Nông dân lao đao vì doanh nghiệp, đại lý cà phê vỡ nợ

Nguồn tin: Tiếng nói VN, 09/04/2010
Ngày cập nhật: 11/4/2010

Trong những ngày qua, trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, nhiều doanh nghiệp, đại lý nhận ký gửi cà phê và vay tiền của nông dân tuyên bố vỡ nợ khiến hàng trăm nông dân là chủ nợ đang rơi vào cảnh khốn khó. Tại xã Bình Thuận, thị xã Buôn Hồ, gần 80 hộ nông dân gửi đại lý Tám Loan tổng khối lượng hơn 190 tấn cà phê và cho đại lý này vay tổng số tiền khoảng 12 tỷ đồng với lãi suất từ 2% - 4%/tháng. Theo thỏa thuận giữa ông Dương Tám, chủ đại lý Tám Loan với nông dân thì người ký gửi có thể chốt giá và rút tiền ra bất cứ lúc nào. Nhưng từ trước tết Canh Dần, khi nông dân cần tiền để đầu tư tưới cà phê và trả ngân hàng, họ đến rút tiền thì chỉ nhận được lời hứa suông.

Hoảng hốt, hàng chục hộ dân đã tập trung tại đại lý hàng ngày để đòi nợ, nhưng hầu hết đành trở về tay không vì đại lý này gửi hết cà phê và tiền sang đại lý khác để hưởng chênh lệch mà không đòi được. Hơn 1 tuần nay, người dân bức xúc đòi nợ manh động hơn, họ xông vào đại lý lấy đồ đạc, vào rẫy của chủ đại lý hái tiêu hòng vớt vát chút tài sản.

Ông Nguyễn Văn Xế, Trưởng Công an xã Bình Thuận, thị xã Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk cho biết: “Cơ quan công an và Tòa án đã có buổi làm việc với bà Phạm Thị Loan. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa thấy bên Tòa án công bố, thông báo gì cho địa phương nắm. Hướng giải quyết của địa phương là can thiệp, động viên nhân dân không có những hành động quá khích”.

Tại xã Ea Ral, huyện Ea H’leo hàng chục nông dân cũng liên tục kéo đến doanh nghiệp tư nhân thương mại Hai Thận ở thôn 2, xã Ea Ral, để đòi thanh toán số cà phê mà họ ký gửi tại đây. Theo các hộ dân cho biết, do kinh doanh thua lỗ, phải lấy cà phê của dân gửi bù vào nên hiện doanh nghiệp này đang nợ khoảng 350 tấn cà phê, 6 tấn tiêu, và nợ ngân hàng hơn 4 tỉ đồng.

Tại thị trấn Ea Đrăng, huyện Ea H’leo, Công ty TNHH Hương Hiệp cũng đang rơi vào hoàn cảnh tương tự. Doanh nghiệp này còn nợ các hộ nông dân khoảng 160 tấn cà phê ký gửi, nợ ngân hàng nhiều tỉ đồng nhưng không có khả năng thanh toán. Chị Lê Thị Ngân, ở tổ 6, thị trấn Ea Đrăng, người gửi hơn 2 tấn cà phê tại doanh nghiệp Hương Hiệp nhưng đòi nhiều lần chưa nhận được tiền bức xúc cho biết: “Nhiều hôm tôi đến lấy tiền, họ bảo bây giờ không có khả năng thanh toán. Giờ họ cứ hẹn vậy thôi, cứ hẹn nay hẹn mai mà không có trả. Chúng tôi mong muốn Nhà nước, cơ quan có thẩm quyền có biện pháp giúp chúng tôi có thể lấy lại được tiền làm vốn sinh sống.”

Còn tại xã Phú Xuân, huyện Krông Năng, suốt những ngày qua, nghe tin đồn nhiều đại lý vỡ nợ, hàng trăm người dân kéo đến đại lý Phú Thiện đòi tiền cùng lúc khiến đại lý này không đủ tiền trả. Nhiều người đã manh động xông vào nhà lấy đi nhiều đồ đạc có giá trị... Krông Năng cũng là huyện có nhiều đại lý, doanh nghiệp tư nhân nhận ký gửi cà phê bị vỡ nợ phải hầu tòa.

Theo ông Nguyễn Văn Mạnh, điều tra viên Tòa án nhân dân huyện Krông Năng thì sau vụ thu hoạch cà phê, phần lớn nông hộ đều đem sản phẩm của mình ký gửi vào các đại lý và thỏa thuận khi cần tiền sẽ chốt giá thanh toán. Việc làm này dù tiềm ẩn những rủi ro nhưng nông dân không còn cách nào khác vì họ thiếu điều kiện bảo quản và giá cà phê vụ chính thường xuống thấp. Chính quyền địa phương vẫn đánh giá hiện tượng vỡ nợ cà phê ký gửi có thể xảy ra nhưng rất khó can thiệp, khuyến cáo nông dân từ đầu vì đây là giao dịch dân sự được thỏa thuận đôi bên.

Ông Nguyễn Văn Mạnh cho biết: “Thực tế thời gian qua chúng tôi cũng đã tiếp cận với rất nhiều vụ việc diễn ra trên địa bàn. Các vụ này đều có chung một điểm là trước khi vỡ nợ, các doanh nghiệp đều chứng minh mình đang làm ăn đàng hoàng, có lãi, nộp thuế đầy đủ; các cơ quan chức năng không có căn cứ để cảnh báo người dân không ký gửi cà phê vào những đơn vị này.”

Thực trạng vỡ nợ cà phê đang bộc phát ở Đắk Lắk cho thấy, người nông dân không giữ cà phê tại nhà. Điều này cũng có nghĩa là đa số cà phê niên vụ 2009-2010 đang nằm tại các đại lý và các doanh nghiệp. Các ngân hàng, các cơ quan chức năng cần giám sát chặt việc hỗ trợ lãi suất 6% để các doanh nghiệp mua tạm trữ cà phê. Nếu không giám sát chặt, rất có thể ngân sách hỗ trợ mua tạm trữ cà phê sẽ bị lợi dụng, biến thành tiền giúp các doanh nghiệp cà phê bù lỗ do đã phạm sai lầm trong sản xuất, kinh doanh. Và điều này cũng cho thấy, phải có những quy định, ràng buộc chặt chẽ đối với các doanh nghiệp kinh doanh cà phê, tránh tình trạng mạnh ai nấy làm, nhận ký gửi tràn lan mà thiếu sự giám sát cần thiết, và có thể vỡ nợ, xù nợ bất cứ lúc nào, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nông dân ký gửi sản phẩm./.

Thế Thắng