Hà Nội: Trồng nấm – Nghề làm giàu ở Minh Đức

Nguồn tin: Báo Kinh tế & Đô thị, 02/12/2009
Ngày cập nhật: 3/12/2009

Xã Minh Đức (huyện Ứng Hòa - Hà Nội) là xã đầu tiên đưa cây nấm về trồng thử nghiệm. Mới chỉ qua ba tháng triển khai, cây nấm đã “hấp dẫn” rất nhiều nông dân bởi hiệu quả kinh tế của nó mang lại. Ông Nguyễn Mạnh Khang – Chủ tịch Hội Nông dân xã Minh Đức hồ hởi: “Chỉ sang năm thôi là cả xã sẽ trồng nấm”.

Kiếm bạc triệu từ rơm rạ

Đầu tháng 9/2009, xã Minh Đức được Trung tâm hướng nghiệp dạy nghề huyện Ứng Hòa kết hợp với Trung tâm công nghệ sinh học thực vật (Viện Di truyền Nông nghiệp) triển khai lớp học trồng nấm. Lớp học đã tập huấn cho 60 hội viên nông dân trong xã. Các học viên vừa học lý thuyết vừa tiến hành triển khai trồng nấm tại nhà. Trong đó, chi hội thôn Cầu thí điểm trồng nấm rơm là chủ yếu, còn lại 5 thôn: Thần, Bùng, Nam Chính, Quan Châm, Giới Đức thực hành trồng nấm mỡ và nấm sò. Vì lớp học mới đưa vào thí điểm nên mỗi hộ tham gia trồng chỉ tận dụng diện tích sẵn có trong nhà: chuồng trại, nhà ngang, nhà kho, bờ ao, sân vườn… Hội Nông dân xã cũng tiến hành làm mô hình trình diễn ở trụ sở xã với 350 kg rơm để hội viên nông dân có chỗ thực hành bài học.

Theo ông Đinh Xuân Linh, Giám đốc Trung tâm công nghệ sinh học thực vật thì nấm mỡ thích hợp với nhiệt độ 15 - 18ºC. Diện tích cần sử dụng cho một tấn rơm rạ là 40 – 45 m², có thể trồng 3 – 6 giàn như khoai tây để tiết kiệm diện tích. Quy trình trồng cũng khá đơn giản: làm ướt rơm rạ sau đó ủ đống và đảo rơm 4 lần (trong quá trình đảo bổ sung đạm, lân cho rơm) để rơm lên men. Sau đó lên luống, cấy giống rồi phủ đất. Sau 53 – 55 ngày có thể cho thu hoạch. Thời gian thu hoạch kéo dài trong 3 tháng. Trong quá trình chăm sóc, thu hoạch chú ý giữ cho đất luôn ẩm, thoáng nhưng kín gió. Tiền giống nấm cũng không cao, chỉ vào mức 22.000 đồng/kg. Một tấn rơm rạ khô dùng 15 kg giống nấm. Theo hạch toán của Trung tâm công nghệ sinh học thực vật thì chi phí đầu tư trồng 1 tấn rơm hết 780.000 đồng. Năng suất trung bình đạt 300 kg nấm tươi/1 tấn rơm. Giá bán ở thời điểm thấp nhất cũng đạt 8.000 đồng/kg thì trừ chi phí đi cũng cho thu lãi gần 2 triệu đồng. Với giá bán 24.000 đồng như nông dân xã Minh Đức hiện nay thì có thể đạt 6 triệu đồng/1 tấn rơm rạ khô.

Ông Chu Ngọc Bích – Phó chủ tịch Hội nông dân xã Minh Đức cho biết: “Trước đây, thu hoạch xong, rơm rạ của bà con nông dân bỏ mục nát ngoài đồng ruộng, có khi còn đổ hết xuống mương gây ách tắc. Có khi bà con còn đốt rơm ngoài đồng, hai bên đường gây ô nhiễm. Tuy nhiên khi đưa cây nấm về trồng thử thì mọi phế thải nông nghiệp đều được tận dụng tối đa. Rơm rạ có thể biến thành tiền”. Ông Nguyễn Xuân Sùng, Chủ nhiệm HTX thôn Cầu cho biết: Tuy mới được giới thiệu nhưng hiện thôn Cầu đã có 30 hộ tham gia trồng thử. Vừa rồi thu hoạch lớp nấm rơm đầu tiên, kết quả rất khả quan. Rơm rạ từ chỗ bị bỏ đi giờ trở thành nguyên liệu làm ra hàng tấn thóc nên bà con rất hồ hởi. Bản thân ông Sùng là cán bộ nên thử nghiệm trước cho bà con nông dân theo. Ông trồng 3 tạ rơm khô, trừ 90.000 đồng tiền chi phí (giống, đạm, lân) ông thu được 1,5 triệu đồng. Chị Nguyễn Thị Tươi, người trồng nấm nhiều nhất thôn Cầu chia sẻ: nhà chị trồng 1 tấn rơm, trừ chi phí đi rồi còn thu được 4 triệu đồng. Sắp tới chị Tươi đăng ký trồng nấm sò.

Hướng đi mới cho nông dân

Ông Nguyễn Mạnh Khang, Chủ tịch Hội Nông dân xã Minh Đức cho biết: Minh Đức vẫn là một xã thuần nông, tỷ trọng nông nghiệp chiếm 68% tổng giá trị kinh tế của toàn xã. Diện tích đất nông nghiệp của xã là 1.400 mẫu, trong đó cây trồng chủ lực vẫn là lúa hai vụ với năng suất trung bình 220 kg/sào. Thu nhập bình quân đầu người là 8,5 triệu/người/năm. Từ năm 2003, Minh Đức tiến hành dồn điền đổi thửa. Đến nay mỗi hộ nông dân chỉ còn lại một ruộng duy nhất. Xã cũng chuyển đổi được 128 mẫu diện tích trũng sang mô hình đa canh. Ông Khang phấn khởi: “Trồng nấm cần ít vốn đầu tư nhưng lại cho thu nhập cao, phù hợp với điều kiện kinh tế của người nông dân và trở thành cây xóa đói giảm nghèo. Sau đợt thử nghiệm đầu tiên, rất nhiều bà con nông dân “mê” cây nấm và mong muốn được trồng nấm. Chỉ sang năm thôi là cả xã tiến hành trồng nấm”. Chị Nguyễn Thị Thoa, Chủ tịch Hội phụ nữ xã Minh Đức cũng cho biết: “Chị em hội viên cũng rất hào hứng muốn tham gia trồng nấm để tận dụng thời gian nông nhàn mà lại có thu nhập”.

Tuy mô hình mới manh nha nhưng vấn đề đầu ra cho sản phẩm ở đây đã khá rộng mở. Ông Nguyễn Xuân Sùng lạc quan: “Hiện nay thu hoạch được bao nhiêu là tư thương và người dân đến mua hết, không có để mà bán. Nhiều đám cưới đặt nấm trước mà còn không đủ”. Giá bán nấm rơm ở Minh Đức hiện tại chỉ vào khoảng 24.000 – 26.000 đồng/kg, trong khi thị trường Hà Nội bán với giá 60 – 80.000 đồng/kg. Trung tâm công nghệ sinh học thực vật đã cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm cho bà con. Điểm đặc biệt cây nấm được trồng và chăm sóc cẩn thận đúng quy trình nên đảm bảo về VSATTP. Ông Cao Viết Tát, Phụ trách khuyến nông của xã cho biết: “Càng tưới nước sạch thì nấm càng phát triển tốt. Nấm lại không sử dụng thuốc BVTV nên là sản phẩm siêu sạch”. Do đó, người nông dân không phải lo lắng về vấn đề tiêu thụ.

Đến nay toàn huyện Ứng Hòa có gần 10 xã tiến hành trồng nấm với diện tích ước tính 15.000 m². Từ mô hình điểm của Minh Đức, huyện đang có chủ trương nhân rộng ra nhiều xã khác. Nấm được trồng quay vòng quanh năm: mùa nóng trồng nấm rơm (từ tháng 4 - 9), mùa rét trồng nấm mỡ, nấm sò (từ tháng 9 – 4 năm sau). Sắp tới, khi triển khai rộng rãi mô hình trồng nấm, nhiều hộ gia đình đã tính đến chuyện mở rộng diện tích nhà trồng ra đồng, xây nhà kín để có thể điều chỉnh nhiệt độ cho nấm phát triển tốt. Do đó, các hộ nông dân rất mong muốn được vay vốn ưu đãi để mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao thu nhập.

Thắng Văn