì còn thiếu vốn, thiếu kiến thức về kỹ thuật. Thực tế, BĐKH đang ảnh hưởng rất lớn đến cây trồng ở Đồng Nai và nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Thế nhưng, số người hiểu về vấn đề này không nhiều, vì vậy đa số vẫn đang đứng ngoài cuộc trong chiến dịch chống BĐKH.

Hương Giang