Bến Tre: Thêm “lửa” cho dự án 10.000 ha ca cao

Nguồn tin: Báo Đồng Khởi, 30/06/2010
Ngày cập nhật: 1/7/2010

Dự án tổng thể phát triển 10.000 ha ca cao phục vụ cho xuất khẩu đã được thực hiện từ năm 2004, tại 66 xã của các huyện thuộc tỉnh Bến Tre như: Châu Thành, Mỏ Cày Nam, Mỏ Cày Bắc, Giồng Trôm, Bình Đại, với khoảng 11.400 hộ dân tham gia. Mục tiêu của Dự án là nâng cao và đa dạng hóa nguồn thu nhập của nông dân bền vững trên cơ sở tập huấn kỹ thuật, cung cấp cây giống tốt giúp cho nông dân sản xuất ca cao thành công. Đồng thời, hình thành các điểm sản xuất tập trung nhằm nhân rộng và đưa sản lượng lên qui mô sản xuất lớn, tạo vùng nguyên liệu ổn định phục vụ cho thị trường xuất khẩu.

Vì sao Dự án triển khai còn chậm?

Theo kế hoạch, đến năm 2010 toàn tỉnh sẽ phát triển 10.000 ha ca cao xen trong vườn dừa và vườn cây ăn trái. Tuy nhiên, việc triển khai có thể không đạt yêu cầu bởi thực tế đến nay, toàn tỉnh mới chỉ trồng đạt khoảng gần 5.000 ha. Vì sao? Theo BQL dự án ca cao Bến Tre, từ năm 2000, Bến Tre đã có diện tích trồng ca cao 190 ha, do Trường Đại học Nông lâm TP.HCM và Viện Nghiên cứu ca cao Hoa Kỳ hỗ trợ. Năm 2004, Dự án Success Alliance do Hoa Kỳ tài trợ đã trồng được 1.580 ha. Năm 2007 tỉnh đã triển khai Dự án 10.000 ha từ nguồn vốn ngân sách tỉnh, vốn dân và đến nay đã trồng được gần 5.000 ha. Hiện Bến Tre là tỉnh dẫn đầu trong lĩnh vực phát triển ca cao ở Việt Nam với gần 1.982 ha đang cho trái, năng suất đạt từ 0,5 - 1,5 tấn/ha; sản lượng hạt ca cao hiện khoảng 2.000 tấn/năm. Theo đánh giá của các nhà chuyên môn, hạt ca cao Bến Tre có hàm lượng vỏ cao > 17%. Chủ yếu dựa vào các yếu tố có giống tốt, năng suất, chất lượng cao, hàm lượng bơ đạt > 50%, kích thước hạt to, đạt loại A1 - theo tiêu chuẩn Việt Nam. Kỹ thuật sản xuất giống đúng chuẩn, được chuyên gia quốc tế đánh giá cao. Theo kế hoạch, đến cuối năm 2011, toàn tỉnh phải trồng 10.000 ha. Chỉ tiêu này rất khó thực hiện. Bởi gần 6 năm trôi qua mà dự án mới chỉ đạt gần 50% (bình quân mỗi năm chỉ trồng 500 ha). Theo đánh giá của các chuyên gia, tuy có phát triển, nhưng ngành sản xuất ca cao Bến Tre mới chỉ ở giai đoạn sơ khai, sản lượng vẫn còn thấp so với tiềm năng của tỉnh. Ngành chưa tận dụng hết cơ hội để biến ca cao thành điều kiện kinh tế có thể cải thiện mức sống người dân vùng nông thôn. Nguồn đầu tư cho ca cao rất ít, chủ yếu là từ sự tài trợ của các tổ chức quốc tế. Kinh phí đầu tư chỉ đạt 31,64% so với nhu cầu. Các giống ca cao đang phát triển hiện nay có 2 giống TD1, TD6 và một số trái của cây hạt lai có hiện tượng hạt nẩy mầm trong trái vào mùa mưa, làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng hạt. Chất lượng hạt vẫn còn tồn tại một số chỉ tiêu chưa đạt so với các nước trồng ca cao trên thế giới (độ chua còn cao). Do kinh phí hỗ trợ chưa đạt yêu cầu, nên ảnh hưởng đến công tác tập huấn, in ấn tài liệu, thông tin tuyên truyền. Nhiều hộ nông dân còn e ngại về hiệu quả trong sản xuất và thị trường tiêu thụ, chưa tham gia mặc dù điều kiện đất đai rất tốt.

Thêm “lửa” cho dự án

Để đẩy nhanh tiến độ dự án, UBND tỉnh cũng vừa có Quyết định kiện toàn BCĐ, BQL dự án, gồm 29 thành viên và giao cho ông Lê Phong Hải - Giám đốc Sở NN&PTNT làm Trưởng Ban chỉ đạo, ông Phan Văn Khổng - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư làm Trưởng Ban điều hành. Nhiệm vụ của các ban là tổ chức quản lý, chỉ đạo thực hiện dự án, chịu trách nhiệm về hiệu quả, chất lượng dự án; tham mưu giúp tỉnh về chiến lược, chính sách phát triển, nguồn kinh phí, nhân lực để hoàn thành trồng 10.000 ha ca cao.

Ngày 10-6-2010, Ban điều hành dự án cũng đã tổ chức phối hợp với các ngành, địa phương và 12 nhà cung cấp cây giống để giao ước thực hiện trong năm 2010 trồng mới từ 1.500 - 2.000 ha, với định mức 450 cây/ha, tỷ lệ sống đạt 85%. Bên cạnh nguồn vốn dự án, các địa phương cũng vận động nông dân tự lực đầu tư để cuối năm 2011, đạt 10.000 ha theo kế hoạch. Ban điều hành sẽ cung cấp đủ giống có chất lượng đạt chuẩn, như: TD3, TD8, TD11, TD10, TD5, TD14, TD7… Theo ông Phan Văn Khổng, cái mới lần này là thực hiện dự án có nhiều nhà cung ứng giống, nhiều phương thức đầu tư, công khai, minh bạch, đồng thuận, cộng đồng trách nhiệm giữa các thành viên, các cơ sở dịch vụ và nông dân. Đặc biệt, nhà cung cấp giống không chỉ chịu trách nhiệm đúng chuẩn chất cây giống, đúng giống mà đến khi cho trái, nếu giống không đúng nhà cung cấp phải khắc phục, thậm chí bồi thường. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng hiện nay là vốn. Nếu có nguồn vốn kịp thời, các huyện sẽ ký hợp đồng sớm với nhà cung cấp, giá rẻ, chất lượng đảm bảo hơn. Hiện nay mùa vụ sắp bắt đầu, nông dân Mỏ Cày Nam, Châu Thành cũng đã nhận 40.000 cây giống. Dự kiến trong tháng 7 này, các huyện sẽ đồng loạt xuống giống để kịp mùa vụ năm 2010.

Thu Huyền