Sa mạc chiếm đến 1/3 diện tích bề mặt Trái Đất và đang tiếp tục mở rộng. Tận dụng diện tích này để canh tác nông nghiệp sẽ giải quyết được nhu cầu lương thực cho hàng chục triệu người.

Nuôi cá...

Ý tưởng phát triển nghề nuôi trồng thuỷ sản trong sa mạc bắt đầu xuất hiện ở Israel từ những năm 1980. Phải mất nhiều năm, chính phủ và các nhà khoa học mới thuyết phục được người dân cùng hợp tác vì khi đó, rất ít người tin rằng kế hoạch này có thể thành công.

Các tầng ngậm nước thường nằm ở độ sâu khá lớn, khoảng 900 m. Nhưng sau khi được phát hiện và khoan thăm dò, nước sẽ tự dâng lên cao bằng mực nước biển. Các nhà khoa học Israel đã thiết kế một hệ thống bơm hiệu quả để đưa nước từ độ sâu khoảng 270 m lên các ao cá đào sẵn.

Nguồn nước địa nhiệt khai thác từ các tầng ngậm nước sâu bên dưới bề mặt cát, với những đặc tính tuyệt vời như độ mặn chỉ bằng 1/10 nước biển, không hề ô nhiễm và nhiệt độ trung bình luôn ở mức 37 độ C.

Với nguồn nước này, người ta có thể nuôi rất nhiều loại cá, nhưng phổ biến nhất ở đây là cá rô phi, cá vược, cá chẽm. Nước ấm và sạch nên cá ít bệnh và lớn rất nhanh, nông dân mất ít công chăm sóc.

Một lợi ích khác của việc nuôi cá trong sa mạc là mỗi lần thay nước cho ao, người nông dân có thể sử dụng luôn nước đó để tưới cho các loại cây trồng. Chất thải hữu cơ của cá là nguồn phân bón tự nhiên có giá trị, giúp thay thế bớt một phần phân hoá học. Đây là giải pháp rất có ý nghĩa đối với một đất nước đất đai khô cằn, nhiều sa mạc, ít nguồn nước như Israel.

Với hệ thống liên hoàn này, các tỉnh phía nam Israel không những đã giải quyết công ăn việc làm cho người dân mà còn có trong tay một phương án hiệu quả giúp phủ xanh đất trống, chặn đứng nguy cơ xâm lấn của cát.

Hàng loạt ao cá, đi cùng các vườn ôliu, jojoba, cà chua, dưa hấu đang trải dài trên vùng cát trắng. Quy trình này đã được chuyển giao cho một số quốc gia có tỷ lệ sa mạc cao trên thế giới như Tanzania, Ấn Độ, Trung Quốc.

... và trồng cây trên sa mạc

Một ý tưởng biến sa mạc thành trang trại khác do kỹ sư chiếu sáng người Anh Charlie Paton khởi xướng, hiện đang được triển khai thí điểm ở đảo Canary, Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất và Oman.

Lợi dụng một đặc điểm chung của nhiều sa mạc lớn là nằm ven biển, Paton cho xây dựng các khu nhà kính để lấy nước từ biển qua hệ thống bơm hoặc lợi dụng lực hấp dẫn tự nhiên, ngọt hóa và dùng tưới cây. Nước biển nhỏ giọt qua các lưới dạng tổ ong trên mảng tường phía trước nhà kính, bốc hơi, làm mát và tạo độ ẩm cho không khí bên trong. Không khí khi di chuyển qua phía bên kia nhà kính sẽ ấm lên và mang nhiều hơi ẩm hơn.

Ở đây, nó sẽ được làm bão hòa và ngưng tụ để trở thành nước ngọt, tích trữ vào các bể ngầm. Chi phí xây dựng nhà kính theo mô hình này chỉ vào khoảng 54 đô la/m2, có thể dùng để trồng nhiều loại rau màu như xà lách, cà chua ngay trên các vùng sa mạc khô cằn nhất. Mô hình này vừa biến các vùng đất chết thành đất canh tác, vừa tận dụng được nước biển làm nước tưới mà không cần xây dựng các nhà máy khử mặn nước tốn kém.

Đây là ý tưởng được giới khoa học và các nhà quản lý rất hoan nghênh, vì hiện 70% lượng nước ngọt sử dụng trên toàn thế giới là cho mục đích canh tác, và trong 20 năm nữa, khủng hoảng thiếu nước sẽ xảy ra ở nhiều nơi, trong khi nhu cầu về nông sản tiếp tục tăng lên.

Hương Tiên

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119