Cây "ném" lên máy bay

Nguồn tin: Nông Nghiệp VN, 06/01/2011
Ngày cập nhật: 7/1/2011

Câu chuyện cây ném thôn Đông Dương hàng ngày được đưa lên máy bay vào TP. HCM, ra thủ đô Hà Nội bán cho khách hàng đang là thời sự của vùng đất cát trắng xã Hải Dương, huyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Xưa nay chưa ai dám nghĩ đưa ném cây đi bán bằng máy bay vậy mà giờ là có thật.

Làm nhẹ, lãi cao

Nhân chuyến vào công tác ở TP. HCM, tôi được người bạn giới thiệu món ăn rất dân dã đó là cháo bột gạo (bột gạo được nhồi lại rồi xắt nhỏ thành từng con bằng chiếc đũa, dài chừng 10 cm) cá lóc nấu ném. Món ăn này nguyên là đặc sản của Quảng Trị, theo chân người lao động du nhập vào thành phố. Bà chủ quán đặt bát cháo nóng hổi xuống bàn cho khách rồi thêm vài thìa ném tươi vào bát. Mùi ném lá tươi từ bát cháo tỏa hương thơm phức. Chủ quán cháo kể những cây ném trong bát cháo ấy được đưa từ thôn Đông Dương vào. Mỗi ngày, cây ném lá tươi được tư thương đóng kiện cho lên máy bay rồi vào TP. HCM tiêu thụ.

Trở về thôn Đông Dương, ông Phan Văn Quang - Chủ nhiệm HTX Đông Dương, cho biết điều kiện tự nhiên ở đây rất thuận lợi cho việc trồng ném. Cây ném ở Đông Dương thường thơm hơn ném các nơi khác, cây cao, lá ít xốp, nhiều người thích. Đến khi ném già lấy củ thì củ ném cũng lớn hơn so với trồng ở các vùng khác nhiều. Tuy nhiên, trước đây cây ném ở Đông Dương chỉ bán ở chợ xã, khu vực. Ném vẫn chưa có đầu ra tiêu thụ, thậm chí nhiều lúc người ta bỏ quên nó.

Cách đây bốn năm, một số người trồng ném trong thôn mang ném cây ra chợ tỉnh lỵ Đông Hà chào hàng. Thấy ném Đông Dương ngon nên tư thương đưa ô tô về tận nơi sản xuất để thu mua. Cho đến bây giờ, cây ném Đông Dương không chỉ được tiêu thụ ở tỉnh Quảng Trị mà còn vào đến TP. HCM, ra Hà Nội... Một số tư thương ở Huế ra Đông Dương mua ném rồi đóng kiện gửi lên máy bay vào bán lại ở TP. HCM. Chuyện cây ném trở thành hàng hoá được lên máy bay thực sự kích thích ham muốn đổi đời của bao phận người trên vùng cát trắng.

Dẫn chúng tôi đi thăm ruộng trồng ném, ông Quang cho biết trồng cây ném rất dễ, đầu tư mỗi ha ném hết 4 đến 5 triệu đồng, kể cả tiền giống và phân bón. Một vụ trồng ném có thời gian 4 tháng. Song khi cây ném lên 2 tháng thì đã cho thu hoạch để bán ném cây, người trồng ném sớm thu được tiền. Công chăm sóc ném cũng nhẹ nhàng, cần tập trung cho thời kỳ đầu với phân bón là lân và tro bếp để ném được chắc cây. Nếu lấy ném củ thì đợi cuối mùa, khi cây ném khô sẽ thu hoạch lấy củ bán giống.

Toàn thôn Đông Dương có 74 hộ gia đình trồng ném trên tổng diện tích 11 ha, gia đình trồng nhiều nhất 3 sào. Thời điểm đầu mùa, mỗi kg ném cây có giá 18.000 đồng. Vào chính vụ giá ném cây xuống còn 10.000 đồng. Ông Quang tính toán, một ha ném mỗi mùa thu hoạch đến 70 triệu đồng, trong đó chi phí chỉ hết 4 đến 5 triệu đồng. Trồng ném lãi hơn hai lần trồng lúa mà công sức lại nhẹ nhàng hơn làm lúa rất nhiều.

Cây trồng trọng điểm

Rõ ràng, trồng cây ném đã cho người nông dân Đông Dương thu nhập đáng kể. Chuyện phát triển cây ném trở thành cây hàng hoá được đưa vào chương trình trọng điểm phát triển kinh tế của HTX Đông Dương. Ông Trần Văn Hùng, một nông dân cho biết trồng ném thời gian ngắn, hiệu quả kinh tế cao. Sau khi thu hoạch ném trên cùng diện tích đất ấy nông dân còn trồng được nhiều vụ rau màu nữa. Cụ thể, từ tháng 1 đến tháng 4 trồng ngò, đậu. Tháng 5 trồng ngô, lạc xen. Tháng 6 trồng ném trái vụ đến tháng 9 thu hoạch. Tháng 9 đến tháng 12 trồng rau màu bán Tết Nguyên đán.

Theo ông Phan Văn Quang - Chủ nhiệm HTX Đông Dương, huyện Hải Lăng đang tìm mọi cách giúp nông dân phát triển mô hình trồng ném sạch và rau sạch. Trước hết, HTX đã thành lập tổ hợp tác để có cơ sở pháp lý ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Dự kiến diện tích đất trồng ném sẽ tăng lên 100 ha vào năm 2015. Quỹ đất ở HTX còn nhiều nên dễ có điều kiện giúp nông dân thực hiện. Để phát triển cây ném lên quy mô lớn, HTX Đông Dương đã đầu tư cơ sở hạ tầng cho vùng trồng ném, như đấu nối đường dây diện, xây cống thoát nước, giếng khoan tưới nước cho ném, hệ thống phun nước... rất đồng bộ.

Ông Nguyễn Giáp - Trưởng phòng NN-PTNT huyện Hải Lăng cho biết huyện đã tập huấn cho bà con về cách trồng ném để tăng thu nhập. Phát triển cây ném ở Đông Dương có ý nghĩa không những giải quyết được việc làm cho lao động nông thôn, tăng thu nhập đáng kể nhằm cải thiện kinh tế hộ gia đình, mà còn làm tiền đề để xây dựng thương hiệu cho sản phẩm ném Đông Dương ngày càng trở thành một loại thực phẩm gia vị không thể thiếu được trong bữa ăn của mọi người, nhất là cháo bột cá lóc nấu ném.

L.Q.HUY