Bà Rịa - Vũng Tàu: Hạn nặng kéo dài - Cây chết khô, người kiệt sức

Nguồn tin: Báo Bà Rịa - Vũng Tàu, 08/05/2010
Ngày cập nhật: 10/5/2010

Hiện nay, nhiều vườn tiêu, cà phê của nông dân ở các huyện Châu Đức, Tân Thành, Xuyên Mộc (Bà Rịa - Vũng Tàu) đang trong tình trạng khô héo, một số vườn cây chết rụi vì khô hạn. Nông dân đã tìm mọi cách khai thác nguồn nước nhưng không đủ để cứu vườn cây.

Ngày 4-4, trên đường vào các xã Xuân Sơn, Sơn Bình, Kim Long, Quảng Thành… (huyện Châu Đức) nơi đã thiếu nước tưới cho cà phê từ hơn một tháng nay, chúng tôi chứng kiến nhiều vườn cà phê bắt đầu héo úa, có vườn cây đã chết khô. Bà con cho biết, chưa năm nào hạn hán đến sớm vậy, mấy năm trước còn nước tưới đến đợt ba, còn nay chưa hết đợt hai đã cạn kiệt. Cà phê, hồ tiêu hiện đang trong giai đoạn sinh trưởng cần nguồn nước tưới kịp thời, nhưng lại không có nước, tình trạng này kéo dài sẽ giảm năng suất không chỉ năm nay mà còn ảnh hưởng đến năm sau.

Anh Phạm Hân, ở xã Xuân Sơn cho biết, hiện hàng trăm héc ta cà phê trong xã chỉ còn trông chờ vào mưa. Lượng nước ngầm năm nay giảm khoảng 80% nên không thể đáp ứng được nhu cầu từ 500 - 600 lít/gốc/lần tưới theo chu kỳ 30 ngày tưới một lần. Nhìn 1ha tiêu trơ trọi, chị Trương Thị Yến Linh, ở thôn Hoàng Long, xã Kim Long nhẩm tính thiệt hại hơn 100 triệu đồng, chưa kể tiền phải gầy dựng lại vườn tiêu trong vụ tới. Ông Thái Văn Bình, Phó Chủ tịch xã Xuân Sơn cho biết, hiện nay các hồ đập đang thiếu nước nghiêm trọng nên Chi cục thủy nông ngưng cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp để bảo đảm nguồn nước cho sinh hoạt. Không chỉ ở Châu Đức, tại các huyện như Tân Thành, Xuyên Mộc bà con nông dân cũng đang “đứng ngồi không yên” vì đã bỏ không ít tiền để đầu tư cho vườn tiêu, cà phê. Ông Nguyễn Văn Hiếu, xã Hắc Dịch, huyện Tân Thành cho biết, bình quân 1 ha đất trồng cà phê, hồ tiêu mỗi năm nông dân phải đầu tư khoảng 30 triệu đồng tiền phân bón, chưa kể tiền nhân công. Với thời tiết nắng nóng, khô hạn khắc nghiệt như hiện nay, nông dân khó thoát khỏi cảnh trắng tay.

BR-VT có lượng mưa hàng năm từ 1.300 - 1.500mm, trong khi đó cây cà phê phát triển tốt ở những vùng có lượng mưa hàng năm từ 1.800 - 2.000 mm/năm. Vì vậy, cứ mỗi khi bước vào mùa khô là người trồng cà phê, hồ tiêu lại canh cánh nỗi lo thiếu nước tưới. Ông Nguyễn Văn Quang, ở xã Xà Bang (huyện Châu Đức) cho biết, ông có 4 ha đất trồng cà phê, thường vào tháng Giêng, tháng 2 năm nào vườn cà phê cũng thiếu nước tưới, ảnh hưởng tới sự phát triển của cây, dẫn tới năng suất chất lượng giảm sút. Để khắc phục tình trạng thiếu nước tưới vào mùa khô, ông Võ Ngọc Hiệp, xã Bàu Chinh (huyện Châu Đức) cho biết, nhiều hộ trồng tiêu, cà phê đã đầu tư khoan giếng nhưng hiện nay có khi thức trắng đêm cũng không bơm nổi vài ba khối nước.

“Những năm trước chỉ cần khoan 1 - 2 cái giếng là đủ nước để bơm tưới cho cà phê. Vậy mà năm nay bà con đã chung nhau khoan giếng sâu đến 30 - 60 mét mà lượng nước cũng chỉ đủ tưới cầm chừng. Những ngày tới nếu trời không mưa thì không những cà phê, tiêu bị chết cháy mà nông dân cũng kiệt sức vì chống hạn” - anh Phạm Hân, ở xã Xuân Sơn (huyện Châu Đức) nói.

Trước tình trạng khô hạn như hiện nay, nhiều nông dân tiết kiệm nước bằng biện pháp tưới nước nhỏ giọt bằng một ống nhỏ trên thân cây, nhờ đó hàng ngày nước được dẫn trực tiếp đến vùng rễ của từng cây. Với cách làm này tiết kiệm được từ 20 - 30% lượng nước tưới. Một số hộ khác thì dùng biện pháp tưới xoay vòng, mỗi ngày tưới vài gốc, sang ngày sau tưới thêm vài gốc khác, nhưng cách này cũng không bảo đảm vì có ngày nước rất ít, không có khả năng tưới. Theo bà con nông dân, nếu khoan giếng với độ sâu khoảng 70m trở lên thì nguồn nước sẽ dồi dào hơn. Nhưng chi phí để khoan một cái giếng mất từ 40 - 50 triệu đồng trong khi mấy năm nay, mùa màng thất bát, nhiều hộ không đủ trang trải chi phí, làm sao có điều kiện để khoan giếng. Họ chỉ biết cố gắng khắc phục qua ngày, và trông chờ vào thời tiết.

Theo quy trình tưới nước tiết kiệm cho cây cà phê do Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên đưa ra tại hội thảo “Thực trạng và giải pháp phát triển cây cà phê bền vững trên địa bàn tỉnh BR-VT”, đối với các diện tích cà phê trồng mới, trong năm đầu chỉ cần tưới 120 lít nước/gốc/lần, chu kỳ tưới 20 - 22 ngày; trong hai năm tiếp theo cũng chỉ cần tưới 240 lít nước/gốc/lần với chu kỳ 22 - 25 ngày. Đối với cà phê đã bắt đầu cho thu hoạch thì cần lượng nước khoảng 500 lít/gốc/lần và chu kỳ từ 25 - 30 ngày vẫn giúp cà phê phát triển tốt. Ngoài ra, theo nghiên cứu của các nhà khoa học những diện tích cà phê được trồng các loại cây che bóng mỗi mùa khô chỉ cần tưới ba lần thay vì năm lần như hiện nay và sẽ hạn chế đáng kể những thiệt hại nếu gặp hạn hán nặng và cho năng suất cao hơn diện tích không có cây che bóng hơn 20%.

An Nhật