An Giang: Người trồng hoa màu với nỗi lo đầu ra

Nguồn tin: Báo An Giang, 13/06/2010
Ngày cập nhật: 15/6/2010

Dẫu biết giá cả rau màu khi cao ngất ngưỡng, khi rẻ như bèo vốn là “chuyện thường ngày ở huyện” nhưng đó thật sự là nỗi lo của nông dân. Và câu chuyện nông dân ở xã Hội An (Chợ Mới - An Giang) bị lỗ nặng vụ khoai môn vừa qua một lần nữa cho thấy sự bất cập trong định hướng, quy hoạch cây trồng và xây dựng thị trường tiêu thụ cho nông sản.

Ông Trần Văn Ngọt, nông dân ấp An Thịnh (xã Hội An, Chợ Mới), có kinh nghiệm nhiều năm trồng khoai môn (còn gọi là khoai cao) và thường được người dân trong vùng đến học hỏi kỹ thuật. Vụ đông xuân vừa qua, ông Ngọt canh tác 3,5 công khoai môn, thu hoạch được hơn 14 tấn. Tuy trúng mùa nhưng ông vẫn không vui vì khoai môn bị rớt giá thê thảm. “Đầu tư vốn gần 35 triệu đồng mà bán mão cả ruộng khoai chỉ được 17 triệu đồng. Vừa lỗ vốn vừa lỗ công chăm sóc suốt 4 tháng rưỡi trời”, ông Ngọt than thở. Vụ đông xuân năm 2009, ông Ngọt chỉ canh tác 3 công khoai môn, năng suất khoảng 4 tấn/công nhưng ông bán được 96 triệu đồng nhờ khoai môn được giá 8.000 đồng/kg.

Theo nhiều người dân ở xã Hội An, ông Ngọt cũng còn may mắn khi mỗi công khoai môn cũng bán được gần 5 triệu đồng, còn đa số nông dân ở đây chỉ bán được từ 1 – 3 triệu đồng/công, thậm chí có người sợ khoai môn tiếp tục rớt giá đã bán tháo cho thương lái giá 500.000 đồng/công. Anh Văn Viết Dũng, nông dân ấp An Thịnh, tính toán: “Chi phí trồng 1 công khoai môn khoảng 8 – 9 triệu đồng nếu là đất nhà, còn nếu thuê đất thì khoảng 12 triệu đồng/công. Với tình hình giá bán khoai môn như vừa rồi, nhiều hộ đang bị lâm nợ, việc tái đầu tư sản xuất gặp rất nhiều khó khăn”. Vốn chỉ có 1 công đất nên anh Dũng chọn giải pháp trồng khoai môn trái vụ, gieo củ giống trễ hơn những hộ khác khoảng 4 tháng. Theo lời anh Dũng, tuy trồng trái vụ dễ nhiễm bệnh và năng suất thấp nhưng bù lại, giá bán thường rất cao do lượng khoai ít. Điển hình như vụ trước, 1 công khoai môn của anh chỉ thu hoạch được 2 tấn nhưng bán được 16 triệu đồng, trừ chi phí còn lời được 11 triệu đồng. Lứa khoai mới của anh đã trồng được 2 tháng và dự kiến sẽ thu hoạch sau hơn 2,5 tháng nữa.

Câu chuyện về khoai môn sẽ chẳng có gì ầm ĩ nếu như giá khoai không đột ngột tăng cao gấp 3 – 4 lần sau khi nông dân gần như đã bán hết lượng khoai cho thương lái. Với 4,5 công đất trồng khoai môn, ông Bùi Thứ chỉ bán được 26 triệu đồng trong khi vụ trước ông bán được 118 triệu đồng. Nguyên nhân giá khoai môn rớt từ 8.000 đồng xuống dưới 1.500 đồng/kg, theo ông Bùi Thứ, không phải do thị trường giảm nhu cầu tiêu thụ khoai môn mà là do các nhà máy chế biến và thương lái ép giá nông dân. “Họ cũng biết khoai môn đến kỳ thu hoạch nếu để lâu trên đồng củ sẽ dễ bị hư hỏng nên cố tình mua giá thấp. Nhiều nông dân đang cần tiền trang trải nên bán tháo với giá rẻ. Tôi cũng đoán được sau một thời gian khoai môn sẽ lên giá lại nhưng đành phải bán để trồng lại vụ mới”, ông Thứ phân tích.

Phần lớn nông dân ở Hội An chỉ sở hữu vài ba công đất nên họ chọn giải pháp trồng màu hoặc xen canh 2 màu – 1 lúa để tăng thêm lợi nhuận. Theo ông Trịnh Kinh Thính, Phó Chủ tịch UBND xã Hội An, địa phương này có diện tích trồng khoai môn rất lớn với 80 ha trong vụ đông xuân vừa qua. Tuy nhiên, do thấy khoai môn rớt giá, vụ hè thu này nông dân đã thu hẹp diện tích xuống giống chỉ còn 20 ha.

Giá khoai môn cũng như nhiều loại nông sản khác liên tục biến động một phần cũng do sự chủ quan, tự phát trồng theo phong trào của nông dân. Do đó vấn đề liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản nói chung, hoa màu nói riêng cần phải được thực hiện, nếu như muốn phát triển nông nghiệp và công nghiệp chế biến nông sản. Nếu các ngành chức năng và chính quyền địa phương đứng ra làm cầu nối liên kết giữa nông dân với các công ty chế biến theo hình thức hợp đồng thu mua sản phẩm. Từ đó, nắm bắt nhu cầu của thị trường để phân bố lại cơ cấu cây trồng hợp lý thì có thể sẽ tránh được thiệt hại cho nông dân.

NGÔ CHUẨN