“Bà đỡ” giúp nông dân làm giàu

Nguồn tin: SGGP, 1/3/2006
Ngày cập nhật: 6/3/2006

Trung tâm huấn luyện ngắn hạn phát triển kinh tế nông thôn Việt Nam (thuộc Bộ NN-PTNT) đặt tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Tại đây, các học viên là nông dân tự nguyện dự các khóa đào tạo học nghề trồng nấm, trồng măng, ươm nhân cây giống, nuôi thả ba ba, cá và ếch…

Lớp dạy làm “nông dân” làm giàu

Là bộ đội Trường Sơn xuất ngũ, anh Nguyễn Văn Hưởng trở về quê - huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Từ các nguồn vốn vay mượn, anh mua lại toàn bộ cơ ngơi và lao động của Trạm máy kéo Yên Mô – một đơn vị làm ăn thua lỗ - rồi phối hợp với “Chương trình tự nguyện đưa tiến bộ khoa học vào hộ nông dân” (do các nhà khoa học trong nước tự nguyện tham gia chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật trong nông nghiệp cho nông dân – gọi tắt là chương trình) để xây dựng thành Trung tâm huấn luyện ngắn hạn phát triển kinh tế nông dân Việt Nam với mục đích giúp nông dân áp dụng những tiến bộ khoa học kỹ thuật trên đồng ruộng và chăn nuôi.

Sau mỗi khóa học, học viên được trang bị đầy đủ kiến thức về những cây trồng, vật nuôi có năng suất cao mà họ lựa chọn theo học, đặc biệt là kỹ năng khai thác có hiệu quả mô hình vườn-ao-chuồng. Mỗi khóa học tại trung tâm chỉ kéo dài khoảng 5-10 ngày. Sau đó, các học viên phải thi để lấy chứng chỉ tốt nghiệp. Có chứng chỉ này, người nông dân mới được doanh nghiệp cấp giống và ký hợp đồng thường xuyên thu mua lại sản phẩm theo giá thỏa thuận.

Doanh nghiệp và nông dân cùng phát đạt

Mô hình nuôi ếch Nhật Bản được nhiều học viên đặc biệt quan tâm. Trung tâm đã thử nghiệm dùng đèn điện thắp sáng ban đêm thu hút côn trùng từ đồng ruộng bay về làm tăng thêm nguồn thức ăn cho ếch. Ếch Nhật chỉ sau 70-80 ngày đã cho thu hoạch, giá bán khoảng trên 45.000 đồng/kg. Anh Hưởng cho biết, thời gian nuôi ếch Nhật Bản chỉ bằng 1/2 nuôi ếch trong nước, một năm có thể cho thu hoạch tới 4 lứa. Nhờ kết hợp tạo thêm nguồn thức ăn côn trùng đã gúp giảm 1/3 lượng thức ăn công nghiệp. Theo tính toán, một hécta nuôi thả ếch thương phẩm cho thu nhập trên 300 triệu đồng/năm.

Việc mạnh dạn tiếp thu tiến bộ khoa học áp dụng vào sản xuất đã được các cấp chính quyền cũng như bà con nông dân đánh giá rất cao. Ông Đỗ Ngọc Hồng, đội 15, Nông trường Sao Vàng, tỉnh Thanh Hóa, một học viên của trung tâm cho biết: “Lúc đầu tiếp cận với nghề mới này chúng tôi cũng sợ gặp rủi ro. Nhưng qua thực tế, chỉ với một cái lồng nhỏ khoảng 5 đến 7 mét vuông, sau 3 tháng đã thu lãi trên 1 triệu đồng.

Nếu chủ động nguồn vốn từ 5 đến 10 triệu đồng đầu tư cho ếch giống thì mỗi năm trừ chi phí vẫn cho thu lãi khoảng 300 triệu đồng/hécta”. Từ những khóa học ở trung tâm hàng nghìn hộ nông dân ở các tỉnh phía Bắc đã thoát nghèo sau khi nuôi ếch, ba ba, trồng điềm trúc lấy măng, trồng hoa xuất khẩu…

Một điểm khác biệt là trung tâm còn huấn luyện cho nông dân cách phát triển chăn nuôi bền vững. Trong đó, quan trọng nhất là vệ sinh môi trường.Với mô hình nuôi ba ba, trung tâm đã hướng dẫn học viên tránh dịch bệnh cho ba ba bằng việc kết hợp nuôi ba ba với việc thả cá quả (cá lóc), lươn và nuôi ốc nhồi. Ngoài ra, trên mặt ao còn thả bèo tây, có tác dụng làm sạch mặt nước nhờ bộ rễ thu hút những tạp chất trong nước. Nhiều học viên theo học các khóa ngắn hạn ở trung tâm đã về triển khai mô hình nuôi thả ếch Nhật, dùng đèn bẫy thức ăn côn trùng và kết hợp nuôi ốc, thả cá quả trong các ao chăn nuôi cho thu nhập cao.

Được thành lập từ tháng 2-2002, đến nay trung tâm đã mở được 28 khóa huấn luyện trồng trọt, chăn nuôi với trên 1.500 nông dân tham gia. Sau khóa học, số nông dân này trở về địa phương, phổ biến những kỹ thuật đã được học cho bà con trong làng, trong xã. Họ trở thành những cánh tay nối dài của trung tâm trong việc đưa tiến bộ khoa học vào sản xuất nông nghiệp.

Năm 2006, trung tâm tiếp tục nhân rộng mô hình của mình sang nước bạn Lào, cung cấp giống và cử cán bộ kỹ thuật sang Lào xây dựng vườn trồng hoa xuất khẩu diện tích 10 ha, cùng 50 ha rừng trồng điềm trúc lấy măng và trại sản xuất giống ếch, ba ba… và chuyển giao kỹ thuật cho bạn. Theo Giáo sư Nguyễn Lân Dũng, chủ nhiệm chương trình “Tự nguyện đưa tiến bộ KHKT vào hộ nông dân”: “Để có được kết quả cao như vậy, không ai khác doanh nghiệp và nhà khoa học phải giữ vai trò là “bà đỡ” trong việc giúp nông dân từ khâu hướng dẫn kỹ thuật, cung cấp giống và tiêu thụ sản phẩm”.

TRẦN ĐỨC QUANG