Quảng Nam: Ứng dụng quy trình thâm canh mới cho đậu phụng

Nguồn tin: Báo Quảng Nam, 09/06/2011
Ngày cập nhật: 10/6/2011

Sáu năm trở lại đây, bệnh héo rũ liên tục hoành hành khiến hàng loạt diện tích đậu phụng trên địa bàn tỉnh Quảng Nam bị thất thu nghiêm trọng. Để giảm thiểu thiệt hại cho nhà nông, ngành nông nghiệp tỉnh đã tập trung nghiên cứu, ứng dụng thành công quy trình thâm canh mới mang tính tổng hợp...

Lao đao vì bệnh héo rũ

Ông Võ Văn Nghi, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông - khuyến ngư tỉnh Quảng Nam cho biết, hiện nay tỉnh có khoảng 12 nghìn héc ta đất chuyên canh đậu phụng. Đây là địa phương có diện tích trồng đậu phụng lớn nhất khu vực duyên hải Nam Trung Bộ. Theo Viện Cây lương thực - thực phẩm, tiềm năng diện tích canh tác đậu phụng của Quảng Nam có thể mở rộng lên đến 20 nghìn héc ta nhờ công tác chuyển đổi cơ cấu cây trồng đang được đẩy mạnh, nhất là đối với những chân ruộng sản xuất lúa bấp bênh nguồn nước tưới, cho hiệu quả kinh tế thấp.

Nhờ ứng dụng quy trình thâm canh tổng hợp, vụ đông xuân vừa qua năng suất đậu phụng của bà Võ Thị Phong (thôn Hưng Lộc, xã Bình Định Nam) tăng gấp đôi so với vụ trước. Ảnh: VĂN SỰ

Tuy nhiên, điều đáng nói là mặc dù đất không nghèo dinh dưỡng, khả năng đầu tư và kỹ thuật chăm sóc của nông dân tương đối tốt nhưng thời gian qua, năng suất cây đậu phụng chỉ đạt chừng 18 tạ/ha, thấp hơn 4 tạ/ha so với mức bình quân chung của các địa phương lân cận như Quảng Ngãi, Bình Định, Kon Tum, Đà Nẵng… Ông Nguyễn Trí Ngọc - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho rằng, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là vì hàng chục năm nay nông dân Quảng Nam cứ “chung thủy” với giống đậu phụng sẻ Tây Nguyên. Nhưng, khổ nỗi, do đã thoái hóa nghiêm trọng nên từ năm 2005 đến nay, giống đậu phụng này liên tục bị nhiễm nặng bệnh héo rũ, hay còn gọi là bệnh chết xanh.

Kỹ sư Nguyễn Tấn Dũng, chuyên viên Trung tâm Khuyến nông - khuyến ngư tỉnh thông tin, theo điều tra, khảo sát tại một số địa phương ở Quảng Nam, trong những vụ gần đây, đậu phụng thường bị bệnh héo rũ gây hại với tỷ lệ cây chết bình quân khoảng 30%, thậm chí nhiều nơi lên đến 50 - 60%. Theo kỹ sư Dũng, bệnh héo rũ chủ yếu do nấm và vi khuẩn gây ra, nếu chỉ áp dụng một vài biện pháp đơn lẻ, chắc chắn sẽ không mang lại hiệu quả. Đặc biệt, nếu phun thuốc hóa học quá mức cho phép thì không chỉ giá trị mang lại thấp mà còn gây ô nhiễm môi trường sinh thái, chất lượng sản phẩm cũng không đảm bảo.

Quy trình mới

Để giúp nông dân phát triển cây đậu phụng đạt hiệu quả kinh tế cao, vụ đông xuân 2010 - 2011, được Ban quản lý Dự án Khoa học - công nghệ nông nghiệp Quảng Nam hỗ trợ kinh phí, Trung tâm Khuyến nông - khuyến ngư tỉnh triển khai mô hình thực nghiệm “Ứng dụng quy trình thâm canh tổng hợp nhằm hạn chế đến mức thấp nhất bệnh héo rũ” trên 40 sào đất cát pha tại tổ 6 (thôn Hưng Lộc, xã Bình Định Nam, Thăng Bình). Ông Võ Đình Ngôn - Trưởng thôn Hưng Lộc cho biết, trước khi bắt tay vào sản xuất, tất cả 40 hộ dân tham gia mô hình đều được ngành nông nghiệp tập huấn kỹ thuật. Toàn bộ số diện tích khảo nghiệm được gieo trồng bằng giống đậu phụng chất lượng cao TB25 do Tổng Công ty cổ phần Giống cây trồng Thái Bình cung ứng độc quyền. Ông Võ Văn Nghi cho biết thêm, ngay sau khi tiến hành gieo hạt, những hộ dân này được đơn vị hỗ trợ bạt ni lông để phủ căng trên mặt luống. Lúc mầm nhú khỏi mặt đất thì cắt một khoảnh ni lông nhỏ để cho cây phát triển. Tưới rãnh (còn gọi tưới thấm) là biện pháp duy nhất được áp dụng trong suốt quá trình sinh trưởng của cây được canh tác theo phương thức này. Ngay từ đầu vụ, các cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông - khuyến ngư Quảng Nam còn hướng dẫn người dân sử dụng men Trichoderma ủ phân chuồng trước khi bón cho cây. Chế phẩm này không chỉ giúp phân chuồng nhanh hoai mục mà còn giảm thiểu đáng kể tình trạng ô nhiễm môi trường, tăng khả năng kháng bệnh héo rũ cho ruộng đậu phụng.

Nhìn những bao đậu phụng vừa thu hoạch chất nơi góc nhà, lão nông Huỳnh Đức Kiểm - một người dân Hưng Lộc không giấu được niềm vui: “Từ hồi giải phóng tới chừ tui mới thấy đậu phụng trúng đậm như ri. Lúc trước, cao lắm mỗi sào cho năng suất khoảng 80 kg khô, còn vụ đông xuân vừa rồi nhảy vụt lên 190 kg”. Theo kỹ sư Dũng, năng suất bình quân chung của những ruộng đậu phụng TB25 sản xuất khảo nghiệm đạt hơn 33 tạ/ha, trong khi đó các chân đất đối chứng canh tác bằng giống đậu phụng sẻ Tây Nguyên chỉ ở mức 16 tạ/ha. Đặc biệt, thực tế cho thấy, cánh đồng đậu phụng gieo trồng trình diễn bị bệnh héo rũ gây hại rất nhẹ (khoảng 5% diện tích), còn những ruộng đối chứng thì có đến 25 - 40% diện tích nhiễm bệnh nặng.

Ông Ngô Văn Đồng - chuyên gia của Dự án Khoa học - công nghệ nông nghiệp Quảng Nam đánh giá: “Mô hình ứng dụng quy trình thâm canh tổng hợp này thực hiện thành công đã giúp nông dân nâng cao kỹ năng canh tác và tiếp cận được với nguồn giống đảm bảo chất lượng. Hy vọng, thời gian tới, phương thức sản xuất mới này sẽ được nhân ra diện rộng”. Cũng theo ông Đồng, với những chân đất lúa bạc màu, nghèo dinh dưỡng, bấp bênh nước tưới, nông dân nên mạnh dạn chuyển sang trồng đậu phụng theo hướng vừa nêu.

VĂN SỰ