Lợi ích của trồng lúa sạch

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 30/07/2010
Ngày cập nhật: 31/7/2010

Giữa tháng 7-2010, Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng và Công ty Cổ phần Gentraco đã phối hợp tổ chức lễ trao chứng nhận Global GAP cho HTX lúa - tôm Hòa Lời và công bố sản phẩm gạo sạch Ngọc Đồng. Nông dân HTX Hòa Lời (huyện Mỹ Xuyên, Sóc Trăng) đã bán lúa với giá 7.800 đ/kg, cao gần gấp 2 lần so với lúa thường. Điều quan trọng là sản phẩm của họ đã được Công ty Gentraco hỗ trợ tạo ra sản phẩm gạo sạch có thương hiệu.

* Liên kết để khắc phục manh mún

Được biết trong vụ sản xuất vừa qua, HTX lúa - tôm Hòa Lời, với 12 hộ đã liên kết sản xuất 20 ha lúa Global GAP, năng suất bình quân 5,2 tấn/ha, sản lượng 104 tấn. Giá bán chưa có chứng nhận đạt tiêu chuẩn Global GAP 6.500 đ/kg; giá bán có chứng nhận đạt tiêu chuẩn Global GAP 7.800 đ/kg; giá trị tăng thêm bình quân 6.760.000 đ/ha. Đây là phần thưởng xứng đáng cho nông dân HTX Hòa Lời. Để nhận được phần thưởng này, họ đã tuân thủ hệ thống quản lý sản xuất theo tiêu chuẩn Global GAP cho mỗi nông trại: Xây dựng nhà vệ sinh tự hoại và bồn rửa tay, nhà kho chứa phân, thuốc bảo vệ thực vật, hệ thống nước sạch phục vụ cho sinh hoạt của gia đình; bảng hiệu cảnh báo: bao gồm các cảnh báo, ruộng đã phun thuốc bảo vệ thực vật, kho chứa phân, thuốc bảo vệ thực vật, khu vực tiêu hủy bao bì thuốc bảo vệ thực vật... Nói một cách nôm na, đây là 12 nông dân đầu tiên ở Sóc Trăng có ghi nhật ký trên ruộng lúa. Đây là một xu hướng mà Bộ NN&PTNT đang phát động nông dân ĐBSCL áp dụng. Trong lĩnh vực sản xuất nông sản, Global GAP là tiêu chuẩn đòi hỏi cao nhất hiện nay. Áp dụng mô hình này phải đảm bảo 4 tiêu chí cơ bản: an toàn cho người tiêu dùng, người lao động, bảo vệ môi trường và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm.

Tiềm năng sản xuất, chế biến nông sản của ĐBSCL rất lớn. Nhưng hàng nông sản trong vùng đang đối mặt với áp lực rất lớn. Rào cản thương mại, kỹ thuật các nhà nhập khẩu dựng lên ngày càng nhiều. Hiện nay, các nhà nhập khẩu và người tiêu dùng đều quan tâm đến an toàn thực phẩm, thì việc nông sản trong vùng áp dụng mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn toàn cầu Global GAP dần trở thành xu hướng tất yếu. “Song áp dụng được quy trình đạt chuẩn Global GAP thực sự không dễ dàng đối với nông sản. Hạn chế lớn nhất đối với nông dân là đất sản xuất còn manh mún, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, phân tán... Quy mô sản xuất phù hợp như HTX, trang trại còn rất ít; quy trình kỹ thuật lại chưa đồng nhất giữa các địa phương. Nhưng tồn tại lớn nhất là nông dân chưa có ý thức rõ ràng về vệ sinh an toàn thực phẩm; thay đổi tập quán sản xuất truyền thống là rất khó khăn. Hầu hết nông dân không có thói quen ghi chép nhật ký; sử dụng thuốc bảo vệ thực vật chưa an toàn” - ông Trần Thanh Phong, Phó Tổng giám đốc Công ty SGS Việt Nam TNHH nhận định. Việc nông dân HTX Hòa Lời được học hỏi và tuân thủ tính kỷ luật, cộng đồng, khả năng làm việc hiệu quả cao theo nhóm đã giúp họ đạt được chứng nhận Global GAP.

* Tăng chuỗi giá trị

Gắn liền với sản xuất Global GAP của Hòa Lời là sản phẩm gạo Ngọc Đồng. “Ngọc Đồng” là kết quả của mối liên kết 4 nhà giữa Công ty Gentraco; các kỹ sư lai tạo giống lúa thơm hạt dài của Sóc Trăng; nông dân HTX Hòa Lời, huyện Mỹ Xuyên, lãnh đạo Sở NN&PTNT Sóc Trăng nỗ lực hỗ trợ cho cánh đồng Ngọc Đồng đạt tiêu chuẩn quốc tế về thực hành nông nghiệp tốt. Gạo “Ngọc Đồng” được chế biến và đóng gói theo quy trình chế biến gạo an toàn HACCP và hệ thống quản lý ISO 9001:2008 của Gentraco. Hệ thống các tiêu chuẩn này đảm bảo an toàn sức khỏe cho người sản xuất, người tiêu dùng và thân thiện với môi trường. Công ty Gentraco hy vọng tới đây, không chỉ là 12 hộ với 20 ha, mà con số này có thể tăng lên rất nhiều lần. Dự kiến trong vụ kế tiếp của năm 2010, diện tích đăng ký tham gia HTX lúa - tôm Hòa Lời để sản xuất lúa theo tiêu chuẩn Global GAP là 50 ha, tăng 100% so với vụ mùa năm 2009. Gentraco và Hòa Lời sẽ cùng hợp tác thành lập liên minh sản xuất gạo chất lượng cao, liên minh này được sự hỗ trợ tích cực của Sở NN&PTNT Sóc Trăng. Trên nền tảng đó, liên minh có thể xây dựng mô hình chuẩn trong liên kết 4 nhà, tạo sự vững chắc trong sự hợp tác của các mối quan hệ: Nhà nước - nhà khoa học - nhà nông - nhà doanh nghiệp.

Công ty Gentraco cho biết: Sản phẩm sẽ được bán tại chuỗi cửa hàng Đại Khánh thuộc Gentraco, hệ thống các siêu thị Maximark, Co.opMart, Big C. Thời gian tới, sẽ tiếp tục mở rộng kênh phân phối gạo “Ngọc Đồng” đến các hệ thống Metro hay các chuỗi siêu thị khác trong nước. Tại nước ngoài, công ty sẽ chào bán sản phẩm tại chuỗi siêu thị tập đoàn Orient Merchant của Úc và một số nhà cung ứng gạo đầu mối vào thị trường Mỹ, châu Âu, châu Á. Với sản lượng đủ lớn vào các vụ mùa kế tiếp, khả năng vào được những thị trường cao cấp này là hoàn toàn khả thi. Tiến sĩ Phạm Văn Dư, Cục phó Cục Trồng trọt, đánh giá: Sự gắn kết, hợp tác giữa Công ty Gentraco với HXT Hòa Lời là một điển hình sinh động gia tăng chuỗi giá trị và thu nhập của nông dân; tạo tiền đề xây dựng thương hiệu gạo Việt Nam ở thị trường có nhu cầu gạo chất lượng cao.

Với chứng nhận Global GAP, sản phẩm dễ xâm nhập thị trường khó tính, được xem như giấy thông hành xuất vào thị trường cấp cao như Mỹ, Úc và châu Âu. Bộ NN&PTNT xác định: Cần giúp nông dân mở rộng thực hiện ghi chép sổ tay sản xuất lúa theo hướng VietGAP. Cố gắng giới thiệu ra thị trường nội địa và thế giới gạo sản xuất theo GAP của Việt Nam trong vài năm tới với sản lượng lớn.

VĨNH TƯỜNG