Trồng cây, rau chịu hạn

Nguồn tin: Sài Gòn Giải Phóng, 20/07/2010
Ngày cập nhật: 21/7/2010

Trước và trong cơn bão số 1, khu vực miền Trung có vài cơn mưa giải hạn, nhưng sau đó nắng nóng lại tái diễn. Nông dân bất lực nhìn lúa chết cháy, vật nuôi khát nước và tìm cách vớt vát số diện tích lúa còn có thể khai thác được. Trong cái khó ló cái khôn, nhiều nông dân tìm ra những mô hình sản xuất tránh hạn, mang lại hiệu quả kinh tế.

Trồng dâu, nuôi tằm

Không thể cứ mãi đứng nhìn những thửa ruộng khô khốc, nứt nẻ để rồi than vắn, thở dài ứa nước mắt. Những hộ dân ở các xã Hành Nhân, Hành Dũng... (huyện Nghĩa Hành, Quảng Ngãi) đã quay lại tận dụng những bãi bồi ven sông Phước Giang trồng dâu nuôi tằm.

Anh Bùi Đình Lâm, thôn Bình Thành (xã Hành Nhân), kể: Lần đầu nuôi tằm, ai cũng háo hức, nên rất thận trọng từ việc hái lá, cho tằm ăn đến thay phân, chăm sóc để tằm thích nghi với thời tiết. Vụ đầu tiên, anh Lâm thu nhập được 2 triệu đồng/sào/năm (cao gấp 3 - 4 lần so với trồng mì, trồng bắp và các loại hoa màu khác).

Gặp anh Nguyễn Tấn Thanh, thôn Bình Thành, anh phấn khởi: “Mới bán được 35 kg kén, giá 75.000 đồng/kg, tăng gấp đôi so năm ngoái”. Mặc dù vậy, nguồn kén tằm ở Quảng Ngãi chưa đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. “Doanh nghiệp chúng tôi thu mua toàn bộ sản phẩm của bà con vẫn không đủ cung cấp cho các công ty, xí nghiệp lớn ở Sài Gòn, Đà Nẵng, Bình Phước và các nơi khác. Giá kén mua từ 70.000 - 85.000 đồng/kg, cao hơn nhiều so với năm ngoái. Chúng tôi đang có chính sách khuyến khích nông dân mở rộng diện tích trồng dâu nuôi tằm” - bà Nguyễn Thị Phượng, chủ doanh nghiệp tư nhân sản xuất dâu tằm tơ Minh Phượng tại Quảng Ngãi cho biết.

Đặc sản chột nưa

Băng qua những đồng lúa nứt nẻ và có nguy cơ mất trắng vì thiếu nước tưới, chúng tôi tiếp cận vùng chuyên canh cây chột nưa của HTX Quảng Thọ 2 (huyện Quảng Điền, Thừa Thiên - Huế). Anh Phan Hữu Mị không giấu niềm vui giới thiệu đặc sản chính mình làm ra: “Nưa thuộc họ cây môn (như khoai nước, khoai sọ, dọc mùng), lá cây như lá đu đủ, thân chắc khỏe. Loại cây này dễ tính nên xưa kia dân quê tôi xem đây là giống cây “cứu đói” khi thời tiết khắc nghiệt”.

Còn “chột nưa” - là thân của cây nưa tước từ gốc lên đến ngọn, được người dân sử dụng chế biến với cá đồng hay chim sẻ, thịt heo… Món dân dã này ăn với cơm nóng được nhiều du khách trong và ngoài nước đến Huế ưa chuộng. Những chân ruộng lúa hẹp, năng suất bấp bênh đã được nhiều hộ dân trong xã chuyển sang trồng cây nưa ngày càng nhiều. Nhiều người rất thích chột nưa Quảng Thọ vì không bón chất kích thích hay phun thuốc trừ sâu.

Hiện tại, HTX Quảng Thọ 2 đã mạnh dạn vận động người dân mở rộng diện tích trồng nưa. Trong vòng 2 năm trở lại đây, HTX Quảng Thọ đã trồng và bán cho tư thương hàng ngàn tấn chột nưa với giá từ 3.500 đồng đến 4.000 đồng/kg. Ông Nguyễn Hữu Việt, cán bộ kế hoạch HTX Quảng Thọ 2, cho biết: “Cùng một thửa ruộng, trồng cây nưa cho thu nhập gấp 15 lần so với trồng lúa, lại ít tốn công chăm sóc. Cụ thể, một sào đất trồng nưa, thu nhập từ 8,5 - 9 triệu đồng, trừ chi phí lãi ròng được 7 triệu đồng (chưa kể củ và lá nưa dùng làm thức ăn chăn nuôi gia súc, gia cầm), trong khi đó trồng lúa nếu được mùa, lãi ròng cũng chỉ đạt 500.000 đồng/sào ruộng".

Và rau má

Trong khi cây lúa và các loại hoa màu khác đang nguy khốn vì nắng hạn thì nông dân trồng rau má ở vựa rau Nhơn Phú (phường Nhơn Phú, TP Quy Nhơn) của Bình Định lại ăn nên làm ra. Từ đầu năm đến nay, thương lái săn “hàng” ráo riết nên diện tích trồng rau má của địa phương cũng ngày càng “phình” ra. Bất chấp nắng trưa gay gắt, ông Nguyễn Văn Hóa (KV 3, phường Nhơn Phú) cùng với 2 thành viên trong gia đình tranh thủ thu hoạch rau má để kịp giao hàng. Theo ông Hóa, so với cây lúa, cây rau má tiêu tốn ít nước hơn, không cần nhiều vốn đầu tư, chỉ đóng giếng bơm nước tại chỗ là đã có nguồn nước ổn định nhưng lại cho thu nhập cao hơn.

Ông Nguyễn Văn Đông, Chủ tịch Hội Nông dân phường Nhơn Phú, cho biết: “Hiện mỗi ngày nông dân Nhơn Phú hái bán khoảng 10 tấn rau má cho thương lái chở đi tiêu thụ trong và ngoài tỉnh...”. Với giá 3.500 đồng/kg, mỗi lứa người nông dân có thể thu trung bình 500 kg/sào, 8 lứa/năm và sẽ thu nhập được 14,7 triệu đồng/sào, cao ngất ngưởng so với thâm canh các loại cây trồng khác trên cùng một diện tích".

H.MINH - H.TRỌNG - V.THẮNG